Των Χρήστου Τσαλικίδη και Γιάννη Συμεωνίδη
Το δημοψήφισμα στα Σκόπια για τη συμφωνία των Πρεσπών ολοκληρώθηκε και ανεξαρτήτως ανάλυσης του τελικού αποτελέσματος, η αλήθεια είναι πως για Τσίπρα και Ζάεφ έφτασε η ώρα της κρίσης στο Σκοπιανό!
Ο τελευταίος δέχτηκε ένα ισχυρό πολιτικό χαστούκι καθώς η ισχνή συμμετοχή του 36,6% στο δημοψήφισμα στην ουσία του «δένει» τα χέρια και τον αναγκάζει να σκαρφιστεί τεχνάσματα για να περάσει στο επόμενο βήμα που είναι η συνταγματική αναθεώρηση. Το πρώτο επιχείρημα ήταν πως το δημοψήφισμα δεν είχε δεσμευτικό χαρακτήρα. Σε κάθε περίπτωση το τοπίο στα Σκόπια είναι θολό και το μέλλον της συμφωνίας των Πρεσπών στον αέρα!
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, η συνταγματική αναθεώρηση δεν μπορεί να ολοκληρωθεί νωρίτερα από 95 ημέρες ή αργότερα από 106 ημέρες. Άρα, το τελευταίο και καθοριστικότερο αυτό βήμα τοποθετείται στα μέσα Ιανουαρίου. Για να γίνουν, όμως, οι αλλαγές στον καταστατικό χάρτη των Σκοπίων απαιτούνται τουλάχιστον 80 βουλευτές σε σύνολο 120. Μόνο που τα… κουκιά δεν βγαίνουν για τον Ζόραν Ζάεφ από τη στιγμή που η εθνικιστική αντιπολίτευση κατέχει 49 έδρες. Πάντως, ο γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλντεμπεργκ, προέτρεψε «όλους τους πολιτικούς ηγέτες και τα κόμματα» στην ΠΓΔΜ «να αδράξουν αυτήν την ιστορική ευκαιρία».
Από τη δική του πλευρά ο Αλέξης Τσίπρας χαιρέτισε την «αποφασιστικότητα» του ομολόγου του «να συνεχίσει να επιδιώκει την εφαρμογή» της συμφωνίας των Πρεσπών. Άλλωστε για τον ίδιο το Σκοπιανό λειτουργεί και ως αντιπερισπασμός από τα υπόλοιπα θέματα της επικαιρότητας, μιας και κυριαρχεί στα δελτία ειδήσεων. Υπό αυτό το πρίσμα τόσο το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2019, όσο και το «κραχ» των τραπεζών που σημειώθηκε την Τετάρτη, πέρασε στα ψιλά…
Στο Μέγαρο Μαξίμου πάντως ούτε που σκέφτονται το ενδεχόμενο να πάνε σε εκλογές δίχως να κυρώσουν πρώτα τη συμφωνία των Πρεσπών, εφόσον βεβαίως ολοκληρωθούν ομαλώς οι διαδικασίες στην ΠΓΔΜ.
Κι αυτό γιατί τη θεωρούν το ένα από τα δύο μεγαλύτερα επιτεύγματα της κυβέρνησης Τσίπρα, με το άλλο να είναι φυσικά η έξοδος από τα μνημόνια. Κυβερνητικές πηγές εκτιμούν πως ο Ζόραν Ζάεφ θα έχει τελειώσει με το δικό του κομμάτι της υποχρέωσης το αργότερο μέχρι το Μάρτιο, ακόμα κι αν στο μεταξύ προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Όπως κι αν έχει, η κυβερνητική εικόνα δεν είναι η καλύτερη δυνατή, αφού ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, κι ο υπουργός Άμυνας, Πάνος Καμμένος, βρίσκονται πλέον σε ανοιχτό, δημόσιο πόλεμο.
Ο Τσίπρας κυνηγά το Νόμπελ Ειρήνης!
Ο Αλέξης Τσίπρας, από την πλευρά του, τάσσεται αναφανδόν στο πλευρό του κ. Κοτζιά. Ο εκνευρισμός του, άλλωστε, ήταν έντονος το βράδυ της Κυριακής όταν πληροφορήθηκε τη δήλωση του υπουργού Άμυνας περί άκυρου δημοψηφίσματος την ίδια ώρα που βρισκόταν ακόμα σε συνεννόηση με το ΥΠΕΞ, αλλά και διεθνείς παράγοντες- κυρίως από τις ΗΠΑ και τη Γερμανία- για να χαράξουν από κοινού τη νέα τους γραμμή. Πέρα από όλα τα άλλα, εξάλλου, ο πρωθυπουργός βλέπει μια ευκαιρία να κερδίσει το Νόμπελ Ειρήνης για τη συμφωνία των Πρεσπών κι αυτό δεν είναι σημαντικό μόνο για την προσωπική του υστεροφημία, αλλά και για την πολιτική του επιβίωση.
Τα «Skopialeaks» εκθέτουν τον Αλέξη Τσίπρα
Σε επίπεδο Νέας Δημοκρατίας ανησυχούν για τα «τετελεσμένα», καθώς παρά το αποτυχημένο δημοψήφισμα της Κυριακής στα Σκόπια, το οποίο θα πρέπει να θεωρείται άκυρο λόγω της ισχνής συμμετοχής, η συμφωνία των Πρεσπών παρήγαγε αποτελέσματα ήδη από την υπογραφή της.
Στο επίκεντρο της «γαλάζιας» κριτικής θα βρεθεί και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, καθώς τα πρακτικά από τις συναντήσεις των Σκοπιανών πολιτικών αρχηγών εμφανίζουν τον Αλέξη Τσίπρα ως «βολικό» και πρόθυμο να κλείσει άρον-άρον τη συμφωνία, αδιαφορώντας για την εθνική ζημιά που θα προκαλέσει.
Πρώτα από όλα αποκαλύπτεται ότι ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, μέσω της μυστικής διαπραγμάτευσης Κοτζιά και Ντιμιτρόφ, είχαν συμφωνήσει αρχικά στο απαράδεκτο όνομα «Μακεδονία του Ίλιντεν». Το επιβεβαιώνει ο επικεφαλής της Σκοπιανής αντιπολίτευσης, Χ. Μιτσκόφσκι, ο οποίος συζητώντας με τον Ζόραν Ζάεφ του είπε: «Η ερώτηση του δημοψηφίσματος είναι “συμφωνείτε με μια αλλαγή του συντάγματος, να αλλάξει το όνομα σε δημοκρατία της Μακεδονίας του Ίλιντεν”».
Επίσης προκύπτει ότι η ελληνική κυβέρνηση μεσολάβησε στο Γάλλο πρόεδρο Μακρόν προκειμένου να παραβλέψει τα ενταξιακά κριτήρια που δεν πληρούν τα Σκόπια για την είσοδό τους στην Ε.Ε. Όπως αναφέρεται στα Σκοπιανά πρακτικά ο κ. Ζάεφ δηλώνει: «Ο Τσίπρας μου υποσχέθηκε “θα μιλήσω με τον Μακρόν. Δεν είναι δίκαιο να μην έχετε ημερομηνία για διαπραγματεύσεις”».
Το χειρότερο όλων όμως είναι πως Τσίπρας-Καμμένος εκχώρησαν τη «μακεδονική» ταυτότητα και γλώσσα. Το αποκαλύπτει, πάντα μέσω των πρακτικών, ο Ζόραν Ζάεφ: «Από την ενδιάμεση συμφωνία και μετά, το αντικείμενο της διαπραγμάτευσης ήταν το όνομα. Τώρα προστίθεται η γλώσσα και η ταυτότητα. Νομίζω ότι πρέπει να λύσουμε το ζήτημα όσο έχουμε ακόμη την ευκαιρία».
«Οδηγούμε το βορειομακεδονικό κράτος στο ΝΑΤΟ»!
Στο μεταξύ, για «λαό της Μακεδονίας» -αναφερόμενη στους γείτονες- μίλησε η πρέσβειρα Κέι Μπέιλι Χάτσισον, μόνιμη εκπρόσωπος των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, απαντώντας σε σχετική ερώτηση της Politik κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής ενημέρωσης Ευρωπαίων δημοσιογράφων για την υπουργική σύνοδο της βορειοατλαντικής συμμαχίας που ξεκίνησε την Τετάρτη.
Ζητήσαμε από την κυρία Χάτσισον να πληροφορηθούμε την αντίδραση της Ουάσιγκτον για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην ΠΓΔΜ και, κυρίως, για τη μικρή συμμετοχή σε αυτό και κατά πόσο η μειωμένη προσέλευση θα επηρεάσει και τις συνομιλίες για την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ.
Η πρέσβειρα μας διαβεβαίωσε ότι η χώρα της είναι αποφασισμένη να οδηγήσει το «νέο μακεδονικό κράτος, το βορειομακεδονικό κράτος» στη συμμαχία. «Είμαστε ενθουσιασμένοι για το ότι στο δημοψήφισμα το ποσοστό του “ναι” ξεπέρασε το 90%, είναι κάτι το οποίο δεν συνηθίζεται σε ένα δημοκρατικό κράτος.
Πιστεύουμε ότι είναι ένα πολύ καλό σημάδι. Τώρα το αφήνουμε στη Βουλή στα Σκόπια να πάει ένα βήμα παραπέρα. Το ΝΑΤΟ είναι έτοιμο να αποδεχθεί τη νεοονομαζόμενη Βόρεια Μακεδονία, η οποία θα αποτελέσει το 30ό μέλος του. Αυτή είναι η απόλυτη δέσμευσή μας.
Εκτιμούμε το ρόλο της Ελλάδας, η οποία εργάστηκε στην κατεύθυνση της λύσης εδώ και πολύ καιρό, φτάνοντας σε μια κατάληξη. Ελπίζουμε πως η συνεργασία με την κυβέρνηση στα Σκόπια θα συνεχιστεί επειδή, αν ο μακεδονικός λαός επιθυμεί την ένταξη στο ΝΑΤΟ, το ΝΑΤΟ είναι αποφασισμένο να τον βοηθήσει να επιτύχει αυτήν την ένταξη» τόνισε η κυρία Χάτσισον.
Δήλωσαν στην Politik
Σταύρος Καλαφάτης, βουλευτής Ν.Δ. Α΄ Θεσσαλονίκης
«Απευθυνόμενος, στις αρχές Ιανουαρίου, στους πολιτικούς αρχηγούς της γείτονος – όπως φαίνεται από τα πρακτικά της σύσκεψης εκείνης- ο υπουργός Εξωτερικών κ. Ντιμιτρόφ έλεγε κατά λέξη: «Έχετε μπροστά σας την επίσημη πρόταση Νίμιτς στα αγγλικά και μια ανεπίσημη στα «σλαβομακεδονικά». Ο ίδιος θεωρούσε τη γλώσσα τους σλαβική και εμμέσως πλην σαφώς αναγνώριζε τη σλαβική καταγωγή τους. Παρόλα αυτά, λίγο καιρό αργότερα, οι κ. Τσίπρας και Κοτζιάς αναγνώριζαν στους Σκοπιανούς όχι μόνο «μακεδονική» γλώσσα, αλλά και «μακεδονική» εθνότητα.
Αποδεικνύεται, έτσι, πως από την πρώτη στιγμή, οι κ. Τσίπρας και Κοτζιάς έδωσαν στους Σκοπιανούς παραπάνω από όσα οι ίδιοι ζητούσαν. Πέρα από το σύνθετο όνομα, κατέληξαν στο παγκοσμίως μοναδικό παράδοξο αλλιώτικα να ονομάζεται το κράτος και αλλιώτικα οι πολίτες του. Δέχτηκαν να ονομάζονται «Μακεδόνες» που μιλούν τη «μακεδονική γλώσσα». Επιπλέον, όμως, ξέχασαν το erga omnes και δέχτηκαν να χρησιμοποιούν οι Σκοπιανοί τον όρο «μακεδονικό» κατά το δοκούν. Δέχτηκαν ακόμη να μπουν τα ελληνικά προϊόντα με μακεδονική επωνυμία στην κρίση διεθνούς ομάδας. Δέχτηκαν να ελεγχθούν τα βιβλία μας για αλυτρωτικές αναφορές από κοινή επιτροπή. Και σαν να μην έφταναν αυτά, έφτασαν στο σημείο να δώσουν στα Σκόπια ακόμα και δικαιώματα στην ελληνική ΑΟΖ.
Από τα ίδια πρακτικά προκύπτει ότι ο κ. Ζάεφ καλούσε τους πολιτικούς αρχηγούς να συμφωνήσουν όσο είναι Πρωθυπουργός ο κ. Τσίπρας, διότι με τον κ. Μητσοτάκη δεν θα έχουν παρόμοια ευκαιρία. Θα πρόσθετε, μάλιστα, στη διάρκεια της εκστρατείας του για το δημοψήφισμα, πως η Συμφωνία των Πρεσπών ενσαρκώνει την καλύτερη ευκαιρία που είχαν ποτέ. Και θα επιβεβαίωνε έτσι την επισήμανσή μας ότι δεν υπήρξε, ποτέ στο παρελθόν, ελληνική κυβέρνηση που να διανοηθεί τέτοιας έκτασης υποχωρήσεις. Εμείς ξεκαθαρίσαμε τη θέση μας και την επαναλαμβάνουμε σταθερά: Εάν τελικά, ο κ. Ζάεφ καταφέρει να περάσει τις συνταγματικές τροποποιήσεις που ανέλαβε και η συμφωνία έρθει για κύρωση στη Βουλή, θα αντιτάξουμε ένα αδιαπραγμάτευτο «όχι». Δεν πρόκειται να την κυρώσουμε, ούτε ως Αντιπολίτευση, ούτε ως Κυβέρνηση».
Βενιαμίν Καρακωστάνογλου-Διεθνολόγος
«Παρά την ελευθερία για κατά συνείδηση ψήφο, που έδωσε το VMRO στους οπαδούς του, αυτοί δεν πήγαν να ψηφίσουν είτε για λόγους συνείδησης είτε υπακούοντας στην προτροπή του προέδρου της χώρας τους. Ο ισχυρός “Μακεδονισμός” αποδεικνύει περίτρανα ότι λείπει το κλίμα συναίνεσης για λύση στο ονοματολογικό με ουσιαστική κατανόηση και των ελληνικών θέσεων που θα οδηγούσε σε καλή γειτονία με την Ελλάδα. Είναι προφανές ότι μία λύση με βάση τη συμφωνία των Πρεσπών θα οδηγούσε σε φρενήρη μονοπώληση των μακεδονικών όρων. Μέσω και της ελληνικής συναίνεσης, θα υπερέβαινε καταχρηστικά τους όποιους περιορισμούς θέτει η συμφωνία των Πρεσπών και άρα θα είχε εξαιρετική επικινδυνότητα για τα ελληνικά εθνικά, πολιτιστικά και γεωπολιτικά συμφέροντα».
Πολύκαρπος Αδαμίδης-Δικηγόρος, αν. καθηγητής κοινοτικού δικαίου και διεθνών σχέσεων στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
«Η συμφωνία των Πρεσπών είναι μια επιζήμια για τα εθνικά συμφέροντα πρωτοβουλία και εξέλιξη. Απεμπολεί το κορυφαίο διαπραγματευτικό μας ατού, που είναι το βέτο, για την ένταξη των Σκοπιών στις μεγάλες δυτικές συμμαχίες, έναντι αμφιβόλου σημασίας και διάρκειας παραχωρήσεις από πλευράς των Σκοπιανών. Εκχωρεί όνομα, τη Μακεδονική γλώσσα και ταυτότητα στο γειτονικό κρατικό μόρφωμα και νομιμοποιεί, ανιστόρητα προπαγανδιστικά τεχνάσματα του κομμουνιστικού διεθνισμού και του σλαβικού επεκτατισμού. Παραχωρεί την πρωτοβουλία των κινήσεων στους Σκοπιανούς, σε αγώνα, που είναι οι μοναδικοί δρομείς. Σε κάθε περίπτωση είναι μια συμφωνία, που δεν τη θέλουν οι ενδιαφερόμενοι για διαφορετικούς λόγους. Επιβάλει “λύσεις” και δημιουργεί συνθήκες διαρκούς αναταραχής. Για αυτό και ούτε θα σταθεί, ούτε θα μακροημερεύσει».
Αθηνά Σκουλαρίκη, καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κρήτης
«Στην ουσία το ένα τρίτο δεν πήγε να ψηφίσει, άρα το αποτέλεσμα ήταν μοιρασμένο. Πέρα, όμως, από όσους ήταν ξεκάθαρα απέναντι στη συμφωνία των Πρεσπών, υπάρχουν κι εκείνοι οι οποίοι βρίσκονταν σε δίλημμα. Ακόμα κι αυτοί που ψήφισαν “ναι” δεν το δέχθηκαν χωρίς ένα σφίξιμο στην καρδιά. Δεν είναι εύκολο να αλλάξεις το όνομα της χώρας σου. Είναι, επίσης, πολλοί στην ΠΓΔΜ οι οποίοι δεν είναι τόσο πολιτικοποιημένοι όσο είμαστε στην Ελλάδα. Οι Αλβανοί, εξάλλου, παρά τις περί του αντιθέτου προβλέψεις, δεν ψήφισαν μαζικά “ναι”, πέρα από εκείνους που ψηφίζουν τη Σοσιαλδημοκρατική Ένωση Μακεδονίας του Ζόραν Ζάεφ. Ελλοχεύει, άλλωστε, και η αμφιβολία για το αν θα προχωρήσει η ένταξη στην ΕΕ λόγω της γενικότερης καθυστέρησης στη διεύρυνσή της». Η κυρία Σκουλαρίκη, εξάλλου, υπογραμμίζει πως θα είναι δύσκολο να βρεθούν οι βουλευτές που λείπουν από τον κ. Ζάεφ για να περάσει τη συνταγματική αναθεώρηση γιατί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν ήταν ξεκάθαρο. Η ίδια, ωστόσο, σημειώνει με νόημα πως αν οι γείτονές μας δεν αποδεχθούν τελικώς το «Βόρεια Μακεδονία», δεν πρόκειται να δεχθούν κάτι καλύτερο για τα ελληνικά συμφέροντα στη συνέχεια: «Είναι πιθανό, πάντως, αν ο κ. Ζάεφ πάει σε εκλογές να αυξήσει τις έδρες του και να εξασφαλίσει την αυξημένη πλειοψηφία των δύο τρίτων. Δεν είναι τελειωμένη υπόθεση».
Δημήτρης Βασιλειάδης, δημοσκόπος
«Ξεκάθαρη είναι η αρνητική στάση την οποία διατηρεί η πλειοψηφία του συνόλου των Ελλήνων, έναντι της συμφωνίας των Πρεσπών. Η συντριπτική πλειοψηφία ζητά τη διενέργεια δημοψηφίσματος και στην Ελλάδα, το οποίο δεν θα αφορά το ονοματολογικό, αλλά θα κρίνει καθ’εαυτή τη συμφωνία ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και την κυβέρνηση των Σκοπίων. Τα ποσοστά αυτά φαίνονται να αυξάνονται ιδιαίτερα μετά τη μειοψηφική συμμετοχή των πολιτών της ΠΓΔΜ, στο δημοψήφισμα της Κυριακής. Πάνω από το 70% των Ελλήνων ψηφοφόρων εκτιμά ότι η εν λόγω συμφωνία πρέπει να αποσυρθεί».
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Politik την Παρασκευή 05 Οκτωβρίου 2018