Συνέντευξη στον Χρήστο Τσαλικίδη
Αποφασισμένος να φέρει ακόμα πιο κοντά Ελλάδα και Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής δηλώνει ο Γενικός Πρόξενος των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη, Γκρέγκορι Φλέγκερ, στη συνέντευξη που παραχώρησε στην Politik.
Σχολιάζοντας τη συμφωνία των Πρεσπών ο Αμερικανός διπλωμάτης εκτιμά ότι «προσφέρει δίκαιη λύση», ενώ αποκαλεί την Αλεξανδρούπολη «αναξιοποίητο οικονομικό περιουσιακό στοιχείο, η στρατηγική σημασία του οποίου είναι αμέσως αντιληπτή».
Επίσης εστιάζει στην επιρροή της πατρίδας μας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και εκφράζει τη δυσαρέσκεια των ΗΠΑ για τη χορήγηση άδειας σε έναν «καταδικασμένο τρομοκράτη», όπως ο Δημήτρης Κουφοντίνας.
-Κύριε Φλέγκερ αναλάβατε καθήκοντα Γενικού Προξένου των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη σε μια περίοδο κατά την οποία οι ΗΠΑ επιδιώκουν να καλύψουν το «χαμένο» έδαφος εξαιτίας της ρωσικής επιχειρηματικής διείσδυσης στη Βόρεια Ελλάδα. Τι σημαίνει για εσάς η ρωσική επιρροή στην περιοχή και πως μπορούν οι ΗΠΑ να βγουν κερδισμένες σε επενδυτικό και γεωστρατηγικό επίπεδο;
«Αν ρίξετε μια ματιά στην εθνική στρατηγική για την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών, αυτό που αμέσως θα ξεχωρίσει είναι ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο ανανεωμένου γεωπολιτικού ανταγωνισμού. Αλλά, η ερώτηση είναι πώς ανταγωνιζόμαστε; Πρωτίστως, δια μέσου των αξιών και των ιδεωδών μας. Και αυτές οι αξίες είναι σε συμφωνία ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και την Ελλάδα. Η κοινή μας ιστορία είναι ευρεία και βαθειά. Βοηθήσαμε τους Έλληνες το 1922, με τον ίδιο τρόπο που σταθήκαμε στο πλευρό τους κατά τη διάρκεια των χρόνων του σχεδίου Μάρσαλ και καθ’ όλη την διάρκεια της εννεαετούς οικονομικής σας κρίσης. Σε μια δυναμική περιοχή, η Ελλάδα είναι συνεργάτης και σύμμαχος, ένας στυλοβάτης σταθερότητας στον οποίο μπορούμε να βασιστούμε. Αλλά, πέρα από την ασφάλεια και την άμυνα, όπου οι σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών-Ελλάδας βρίσκονται στο απόγειό τους, πιστεύω ότι οι Έλληνες αντιλαμβάνονται ότι όλοι οι μυριάδες σύνδεσμοί μας -στον τουρισμό, τις μεταφορές, το εμπόριο, την ενέργεια, τις πολιτιστικές ανταλλαγές, την εκπαίδευση, και άλλα πολλά- συνεισφέρουν στη στενή μας σχέση. Έτσι λοιπόν, όταν μιλάμε για γεωστρατηγική συνεργασία στη Βόρεια Ελλάδα, καταλαβαίνω ότι ο ρόλος μου είναι να ενώσω αυτές τις τελίτσες, όλες αυτές τις περιστάσεις θετικών συνδέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες μας, και να τονίσω πόσο κοντά πράγματι είμαστε και ήμασταν πάντα».
-Η συμφωνία των Πρεσπών έχει πολώσει το πολιτικό κλίμα τόσο στην Ελλάδα, όσο και στα Σκόπια. Τι πιστεύετε ότι σηματοδοτεί στην ευρύτερη περιοχή ο δίαυλος επικοινωνίας Τσίπρα-Ζάεφ; Λαμβάνετε υπόψη την έντονη ανησυχία της συντριπτικής πλειοψηφίας των Ελλήνων που θεωρούν ότι με την παραπάνω συμφωνία στην ουσία «ξεπουλιέται» το όνομα και η ιστορία της Μακεδονίας
«Η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών ήταν από την αρχή ξεκάθαρη: βλέπουμε ότι η συμφωνία των Πρεσπών, η οποία έχει διαπραγματευτεί ανάμεσα σε δύο κυρίαρχα κράτη, προσφέρει μία δίκαιη επίλυση, η οποία θα παρέχει σταθερότητα, ασφάλεια κι ευημερία στην περιοχή. Και, ας μου επιτραπεί να προσθέσω, είναι μία συμφωνία η οποία φροντίζει ν’αντιμετωπίσει τους προβληματισμούς που ακούμε τόσο συχνά να εκφράζονται. Στρέφουμε το βλέμμα προς την Αθήνα και τα Σκόπια για να καθορίσουν τα συμφέροντά τους, αλλά προσωπικά, καθώς ταξιδεύω παντού στη Βόρεια Ελλάδα, εντυπωσιάζομαι από το πόσοι άνθρωποι πράγματι βλέπουν τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν απ’ αυτήν, ειδικά στην προώθηση εμπορικών συμφερόντων και επιχειρηματικών συνδέσμων και την επαναφορά της Θεσσαλονίκης σ’ ένα ρόλο πύλης των Βαλκανίων».
-Ο κ. Πάιατ έχει αφήσει πολλές φορές σαφείς αιχμές για τους επενδυτές στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, εξαιτίας και της συμμετοχής του κ. Ιβάν Σαββίδη στο μετοχικό κεφάλαιο. Πόσο εύκολο είναι για εσάς να συνεργαστείτε μαζί τους, από τη στιγμή που κατοικοεδρεύετε στη Θεσσαλονίκη, και σε τι στάδιο βρίσκεται το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τα λιμάνια της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης;
«Όσον αφορά στις επενδυτικές ευκαιρίες για Αμερικανικές εταιρείες, οι συνεχείς ιδιωτικοποιήσεις που μελετούνται στην Ελλάδα είναι στην κορυφή. Εμείς στην αμερικάνικη αποστολή συχνά επισημαίνουμε τα οφέλη που απορρέουν από Αμερικανικές επενδύσεις: οι αμερικανικές εταιρείες φέρνουν διαφάνεια και υψηλές προδιαγραφές εταιρικής διακυβέρνησης. Φυσικά, επιζητούν το ίδιο από τους Έλληνες συνεργάτες τους. Αυτό θα ήθελα να σας το υπογραμμίσω – ελάχιστα πράγματα στον κόσμο που αξίζει να τα έχεις είναι δωρεάν, και ελάχιστα που φαίνονται ότι είναι δωρεάν έρχονται χωρίς δεσμεύσεις. Άρα, αν η προσέλκυση αμερικανικών επενδύσεων φαίνεται δύσκολη, υπάρχει λόγος – διότι μαζί με την σκληρή δουλειά που προέρχεται από το να κάνεις κάτι τέτοιο, έρχονται και οι μεταρρυθμίσεις και βελτιώσεις που ωφελούν την Ελλάδα μακροπρόθεσμα».
Όσον αφορά στο τελευταίο σκέλος της ερώτησής σας, έχω δει το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και ανυπομονώ να επισκεφθώ την Καβάλα μόλις μπορέσω. Η Αλεξανδρούπολη ήταν εντυπωσιακή, ένα αναξιοποίητο οικονομικό περιουσιακό στοιχείο του οποίου η στρατηγική σημασία είναι αμέσως αντιληπτή. Μαζί με άλλες επενδυτικές ευκαιρίες στην περιοχή, την Εγνατία οδό, τον διασυνοριακό σταθμό Ελλάδας-Βουλγαρίας, τον αγωγό TAP και το FSRU, υπάρχει τεράστια προοπτική ανάπτυξης. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μας στην Αλεξανδρούπολη πριν μερικές εβδομάδες, ο Πρέσβης εξέφρασε την εκτίμησή μας και στον διευθυντή του λιμανιού και επίσης στον επικεφαλής του σωματείου εργαζομένων στο λιμάνι για την άψογη υποστήριξη που λάβαμε πέρυσι κατά τη διάρκεια στρατιωτικών κυκλικών εναλλαγών. Βέβαια ελπίζουμε ότι οι συνθήκες για ιδιωτικοποίηση είναι τέτοιες ώστε να προσελκύουν αμερικανικές επενδύσεις, και συνεχίζουμε να μοιραζόμαστε με τους Αμερικανούς επιχειρηματικούς συνεργάτες μας το δυναμικό που βλέπουμε».
-Με αφορμή την 83η ΔΕΘ που ολοκληρώθηκε πριν από λίγους μήνες, σε ποιους τομείς εκτιμάτε ότι μπορεί να αναπτυχθεί διμερής συνεργασία Ελλάδα-ΗΠΑ;
«Το αμερικανικό περίπτερο και ολόκληρη η Αμερικανική παρουσία στην 83η Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης τίμησε ό,τι πιο εξαιρετικό υπάρχει στην Αμερικανική τεχνολογία, καινοτομία και επιχειρηματικότητα. Αυτά τα χαρακτηριστικά είναι οι σφραγίδες των πιο ανταγωνιστικών μερών της αμερικανικής οικονομίας. Ταυτόχρονα, αποτελούν τμήματα της αμερικανικής κουλτούρας. Το μήνυμά μας είναι ξεκάθαρο: η Ελλάδα είναι ανοιχτή στην επιχειρηματικότητα κι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι εδώ, με αφοσίωση, ως ένας φίλος. Κάτι που έγινε τελείως ξεκάθαρο κατά τη διάρκεια της Έκθεσης είναι ότι υπάρχουν πραγματικές ευκαιρίες στην Βόρεια Ελλάδα για αμερικανικές και διεθνείς επενδύσεις. Από τον τουρισμό ως την ενέργεια, από τις υλικοτεχνικές υποδομές ως τα αγροτικά αγαθά, υπάρχουν προοπτικές. Συνεχίζουμε την στενή συνεργασία με τους συνεργάτες μας, όπως το Ελληνοαμερικανικό Επιμελητήριο, για να επισημάνουμε αυτές τις πιθανότητες, αλλά σας προκαλώ όλους στη Βόρεια Ελλάδα ν’ απαντήσετε στους εαυτούς σας: Τι ακολουθεί; Πού είναι η επόμενη αγορά και πώς δημιουργείτε επιτυχία για εσάς; Προσωπικά, αφού είδα εκπληκτικές ιδέες να γίνονται πραγματικότητα από ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις στην Έκθεση, όπως επίσης και το εντυπωσιακό πνευματικό και τεχνικό δυναμικό των φοιτητών στο ακαδημαϊκό περίπτερο, γνωρίζω ότι οι ιδέες κι η γνώση είναι εδώ».
«Καμία στρατιωτική βάση δεν σχεδιάζεται στην Αλεξανδρούπολη»
-Ποιόν ρόλο μπορεί να διαδραματίσει η Ελλάδα της κρίσης στον ζωτικό ρόλο των Βαλκανίων;
«Είναι συναρπαστικό για μένα, καθώς ζω κι εργάζομαι στην Θεσσαλονίκη, να βλέπω την αλληλεπίδραση διαφόρων δυνάμεων σε όλα τα Βαλκάνια. Και όπως έχω ήδη αναφέρει, η πίστη μας στην Ελλάδα σαν ένα στυλοβάτη σταθερότητας, έναν ακλόνητο σύμμαχο στο ΝΑΤΟ κι ένα κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μας οδηγεί να εστιάσουμε σε σας. Στη Νότια Ευρώπη η Ελλάδα διαθέτει σημαντικούς δεσμούς και διασυνδέσεις όχι μόνο στα Βαλκάνια, αλλά και την Μαύρη Θάλασσα, τη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή, την Βόρεια Αφρική και αλλού. Αυτός είναι ένας κύριος λόγος γιατί δώσαμε τόσο μεγάλη έμφαση στην Αμερικανική παρουσία στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Η Ελλάδα έχει την επιρροή, τις διασυνδέσεις και το ηγετικό δυναμικό να σταθεροποιήσει τους γείτονες και συνεργάτες της, ειδικά των Βαλκανίων, στους Ευρω-Ατλαντικούς θεσμούς».
-Τις τελευταίες εβδομάδες γίνεται μεγάλη συζήτηση για νέες αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα. Πως αξιολογούν οι ΗΠΑ τον ευρύτερο γεωστρατηγικό χαρακτήρα της Βόρειας Ελλάδας και ποια θεωρείτε ότι τα γεωγραφικά διαμερίσματα με το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την Αμερικανική κυβέρνηση;
«Ας επαναλάβω αυτό που είπε ο Πρέσβης κατά την επίσκεψή μας στην Αλεξανδρούπολη πριν πέντε εβδομάδες: καμία νέα στρατιωτική βάση δεν σχεδιάζεται για εκεί. Ήταν ξεκάθαρος σε αυτό το ζήτημα. Παραμένουμε πρόθυμοι να συνεχίσουμε την εξαιρετική συνεργασία που ήδη υπάρχει σε αυτή την περιοχή και η οποία δυναμώνει τις δυνατότητες της Ελλάδας σαν σύμμαχο του ΝΑΤΟ».
-Σας προβληματίζει η κλιμακούμενη ένταση που καλλιεργεί η Τουρκία στο Αιγαίο και στην ΑΟΖ της Κύπρου; Πως μπορούν να μεσολαβήσουν οι ΗΠΑ για την εκτόνωσή της;
«Θ’ αφήσω αυτήν την ερώτηση στους συναδέλφους μου στην Άγκυρα και την Λευκωσία, σας ευχαριστώ».
-Πριν λίγες ημέρες ο καταδικασμένος τρομοκράτης της 17Ν, Δημήτρης Κουφοντίνας πήρε άλλη μια άδεια από τις φυλακές. Ποιο είναι το σχόλιό σας;
«Είμαστε ξεκάθαροι! Θα επισημάνω αυτό που είπε ο εκπρόσωπος του Αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών: “Αυτές οι άδειες είναι μία επαίσχυντη αδικία στις οικογένειες των πολλών θυμάτων του και δίνουν κίνητρο στους αναρχικούς ακολούθους του να προχωρήσουν σε περαιτέρω καταστροφικές πράξεις στο όνομά του”. Οι Ηνωμένες Πολιτείες καταδικάζουν έντονα την χορήγηση άδειας σε έναν καταδικασμένο τρομοκράτη. Αυτή ήταν η πέμπτη και μεγαλύτερη άδειά του από τον περασμένο χρόνο».
«Χωρίς προηγούμενο τα επίπεδα συνεργασίας Ελλάδας και ΗΠΑ»
-Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί μια αμυντική συνεργασία Ελλάδας-ΗΠΑ. Τι προοπτικές περαιτέρω εξέλιξης έχει αυτή η συνεργασία;
«Ανάμεσα στους πολλούς τομείς που αναφερθήκαμε κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης ήταν και οι δεσμοί που έχουμε αναπτύξει σε ζητήματα άμυνας και ασφάλειας. Μόλις πριν μερικές μέρες ο Πρέσβης ξανά μίλησε σε μια εκδήλωση με το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα και την Ελληνική Αστυνομία, όπου επεσήμανε τις προοπτικές για εμβάθυνση αυτής της συνεργασίας. Η Ελλάδα κι οι Ηνωμένες Πολιτείες χαίρουν επίπεδα συνεργασίας χωρίς προηγούμενο, που έχουν σφυρηλατηθεί μέσα από κοινούς αγώνες, την ανταλλαγή των λαών μας, και τις κοινές μας αξίες. Έχουμε κοινό συμφέρον στο να κατανικήσουμε προκλήσεις όπως η τρομοκρατία και να κάνουμε ασφαλείς τις θάλασσες. Επιπλέον, μοιραζόμαστε κοινά στρατηγικά συμφέροντα, κυρίως στο να εξασφαλίσουμε μία ισχυρή και σταθερή γειτονιά εδώ στην ανατολική Μεσόγειο».
–Ο Αντιαμερικανισμός ήταν μια «μόδα» τα προηγούμενα χρόνια, την οποία τροφοδοτούσαν κυρίως στελέχη της σημερινής κυβέρνησης. Θεωρείτε πως η τάση αυτή έχει αλλάξει;
«Έφτασα πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη και μπορώ να σας πω με σιγουριά ότι η μόδα που συναντώ είναι αυτή της φιλοξενίας! Δεν αισθάνομαι κάποιον εδραιωμένο αντιαμερικανισμό καθώς μιλώ σε φοιτητές ή ταξιδεύω στην περιοχή. Όσον αφορά τις τάσεις, θα πω το εξής: οι ΗΠΑ υπήρξαν συνεργάτης, σύμμαχος και φίλος της Ελλάδας, κι αυτό παραμένει. Οι αξίες μας είναι οι ίδιες, τα συμφέροντά μας είναι σε συμφωνία. Και οι συμπολίτες μου οι Αμερικανοί απλά λατρεύουν την Ελλάδα- τους ανθρώπους της, την ιστορία, τον πολιτισμό, την κουζίνα, την επιρροή. Έχει υπάρξει αύξηση σε επισκέψεις τουριστών από την Αμερική κάθε χρόνο, και δεν πηγαίνουμε μόνο στην Μύκονο και την Σαντορίνη, εξερευνούμε ολόκληρη τη χώρα. Οπότε, είμαι αισιόδοξος. Βλέπω ότι η σχέση μας θα γίνεται όλο και πιο δυνατή και πιστεύω ότι αν συνεχίσουμε να δουλεύουμε μαζί μπορούμε να καταφέρουμε σημαντικά πράγματα και για τις δύο χώρες μας».
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Politik την Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 2018
