Ένα πλήρες προστατευτικό πλαίσιο για τα παιδιά που ενηλικιώνονται εντός ιδρυμάτων παιδικής προστασίας, χωρίς προοπτική υιοθεσίας ή αναδοχής, δημιουργείται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σύμφωνα με το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, μέσω του προγράμματος Ημιαυτόνομης Διαβίωσης.
Το πρόγραμμα απευθύνεται σε παιδιά και νέους 15 ετών και άνω, οι οποίοι είτε διαμένουν σε ιδρύματα είτε φιλοξενούνται προσωρινά σε νοσοκομεία για λόγους προστασίας. Μέχρι το τέλος του 2025, αναμένεται ότι τουλάχιστον 200 παιδιά και νέοι θα ενταχθούν στα διαμερίσματα Ημιαυτόνομης Διαβίωσης, με δυνατότητα παραμονής μέχρι και το 26ο έτος της ηλικίας τους.
Σε δήλωσή της, η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, τόνισε: «Μέχρι σήμερα δεν υπήρχε ολιστική μέριμνα για το μέλλον των παιδιών που ζούσαν στα ιδρύματα και μετά την ενηλικίωσή τους, βρίσκονταν εν μια νυκτί στο δρόμο χωρίς στήριγμα και εφόδια. Τα παιδιά αυτά ήταν αόρατα για το κοινωνικό κράτος και αυτό ερχόμαστε να διορθώσουμε με το πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Δεν περιοριζόμαστε απλώς στην τοποθέτηση των παιδιών σε διαμερίσματα, αλλά παρέχουμε όλα τα απαραίτητα εφόδια για την σταδιακή τους αυτονόμηση. Κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι και εκπαιδευτικοί αναλαμβάνουν την εξατομικευμένη φροντίδα και υποστήριξή τους, παρέχοντας οικονομικό βοήθημα ύψους 375 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα. Κάθε παιδί εκτός ιδρύματος είναι μια μεγάλη νίκη για την κοινωνία μας. Συνεχίζουμε».
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τη στέγαση 2 έως 4 ατόμων σε πλήρως εξοπλισμένα διαμερίσματα, που θα διαθέτουν ίντερνετ και τουλάχιστον 2 υπολογιστές. Καλύπτονται όλα τα έξοδα διαμονής, τα λειτουργικά κόστη των διαμερισμάτων, καθώς και τα κόστη εκπαίδευσης και επιμόρφωσης. Παρέχεται καθημερινή φροντίδα, ψυχοκοινωνική υποστήριξη και εξωσχολικές δραστηριότητες για τα μικρότερα παιδιά, ενώ για τους άνω των 18 ετών είναι διαθέσιμη επαγγελματική καθοδήγηση και συμβουλευτική. Εκτός από τη μηνιαία οικονομική βοήθεια, προβλέπεται 24ωρη φροντίδα και παρακολούθηση για τα ανήλικα παιδιά.
Οι προϋποθέσεις συμμετοχής στο πρόγραμμα περιλαμβάνουν τη διαμονή είτε σε ίδρυμα είτε προσωρινά σε νοσηλευτική μονάδα, καθώς και τη συναίνεση του ωφελούμενου ατόμου ή, στην περίπτωση ανηλίκων, των γονέων ή κηδεμόνων τους. Σε περίπτωση που δεν διασφαλίζεται αυτή η συναίνεση, ο αρμόδιος εισαγγελέας μπορεί να διατάξει την τοποθέτηση του ανηλίκου σε Μονάδα Ημιαυτόνομης Διαβίωσης.
Επιπλέον, για την ένταξη στο πρόγραμμα απαιτείται να μην υπάρχει χρήση παράνομων ουσιών ή ενεργό ψυχιατρικό νόσημα που να θέτει σε κίνδυνο τον ωφελούμενο ή άλλους.
Η διαδικασία συμμετοχής περιλαμβάνει την υποβολή αιτήματος από τη δομή στην οποία διαμένει το άτομο προς τη Διεύθυνση Προστασίας Παιδιού και Οικογένειας του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Η Διεύθυνση ελέγχει τις διαθέσιμες θέσεις και προτείνει την ένταξη του παιδιού σε κάποιο διαμέρισμα. Επιπλέον, αν ένα παιδί ή νέος δεν προταθεί από τη δομή, μπορεί να επικοινωνήσει αυτοβούλως με τη Διεύθυνση να ζητήσει ένταξη.
Όσον αφορά τους φορείς που μπορούν να λειτουργήσουν τα διαμερίσματα, αυτοί μπορούν να υποβάλουν αίτημα χρηματοδότησης μέχρι τις 30/06/2025, με συνολικό προϋπολογισμό 12.655.080,66 ευρώ, χρηματοδοτούμενο από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Οι φορείς αυτοί περιλαμβάνουν δημόσιες και ιδιωτικές δομές που ενεργούν σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία για την παροχή υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας.
