Σε «μαύρο κύκνο» για τις διεθνείς αγορές και το ελληνικό χρηματιστήριο αναδεικνύεται για το 2020 ο νέος κοροναϊός, η ραγδαία εξάπλωση του οποίου σκορπίζει μεγάλες αβεβαιότητες για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην πορεία της παγκόσμιας οικονομίας. «Θύμα» του κοροναϊού και το Χρηματιστήριο Αθηνών στο οποίο από την περασμένη Δευτέρα μέχρι και το κλείσιμο της Πέμπτης «χάθηκαν» περίπου 7 δισ. ευρώ σε επίπεδο κεφαλαιοποίησης, ο Γενικός Δείκτης με …σπασμένα φρένα υποχώρησε σε χαμηλά εννεαμήνου, στα χαμηλότερα επίπεδα από τη συνεδρίαση της 24ης Μαΐου 2019, καταγράφοντας μέσα σε τέσσερις μόλις συνεδριάσεις συνολικές απώλειες 13,91%.
Αρχικά οι αγορές αγνόησαν τον κοροναϊό συνεχίζοντας το πάρτι τους καταγράφοντας νέα ιστορικά υψηλά. Όμως, η ραγδαία επέκταση των κρουσμάτων, και κυρίως όταν χτύπησε στην Ιταλία, δημιούργησε έντονες αβεβαιότητες για τις επιπτώσεις που μπορούσε να έχει στην παγκόσμια οικονομία και στην κερδοφορία των επιχειρήσεων, δημιουργώντας πανικό στις αγορές, οι οποίες δεν θα μπορούσαν να συνεχίσουν να έχουν…ανοσία.
Οι εξελίξεις στην Ιταλία ήταν η αφορμή για να «κλείσουν» εσπευσμένα θέσεις τα ξένα funds στην ελληνική αγορά με την ανησυχία να αυξάνεται όταν ανακοινώθηκαν κρούσματα και στην Ελλάδα. Καθώς περιορίζεται σημαντικά η διάθεση ανάληψης ρίσκου παγκοσμίως, οι πιο κερδοφόρες προηγουμένως θέσεις είναι οι πρώτες που ρευστοποιούνται και μάλιστα περισσότερο επιθετικά.
Να σημειώσουμε ότι το Χρηματιστήριο Αθηνών ήταν η πιο κερδοφόρος αγορά παγκοσμίως το 2019, με κέρδη 50% σε επίπεδο Γενικού Δείκτη και ράλι του τραπεζικού δείκτη(+101,04%), ενώ η συνολική κεφαλαιοποίηση της αγοράς είχε αυξηθεί κατά 16,5 δισ. ευρώ. H διόρθωση στην εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά έχει εξομαλύνει κάποιες υπερβολές στις αποτιμήσεις των μετοχών, οι οποίες είχαν μάλλον προεξοφλήσει περισσότερα από όσα μπορούν να δικαιολογήσουν.
Πάντως, χωρίς να είναι προφανές το πότε και το πού θα τελειώσει η υποχώρηση, οι θετικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, εάν εξομαλυνθεί η κατάσταση που προκαλεί ο κοροναϊός, θα μπορούσαν να δικαιολογούν υψηλή αγοραστική δράση και επαναφορά της αγοράς στα προηγούμενα επίπεδα. Ωστόσο, σε τεντωμένο σχοινί ακροβατεί η παγκόσμια οικονομία, περίπου επτά εβδομάδες μετά το ξέσπασμα του κοροναϊού.
Στην περίπτωση, όμως, που εξελιχθεί σε πανδημία, εκτιμάται πως θα κοστίσει περίπου 1,1 τρισ. δολάρια ή 1,3% του παγκόσμιου ΑΕΠ σε χαμένα έσοδα το 2020, σύμφωνα με εκτίμηση των αναλυτών της Oxford Economics. Την ίδια ώρα απώλειες 22 δισ. δολ. θα προκαλέσει στα εισοδήματα από τον τουρισμό ο κοροναϊός σύμφωνα με το αισιόδοξο σενάριο μελέτης της Oxford Economics.
Στο χαμηλότερο σημείο μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση υποβαθμίζει η Bank of America (BofA) τις προβλέψεις για την παγκόσμια ανάπτυξη στη “σκιά” της επιδημίας του κοροναϊού. Μείωσε την πρόβλεψη για την παγκόσμια ανάπτυξη του 2020 στο 2,8% (από 3,2%). Είναι η μικρότερη πρόβλεψη μετά το 2009 αναφέρουν οι οικονομολόγοι της τράπεζας, επισημαίνοντας ότι είναι η πρώτη φορά μετά την κρίση που γίνεται πρόβλεψη για κάτω του 3%.
Το αχαρτογράφητο των δεδομένων καθιστά δυσχερέστατη οποιαδήποτε βραχυχρόνια πρόβλεψη για τη χρονική περίοδο που θα απαιτηθεί, για να ξεπεραστεί αυτός ο «μαύρος κύκνος» για τις αγορές. Η εξάπλωση του κοροναϊού μπορεί να αποδειχθεί «ένας μαύρος κύκνος», πιο ισχυρός από ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση που ξέσπασε το 2008-2009, σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης Μoody’s. Μια διόρθωση 20% με 30% στις διεθνείς αγορές θεωρείται εύλογη πτώση διεθνώς εάν η πανδημία εξαπλωθεί και προσλάβει παγκόσμια χαρακτηριστικά.
Κ.Χριστοφιλέας