Το Βραβείο Νόμπελ Οικονομίας 2024 απονεμήθηκε στους Ντάρον Ατσέμογλου, Σάιμον Τζόνσον και Τζέιμς Ρόμπινσον για τη συμβολή τους στις αγορές και τους θεσμούς. Η Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών αποφάσισε να απονείμει το Βραβείο Νόμπελ Οικονομίας της Sveriges Riksbank στη μνήμη του Alfred Nobel το 2024 στους Ντάρον Ατσέμογλου, Σάιμον Τζόνσον και Τζέιμς Ρόμπινσον για μελέτες σχετικά με το πώς οι θεσμοί διαμορφώνονται και επηρεάζουν την ευημερία.
Η εισαγωγή πιο περιεκτικών θεσμών, η μείωση των εκχυδαϊσμών και το κράτος δικαίου θα δημιουργήσουν μακροπρόθεσμα οφέλη. Η ακαδημία εξηγεί για τη μελέτη των βραβευθέντων ότι το μοντέλο τους για την ανάλυση των συνθηκών κάτω από τις οποίες διαμορφώνονται και αλλάζουν οι πολιτικοί θεσμοί περιλαμβάνει τρεις βασικές συνιστώσες. Η πρώτη είναι η σύγκρουση σχετικά με τον τρόπο κατανομής των πόρων και το ποιος κατέχει την εξουσία λήψης αποφάσεων σε μια κοινωνία – η ελίτ ή οι μάζες. Η δεύτερη συνιστώσα αναδεικνύει την ικανότητα των μαζών να ασκούν εξουσία, εάν κινητοποιηθούν και απειλήσουν την κυρίαρχη ελίτ. Τέλος, η τρίτη συνιστώσα αφορά το πρόβλημα της δέσμευσης, που σημαίνει ότι η μόνη εναλλακτική είναι η ελίτ να παραδώσει την εξουσία λήψης αποφάσεων στο λαό.
