Η ελληνική αγορά χειμερινών εξοχικών κατοικιών εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, παρά τη σχετική ανάκαμψη που καταγράφηκε τα προηγούμενα χρόνια. Παράγοντες όπως η γενικότερη οικονομική αβεβαιότητα, οι μεταβαλλόμενες κλιματικές συνθήκες και η αύξηση του κόστους δανεισμού έχουν δημιουργήσει ένα δύσκολο περιβάλλον για την ανάπτυξη της συγκεκριμένης αγοράς.
Ειδικότερα, όπως επισημαίνεται στο τελευταίο GEOAXIS Παρατηρητήριο Αξιών Χειμερινών Εξοχικών Κατοικιών 2024/2025, η γενικότερη ανασφάλεια για το μέλλον, η απουσία εκτεταμένου χειμώνα, τα υψηλά επιτόκια δανεισμού και το σημαντικό κόστος κατασκευής επηρεάζουν αρνητικά τη συγκεκριμένη αγορά.
Αναφορικά με την ετήσια μεταβολή 2024 – 2023, καταγράφεται ελάχιστη θετική μεταβολή των ζητούμενων τιμών πώλησης χειμερινών εξοχικών κατοικιών για την Αράχωβα Βοιωτίας και το Καρπενήσι Ευρυτανίας της τάξης του 2,01% και 1,49% αντίστοιχα. Σταθερές παραμένουν οι τιμές πώλησης στον ‘Αγιο Αθανάσιο Πέλλας και τα Τρίκαλα Κορινθίας.
Στην Αράχωβα, από 1.594 ευρώ/τ.μ. το 2023, η ζητούμενη τιμή κυμαίνεται σήμερα στα 1.626 ευρώ/τ.μ. (2,01%). Στον ‘Αγιο Αθανάσιο, από 1.053 ευρώ/τ.μ. το 2023, στα 1.063 ευρώ/τ.μ. (0,95%). Στο Καρπενήσι, από 1.008 ευρώ/τ.μ. το 2023, στα 1.023 ευρώ/τ.μ. (1,49%). Στα Τρίκαλα Κορινθίας, από 1.097 ευρώ/τ.μ. το 2023, στα 1.106 ευρώ/τ.μ. (0,82%).
Σε σχέση με τα υψηλά του 2008, προκύπτει πολύ μεγάλη και οριζόντια μείωση στις τέσσερις περιοχές μελέτης, η οποία κινείται σε μέσο όρο της τάξης του -55%.
Αναλυτικότερα, η μεγαλύτερη μείωση παρουσιάζει ο ‘Αγιος Αθανάσιος, όπου από 3.301 ευρώ/τ.μ. το 2008 η αξία κυμαίνεται σήμερα στα 1.063 ευρώ/τ.μ. (-68%). Στο Καρπενήσι, από 2.308 ευρώ/τ.μ. το 2008, σήμερα στα 1.023 ευρώ/τ.μ. (-56%). Στα Τρίκαλα Κορινθίας, από 2.250 ευρώ/τ.μ. το 2008, σήμερα στα 1.106 ευρώ/τ.μ. (-51%). Στην Αράχωβα, από 3.000 ευρώ/τ.μ. το 2008, σήμερα στα 1.626 ευρώ/τ.μ. (-46%).
Παρά τη σχεδόν υποδιπλάσια μείωση των τιμών σε σχέση με την αρχή της κρίσης (2008), η ζήτηση καταγράφεται εξαιρετικά ήπια. Αρκετοί κατασκευαστές που επένδυσαν σε πολυτελείς κατοικίες με συνολικό κόστος άνω των 1.500 ευρώ/τ.μ. βρίσκονται εγκλωβισμένοι, καθώς ούτε η πώληση κάτω του κόστους ενεργοποιεί τη ζήτηση.
Η διάμεση συνολική επιφάνεια εξοχικής κατοικίας (μαζί με βοηθητικούς χώρους) διαμορφώνεται στα 144 τ.μ., με τις μεγαλύτερες επιφάνειες στην Αράχωβα (160 τ.μ.) και τις μικρότερες στα Τρίκαλα Κορινθίας (130 τ.μ.).
Η διάμεση ηλικία εξοχικής κατοικίας είναι 22,5 έτη, με την παλαιότερη στο Καρπενήσι (37 χρόνια) και τη νεότερη στην Αράχωβα και τον ‘Αγιο Αθανάσιο (17 έτη).
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Geoaxis, η αβεβαιότητα για το άμεσο μέλλον σε συνδυασμό με τη συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος συνεχίζουν να κατατάσσουν την απόκτηση χειμερινών εξοχικών ακινήτων μία εκτός ατζέντας επιλογή για την πλειοψηφία των Ελλήνων, με αποτέλεσμα τη στασιμότητα και την πιθανή μελλοντική συμπίεση των αξιών.
Οι περιοχές μελέτης περιλαμβάνουν την Αράχωβα Βοιωτίας, τον ‘Αγιο Αθανάσιο Πέλλας, το Καρπενήσι Ευρυτανίας και τα Τρίκαλα Κορινθίας. Η επιλογή έγινε για να καλυφθούν ενδεικτικά οι φημισμένοι χειμερινοί τουριστικοί προορισμοί της χώρας.
Ποιοι αγοράζουν χειμερινές κατοικίες
Οι αγοραστές χειμερινών κατοικιών στην Ελλάδα σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις συμβούλων ακινήτων προέρχονται κυρίως από:
Εγχώριοι αγοραστές: Η πλειοψηφία του μικρού σε αριθμό Έλληνων προέρχεται κυρίως από αστικά κέντρα όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη και επιλέγουν περιοχές που συνδυάζουν εύκολη πρόσβαση και τουριστική ανάπτυξη (π.χ. Αράχωβα, Τρίκαλα Κορινθίας).
Οι αγοραστές από το εξωτερικό προέρχονται από την Κύπρο, κυρίως λόγω των στενών πολιτισμικών δεσμών, καθώς και από Βαλκανικές χώρες όπως Ρουμανία, Σερβία και Βουλγαρία, με ενδιαφέρον για περιοχές κοντά στα σύνορα. Επίσης, αγοραστές από Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο και Σκανδιναβικές χώρες αναζητούν χειμερινές κατοικίες σε περιοχές με χιονοδρομικά κέντρα.
Οι περισσότεροι ξένοι αγοραστές προτιμούν περιοχές με καλή τουριστική υποδομή, φυσική ομορφιά και δυνατότητα βραχυχρόνιας μίσθωσης για απόδοση της επένδυσης.
Η κλιματική αλλαγή και η επίδραση στην χειμερινή κατοικία
Σύμφωνα με διεθνείς αναφορές, τα χιονοδρομικά κέντρα, που αποτελούν βασικό κίνητρο για την αγορά χειμερινών εξοχικών κατοικιών, καταγράφουν μείωση στις ημέρες λειτουργίας λόγω ανεπαρκούς χιονοκάλυψης. Ειδικότερα, οι περιοχές που βρίσκονται σε χαμηλότερα υψόμετρα (<2.500 μ.) αντιμετωπίζουν ακόμα μεγαλύτερες δυσκολίες.
Στην Ευρώπη, μάλιστα, πολλές τράπεζες αποφεύγουν τη χρηματοδότηση έργων για χιονοδρομικά κέντρα σε χαμηλά υψόμετρα, καθώς θεωρούνται μη βιώσιμα μακροπρόθεσμα. Οι αυξημένες τιμές ενέργειας επιβαρύνουν τα χιονοδρομικά κέντρα, μειώνοντας τη δυνατότητα λειτουργίας και επηρεάζοντας αρνητικά τις τοπικές αγορές ακινήτων.
Όπως αναφέρει ο Γιάννης Ξυλάς, διευθύνων σύμβουλος της Geoaxis, περιοχές των ‘Αλπεων προσπαθούν να γίνουν προορισμός 12μηνών διοργανώνοντας καλοκαιρινές δραστηριότητες. Έτσι και οι ελληνικοί χειμερινοί προορισμοί θα μπορούσαν να προσελκύσουν τουρισμό με ανάλογες ενέργειες. Απαιτείται σχεδιασμός, συναίνεση και όραμα από τους τοπικούς παράγοντες.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
