Ο Πρωθυπουργός ζητά αναδιαμόρφωση της αγοράς του φυσικού αερίου
Με επιστολή προς της Πρόεδρο της Κ0μισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στη σημαντικότητα της έκτακτης και για μικρό χρονικό διάστημα ρυθμιστικής παρέμβασης στη χρηματιστηριακή αγορά φυσικού αερίου TTF.
Όπως αναφέρει ο Οικονομικός Ταχυδρόμος, ο κ. Μητσοτάκης λέει ότι ο λόγος που παρατηρείται άνοδος στις τιμές λόγω του πολέμου, δεν έχει να κάνει με πραγματικά δεδομένα, αφού οι traders είναι αυτοί που προκαλούν τις μεταβολές.
Στην κυβέρνηση μάλιστα, δεν λησμονούν και την πρόσφατη αύξηση ακόμα και στα 345 ευρώ/MWh των τιμών των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης του αερίου στο ολλανδικό hub.
Με αυτήν τη κίνηση λοιπόν ο κ. Μητσοτάκης στην ουσία ζητά μια…ανακατασκευή της αγοράς του φυσικού αερίου, με την τιμή να είναι ρυθμιζόμενη στα 60 ευρώ/MWh και ανώτατο εύρος διακύμανσης. Προτείνει επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες, την παύση των δραστηριοτήτων traders που δεν έχουν σχέση με την πραγματική αγορά του φυσικού αερίου και αποσκοπούν στην υπερβολική κερδοσκοπία, ενώ στο τραπέζι ρίχνει ακόμη και το πλαφόν στα περιθώρια κέρδους των παραγωγών.
Με αυτόν τον τρόπο, όπως αναφέρεται θα μειωθούν κάπως οι επιπτώσεις στις τιμές χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στα κράτη – μέλη και αναμένεται να ανασάνουν αρκετά τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις.
Αναλυτικά η επιστολή:
Αγαπητή Πρόεδρε,
«Σας γράφω αυτή την επιστολή σχετικά με την αυξανόμενη οικονομική απειλή που αφορά την χονδρική αγορά φυσικού αερίου, την οποία πιστεύω πως θα πρέπει άμεσα και αποφασιστικά να αντιμετωπίσουμε, ώστε να αποτρέψουμε να επιφέρει επιπλέον κόστος στις ζωές των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις οικονομίες των κρατών-μελών και στην επιτυχή εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Η εξέλιξη των τιμών αναφοράς στη χονδρική αγορά φυσικού αερίου τους τελευταίους μήνες, και ειδικά από τον Δεκέμβριο του 2021, δεν καθοδηγείται πια από τις κανονικές δυνάμεις της προσφοράς, όπως προκύπτει από πρόσφατη έρευνα του Οργανισμού Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER) και της Ομάδας Συντονισμού για το Φυσικό Αέριο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στην πραγματικότητα, καθοριστικό ρόλο πλέον στη διαμόρφωση των τιμών διαδραματίζουν πολιτικές δηλώσεις και φόβοι που πηγάζουν από τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία που οδηγούν σε αβεβαιότητα, τεράστιες διακυμάνσεις τιμών και κερδοσκοπία.
«Η κρίση έχει παρακάμψει τους φυσικούς μηχανισμούς διαμόρφωσης των τιμών»
Η κρίση που είναι σε εξέλιξη στην Ουκρανία έχει ουσιαστικά παρακάμψει τους φυσικούς μηχανισμούς διαμόρφωσης των τιμών και δυστυχώς κάθε προσπάθεια εκ μέρους της Ένωσής μας μέχρι τώρα, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε αυτό το ζήτημα, δεν κατέστη δυνατόν να αντισταθμίσει το τεράστιο βάρος που επωμίζονται τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις. Το παράδοξο είναι πως ούτε η παραγωγική δυνατότητα ούτε οι εφοδιαστικές αλυσίδες φυσικού αερίου έχουν επηρεαστεί από την τρέχουσα κρίση. Αυτό σημαίνει πως δεν έχουμε πρόβλημα ποσότητας, αλλά έχουμε πρόβλημα στις τιμές.
Σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα αυτό μπορεί να αμβλυνθεί, μειώνοντας την εξάρτηση της Ένωσης από το Ρωσικό φυσικό αέριο. Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, ωστόσο, πιστεύω ότι μία στοχευμένη και χρονικά περιορισμένη παρέμβαση στην αγορά είναι απαραίτητη προκειμένου να ομαλοποιήσουμε την κατάσταση. Όλα αυτά τα μέτρα θα πρέπει να εστιάζουν στις τιμές του φυσικού αερίου και όχι στις ποσότητες, θα πρέπει να εφαρμοστούν για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, και να έχουν σαφώς προσδιορισμένες προϋποθέσεις ενεργοποίησης, αλλά και ρήτρες εξόδου. Με μία τέτοιου είδους παρέμβαση στην αγορά, η Ένωσή μας μπορεί να προστατεύσει τα μέλη της, σταματώντας την “εργαλειοποίηση” του φυσικού αερίου σε βάρος των οικονομιών μας και αποσυνδέοντας την γεωπολιτική απο την ενεργειακή κρίση, χωρίς να επηρεάζεται η παραγωγή και η προσφορά του φυσικού αερίου βραχυπρόθεσμα.
Πρέπει να σημειωθεί ότι είναι απίθανο το πρόβλημα αυτό να εκλείψει μόλις υποχωρήσει η ζήτηση για επιδοτήσεις για αέριο θέρμανσης. Αν δεν δράσουμε τώρα,το πρόβλημα θα συνεχιστεί στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος -που συνδέονται με τις τιμές του φυσικού αερίου στις αγορές χονδρικής- τους επόμενους μήνες της άνοιξης και του καλοκαιριού, θέτοντας ένα τεράστιο βάρος στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Κατόπιν προσεκτικής αξιολόγησης των διαθέσιμων επιλογών, θα ήθελα να σας προτείνω ένα «Σχέδιο Έξι Σημείων. Κάθε στοιχείο του Σχεδίου έχει ως στόχο να αντιμετωπίσει την υφιστάμενη κλιμάκωση που παρατηρείται στη χονδρική αγορά του φυσικου αερίου.
1. Πλαφόν Τιμών: Πλαφόν στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, το οποίο θα έχει ως σημείο αναφοράς την ιστορικά υψηλότερη τιμή αερίου πριν από την κρίση
2. Ημερήσιο Όριο Τιμών ως Προστατευτικό Μέτρο: Ένα εύρος διακύμανσης στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, για παράδειγμα της τάξεως του +/- 10%
3. Καθορισμός Τιμών σε περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης: Καθορισμός τιμών στο Ταμείο Μεταφοράς Τίτλων, ως μέτρο έκτακτης ανάγκης στην περίπτωση που υπάρξουν ανακοινώσεις που αφορούν τις ροές φυσικού αερίου μέσω αγωγών από τη Ρωσία
4. Πλαφόν στο Κέρδος: Πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους στην χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, για παράδειγμα της τάξεως του 5%, βάσει της παρακολούθησης του κόστους παραγωγής από τους ρυθμιστές της αγοράς και το Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας (LCOE) στις μονάδες παραγωγής.
5.Εμπόριο με Φυσική Παράδοση: Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο να επιτραπεί, η επιλογή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που θα επιτρέπει τις συναλλαγές μόνο με φυσική παράδοση.
6.Ενίσχυση Ρευστότητας: Αύξηση της ρευστότητας στην αγορά φυσικού αερίου συνδέοντας τις αγορές ΗΠΑ/ ΕΕ/ Ασίας. Για παράδειγμα, ενισχύοντας τη συνεργασία με την Κίνα όσον αφορά τα φορτία Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG), με πιθανό πλαφόν στο κόστος μεταφοράς για να εξουδετερωθούν κίνητρα κερδοσκοπίας.
Όλες αυτές οι επιλογές αποτελούν σημαντικές παρεμβάσεις στην αγορά που έχουν χρησιμοποιηθεί και στο παρελθόν σε έκτακτες περιπτώσεις σε άλλες αγορές, με στόχο την εξισορρόπησή τους, ενώ σε κάποιες άλλες αγορές συνιστούν πάγια χαρακτηριστικά. Πιστεύω ακράδαντα πως οι ασυνήθιστες εποχές επιβάλλουν ασυνήθιστα μέτρα. Οι ενέργειες αυτές αποβλέπουν μόνο στην προστασία της εύρυθμης λειτουργίας της χονδρικής αγοράς αερίου, η οποία έχει υποστεί μεγάλη πίεση εξαιτίας της διαρκώς εντεινόμενης κρίσης στην Ουκρανία, με σοβαρές συνέπειες και στην ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από το αέριο.
Ενώ ο μεσομακροπρόθεσμος στόχος θα πρέπει να είναι η επιστροφή σε μια αγορά που λειτουργεί κανονικά, είναι υποχρέωση των κυβερνήσεων και των ρυθμιστών να παρεμβαίνουν όταν έκτακτες περιστάσεις διαταράσσουν κατά τα άλλα υγιείς μηχανισμούς της αγοράς.
Το Σχέδιο Έξι Σημείων έχει σχεδιαστεί για να προστατεύσει και να επαναφέρει τις αγορές χονδρικής φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και να διασφαλίσει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι πολίτες και οι οικονομίες των κρατών-μελών της, αλλά και η παγκόσμια οικονομία, δεν θα υποφέρουν αδικαιολόγητα σε μια περίοδο που ήδη χαρακτηρίζεται από μεγάλες προκλήσεις.
Ελπίζω ότι θα βρείτε το σκεπτικό μου και την πρότασή μου επίκαιρα και παραμένω στη διάθεσή σας για μια πιο λεπτομερή ανταλλαγή απόψεων πάνω στο ζήτημα.Με εκτίμηση, Κυριάκος ΜητσοτάκηςΚοινοποίηση:Frans Timmermans, Αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκής ΕπιτροπήςKadri Simson, Επίτροπος ΕνέργειαςDitte Juul Jorgensen, Γενική Διευθύντρια Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής».
Προβληματισμός για τα δημοσιονομικά
Βέβαια, ο μεγαλύτερος προβληματισμός τόσο στην Ελλάδα όσο και πανευρωπαϊκά εντοπίζεται στο δημοσιονομικό κομμάτι. Όσο δεν σταματά η αύξηση των τιμών, η ελληνική οικονομία αναμένεται να ζημιωθεί έως και 2% στο θέμα της ανάπτυξης, κάτι το οποίο δημιουργεί «πονοκεφάλους» όσον αφορά τον προϋπολογισμό.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί να τονίζει ότι η λύση μπορεί να έρθει μόνο ευρωπαϊκά.
Για το λόγο αυτό, αναφέρουν πηγές της κυβέρνησης, ακόμη κι αν οι ευρωπαϊκές οικονομίες χρηματοδοτηθούν από ένα ευρω-ομόλογο ή από κρατικά ταμεία τα ποσά αυτά από τη στιγμή που υπολογίζονται στα δημοσιονομικά των κρατών – μελών το πρόβλημα θα παραμένει και θα μεγαλώνει συνολικά για την ευρωπαϊκή οικονομία.
Δείτε επίσης: Οι «κόκκινες γραμμές» Μητσοτάκη στη συνάντηση με τον Ερντογάν
- Οδηγός επιβίωσης για τα χριστουγεννιάτικα πάρτι: Πώς να απολαύσετε τις γιορτές
- Ο Economist: Οι εργαζόμενοι εκφράζουν την προτίμησή τους στον Τραμπ, ανησυχία για τα συνδικάτα
- Φάρμακα για απώλεια βάρους: Η αυξανόμενη τάση που οδηγεί τους Αμερικανούς στους γιατρούς
- Συρία: Η Τουρκία επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της για την ασφάλεια μέσω του Χακάν Φιντάν
- Συλλήψεις για μαγεία στη Ζάμπια: Μια κρυφή πολιτική ατζέντα
