Γ. Χαβιανίδης
Μια άνευ προηγουμένου διγλωσσία χρησιμοποιεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναφορικά με την αδειοδότηση του μεταλλείου στις Σκουριές της Χαλκιδικής.
Με την τακτική που ακολουθεί ο αρμόδιος υπουργός, Γιώργος Σταθάκης, δίνει στην εταιρεία νομικά πατήματα ώστε να λάβει τις αδειοδοτήσεις από το ΣτΕ, παρακάμπτοντας στην ουσία το υπουργείο. Με λίγα λόγια ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί να ικανοποιήσει σε ρητορικό επίπεδο το πολιτικό του ακροατήριο, ενώ την ίδια ώρα πράττει τα αντίθετα από όσα υποστηρίζει δημόσια. Αναμφίβολα πρόκειται για μια «ύποπτη» διγλωσσία, η οποία όπως καταγγέλλει στην Politik η Μαρία Καδόγλου, μέλος του «Παρατηρητηρίου Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων» εκτός του ότι υποσκάπτει το δημόσιο συμφέρον είναι και… παράνομη.
Στις 6 Φεβρουαρίου 2019 θα συζητηθούν στο Συμβούλιο της Επικρατείας έξι εκκρεμείς σχετικές υποθέσεις. Μια εξ’ αυτών είναι η προσφυγή της εταιρείας για το ζήτημα της μεταλλουργίας ακαριαίας τήξης, τέσσερις προσφυγές της εταιρείας για εκκρεμείς άδειες και προσφυγή πολιτών για τον ΧΥΤΕΑ Κοκκινόλακκα (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Επικίνδυνων Αποβλήτων). Ο λόγος που η υπόθεση της μεταλλουργίας έχει αναβληθεί, σύμφωνα με την κα. Καδόγλου, έγκειται στο γεγονός ότι «το ΣτΕ αδυνατεί να πάρει απόφαση υπέρ της εταιρείας, αφού το ζήτημα είναι καθαρά τεχνικό. Το Συμβούλιο της Επικρατείας μπορεί να κρίνει την απόφαση μόνο νομικά. Αυτός είναι ο λόγος που θεωρούμε ότι η υπόθεση θα αναβληθεί εκ νέου μέχρι είτε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες ώστε το ΣτΕ να αποφασίσει υπέρ της Ελληνικός Χρυσός, είτε η εταιρεία να αποσύρει την προσφυγή».
«Ασυνέπεια που υποσκάπτει το δημόσιο συμφέρον»
Στις 25 Σεπτεμβρίου 2018 ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης δήλωνε από το βήμα της Βουλής ότι: «Χωρίς μεταλλουργία, που είναι το “δικαιοπρακτικό θεμέλιο” της σύμβασης, δεν υπάρχει δημόσιο συμφέρον. Και αν δεν υπάρχει δημόσιο όφελος δεν πρόκειται να εκδοθούν άδειες για τις Σκουριές». Τα λόγια αυτά όμως φαντάζουν «κούφια», αφού ναι μεν ο Γ. Σταθάκης συνδέει την αδειοδότηση του μεταλλείου των Σκουριών με την απόδειξη εκ μέρους της «Ελληνικός Χρυσός» ότι μπορεί να προβεί στην απαιτούμενη -από τη σύμβαση και την ΑΕΠΟ- μεταλλουργική καθετοποίηση της παραγωγής, ωστόσο οι πράξεις του άλλα δείχνουν. Πρόκειται σύμφωνα με την κυρία Καδόγλου για «ασυνέπεια που υποσκάπτει τη δυνατότητα υπεράσπισης των θέσεων του Δημοσίου στο ΣτΕ όπου έχει προσφύγει η εταιρεία και διακινδυνεύει το δημόσιο συμφέρον».
Βάσει των όσων έχει δηλώσει επανειλημμένα η πολιτική ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου, «κάθε αίτηση της Ελληνικός Χρυσός για νέα άδεια θα έπρεπε να της επιστρέφεται, με νομίμως αιτιολογημένη επιστολή κατά τις διατάξεις του Κανονισμού Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών (ΚΜΛΕ). Η νομική βάση για την απόρριψη δίνεται από τη σύμβαση, την ΚΥΑ 201745/2011, αλλά και τις αποφάσεις του ΣτΕ 1492/2013 και 223/2016». Έτσι λοιπόν, όπως επισημαίνει η κυρία Καδόγλου, θα έπρεπε «να επιστραφούν ως απαράδεκτες οι αιτήσεις της εταιρείας για αδειοδότηση, μέχρις ότου ξεκαθαριστεί το ζήτημα της μεταλλουργίας. Πρόκειται για μια αυτονόητη ενέργεια για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος, αφού όλο το επενδυτικό σχέδιο στηρίζεται στη μεταλλουργία που θα φέρει έσοδα στο Δημόσιο. Αλλιώς δεν υπάρχει νόημα να γίνει όλο αυτό το έργο. Αυτός είναι άλλωστε και ο στόχος της σύμβασης».
Κι όμως το υπουργείο «κρατάει τις αιτήσεις της εταιρείας χωρίς ούτε να τις εγκρίνει, ούτε να τις επιστρέφει, όπως ορίζει ο ΚΜΛΕ, αφού καμία σχετική απόφαση, είτε θετική είτε αρνητική, δεν έχει αναρτηθεί στη “Διαύγεια”. Με το να μην επιστρέφει, νομίμως, όπως όφειλε τις μελέτες στην Ελληνικός Χρυσός, δίνει στην εταιρεία νομικά πατήματα για να τις διεκδικήσει και πιθανότατα να τις λάβει μέσω του ΣτΕ, πράξη που είναι ισοδύναμη με το να τις έδινε ο ίδιος ο υπουργός».
«Παρανομία του υπουργείου»
Πρόκειται για μια πρακτική εκ μέρους του υπουργείου η οποία, όπως εξηγεί στην Politik η καταγγέλλουσα, είναι «παράνομη, τόσο ως προς τον Κανονισμό Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών, όσο και διοικητικά. Και αυτή η παρανομία του υπουργείου είναι υπέρ της «Ελληνικός Χρυσός», αφού θα την οδηγήσει στο να πάρει μέσω του ΣτΕ τις δευτερεύουσες άδειες, τις οποίες όμως δεν δικαιούται. Η εταιρεία, αυτήν τη στιγμή, δεν έχει μια μελέτη μεταλλουργίας που να μπορεί να εφαρμοστεί επειδή αυτή που υπέβαλλε απορρίφθηκε για μια σειρά τεχνικών και περιβαλλοντολογικών λόγων. Οπότε το να δοθούν τώρα στην εταιρεία δευτερεύουσες άδειες που θα της επιτρέψουν να προχωρήσει το έργο και πιθανόν να αρχίσει να εξάγει συμπυκνώματα χωρίς να υπάρχει μεταλλουργία -άρα και έσοδα του Δημοσίου- είναι παράλογο. Πώς λοιπόν θα υπερασπιστεί ο κ. Σταθάκης ενώπιον του ΣτΕ τη σωστή απόφασή του να μην εκδώσει άδειες για τις Σκουριές όταν δεν έχει τηρήσει τις νόμιμες διοικητικές διαδικασίες;» αναρωτιέται.
Άλλωστε με το να κρατάει τις άδειες στο συρτάρι, ο Γιώργος Σταθάκης οδήγησε την εταιρεία στα τέλη του προηγούμενου Σεπτεμβρίου να προχωρήσει σε μια κίνηση επίδειξης ισχύος, αποστέλλοντας εξώδικο προς το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, μέσω του οποίου αξιώνει εξωδικαστικά 750 εκατομμύρια ευρώ από το Ελληνικό Δημόσιο λόγω καθυστερήσεων στην αδειοδότηση του υποέργου των Σκουριών. Σε περίπτωση μη ικανοποίησης των απαιτήσεών της, η εταιρεία απειλεί ότι θα στραφεί στη Διεθνή Διαιτησία.
Τα όσα έχει υποστηρίξει δημόσια ο κ. Σταθάκης εκτός του ότι τα αναιρεί με το να μην επιστρέφει τις άδειες στην εταιρεία, δεν τα υποστηρίζει και διοικητικά, μη τηρώντας συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και προθεσμίες: «Υπάρχει υποχρέωση της διοίκησης για έγγραφη απάντηση στα αντίστοιχα αιτήματα των πολιτών εντός ορισμένης προθεσμίας, η οποία ρυθμίζεται με τις διατάξεις του άρθρου 4, του Ν.2690/1992 (2), του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας. Ειδικότερα προβλέπεται ότι οι δημόσιες υπηρεσίες, όταν υποβάλλονται αιτήσεις, οφείλουν να διεκπεραιώνουν τις υποθέσεις των ενδιαφερόμενων και να αποφαίνονται για τα αιτήματά τους μέσα σε προθεσμία 50 ημερών, εφόσον από ειδικές διατάξεις δεν προβλέπονται διαφορετικές προθεσμίες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η προθεσμία που προβλέπεται είναι 60 ημερών». Ως αποτέλεσμα, η κα. Καδόγλου κρίνει ότι αυτή η μη εφαρμογή της νομικά υποχρεωτικής τήρησης του χρονοδιαγράμματος από το υπουργείο θα δώσει το… πάτημα στην εταιρεία να «το εκμεταλλευτεί για να πάρει τις άδειες που θέλει μέσω του ΣτΕ, ενώ η μεταλλουργία θα συνεχίσει να παραπέμπεται στις καλένδες».
«Δεν ήταν δίκαιο, αλλά έγινε πράξη»
Η ασυνέπεια των όσων υπόσχεται ο ΣΥΡΙΖΑ στην υπόθεση των Σκουριών, σε σχέση με αυτά που τελικά πράττει, διαφαίνεται και από το ότι «το υπουργείο ναι μεν ζητάει από την εταιρεία να διορθώσει και να συμπληρώσει τις μελέτες της μεταλλουργίας και να δώσει “εγγυήσεις” για την καθετοποίηση της παραγωγής αλλά χωρίς καμία βιασύνη, αφού όπως δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, “δεν έχουμε μια διάθεση εκβιασμού της επιχείρησης”». Άλλωστε, η μέθοδος ακαριαίας τήξης «όπως καταγγέλλουμε από το 2013 είναι απάτη, αφού δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ σε κοιτάσματα που έχουν αρσενικό μεγαλύτερο από 0.3%. Τα δικά μας τα συμπυκνώματα συγκεντρώνουν πάνω από 8% αρσενικό. Γι’ αυτό απορρίφθηκε η σχετική μελέτη της εταιρείας, αφού θα δηλητηριάζεται κόσμος από το αρσενικό που θα βγαίνει στην ατμόσφαιρα. Είναι ζήτημα δημόσιας υγείας» συμπληρώνει η κυρία Καδόγλου.
Και συνεχίζει: «Η αβελτηρία του κ. Σταθάκη ανοίγει τον δρόμο σε πολύ επικίνδυνες εξελίξεις, όχι μόνο για τη Χαλκιδική αλλά και για το δημόσιο συμφέρον που ο υπουργός υποτίθεται ότι υπηρετεί. Πριν από ένα χρόνο το υπουργείο έδωσε στην Ελληνικός Χρυσός όλες τις απαραίτητες άδειες για να λειτουργήσει το μεταλλείο Ολυμπιάδας και να εξάγει συμπυκνώματα από τα οποία το Ελληνικό Δημόσιο δεν παίρνει ούτε ένα ευρώ ως φορολογία. Δεν ήταν δίκαιο αφού η μεταλλουργία είναι στον αέρα, αλλά έγινε πράξη».
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Politik την Παρασκευή 21 Δεκεμβρίου 2018