Ένα Κεντρικό Μητρώο Επιδομάτων, αντλώντας παραδείγματα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, προγραμματίζει το οικονομικό επιτελείο και τα συναρμόδια υπουργεία με στόχο τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης εικόνας για το ύψος των επιδομάτων, την κατεύθυνσή τους και τους δικαιούχους. Σκοπός είναι η παρακολούθηση και ο έλεγχος ώστε να εντοπιστούν περιπτώσεις κατάχρησης και αδικιών, με σκοπό να ληφθούν αποφάσεις που θα καταστήσουν την επιδοματική πολιτική πιο αποτελεσματική.
Η κυβέρνηση έχει ήδη ανακοινώσει αλλαγές στην πολιτική των επιδομάτων, διατηρώντας τον συνολικό προϋπολογισμό των δαπανών τους στα ίδια επίπεδα. Επισημαίνεται ότι το ισχύον πλαίσιο και τα κριτήρια χορήγησης έχουν οδηγήσει σε φαινόμενα κατάχρησης και αδικιών, προκαλώντας παράλληλα στρεβλώσεις σε διάφορους τομείς.
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, καθώς και ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, έχουν μιλήσει για την ανάγκη παρεμβάσεων. Ο υπουργός, σε πρόσφατες δηλώσεις του, αναφέρθηκε στην αλλαγή στον τρόπο φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών, που οδήγησε σε εξοικονόμηση δαπανών 100 εκατ. ευρώ, κυρίως για επιδόματα επαγγελματιών με πολύ χαμηλά εισοδήματα. Επιπλέον, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας τόνισε ότι η τρέχουσα πρακτική χορήγησης επιδομάτων με βάση τα δηλωθέντα εισοδήματα σε μια οικονομία με αυξημένη φοροδιαφυγή οδηγεί σε λανθασμένη και άδικη χρησιμοποίηση δημόσιων πόρων.
Δύο βασικές κινήσεις που σχεδιάζονται περιλαμβάνουν, πρώτον, την απόφαση του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, σύμφωνα με την οποία από τις αρχές του 2025, όλα σχεδόν τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ θα καταβάλλονται κατά 50% μέσω προπληρωμένης κάρτας. Δεύτερον, το υπουργείο Εργασίας προγραμματίζει αλλαγές στα κριτήρια χορήγησης του επιδόματος ανεργίας, με στόχο να ενισχύσει τα κίνητρα εύρεσης εργασίας.
Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει την κλιμάκωση του νέου επιδόματος ανεργίας, το οποίο θα παρέχει υψηλότερο ποσό για τους πρώτους δύο έως τρεις μήνες, μειούμενο στη συνέχεια. Συγκεκριμένα, εξετάζεται το βασικό επίδομα να φτάσει το 70% του κατώτατου μισθού για τους πρώτους μήνες, με σταδιακή μείωση στο 60% ή 50%. Το συνολικό ποσό του επιδόματος θα παραμείνει στα σημερινά επίπεδα, με διαφοροποίηση στο ποσό που θα λαμβάνει ο άνεργος στην αρχή και τη διάρκεια της επιδότησης. Επίσης, θα προστεθεί ένα μπόνους προϋπηρεσίας για ανέργους με προϋπηρεσία άνω των τριών ετών. Για το εποχικό επίδομα στους απασχολούμενους στον τουρισμό, θα υπάρξουν αλλαγές στα κριτήρια χορήγησης με στόχο τη συνέχιση της απασχόλησης και μετά τη λήξη της τουριστικής περιόδου.
