Νέα ερώτηση για το ενεργειακό κόστος που επωμίζονται οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης-Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) κατέθεσαν πενήντα ένα (51) βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με πρωτοβουλία του τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας και βουλευτή Β’ Θεσσαλονίκης, Σωκράτη Φάμελλου, σε συνέχεια ερώτησης που είχε υποβληθεί το Φεβρουάριο του 2022, στην οποία δόθηκαν ελλιπέστατες απαντήσεις και αναλήφθηκαν ελάχιστες πρωτοβουλίες για το ζήτημα έκτοτε.
Στην ερώτησή τους, οι βουλευτές υπενθυμίζουν ότι από τον Αύγουστο του 2021, η πολιτική επιλογή της κυβέρνησης Μητσοτάκη ήταν να αφήσει τις ΔΕΥΑ με ελάχιστη στήριξη. Με αποτέλεσμα, σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης των ΔΕΥΑ, την απογείωση του ενεργειακού κόστους, ιδιαίτερα μετά τη δήθεν κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής τον Αύγουστο του 2022. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι οι τελικές τιμές ρεύματος (με επιδότηση) που χρεώνονται σε εγκαταστάσεις των ΔΕΥΑ είναι έως και 515% υψηλότερες τον Σεπτέμβριο και 407% τον Οκτώβριο του 2022, σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα. Αντίστοιχα συμπεράσματα προκύπτουν από τους λογαριασμούς ρεύματος που λαμβάνουν μεμονωμένες ΔΕΥΑ, όπου το κόστος μέσα σε μια χρονιά φαίνεται ότι έχει τουλάχιστον διπλασιαστεί.
Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, η οποία πλέον δεν χωρά περαιτέρω αναβολή δράσης από την Πολιτεία, οι βουλευτές ζητούν από τους αρμόδιους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Οικονομικών ενημέρωση για τα άμεσα, βραχυπρόθεσμα μέτρα που σκοπεύει να λάβει η κυβέρνηση για να στηρίξει τις ΔΕΥΑ και να αποφευχθούν οι ρευματοκοπές αλλά και η αύξηση των τιμολογίων ύδρευσης αποχέτευσης, σε μια περίοδο ακραίας ακρίβειας για τους πολίτες. Επισημαίνουν επίσης ότι η ελλιπής στήριξη, όπως προκύπτει μέχρι σήμερα, δείχνει ότι πολιτική επιλογή της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι η απαξίωση και εν τέλει η χρεοκοπία των ΔΕΥΑ. Αυτό εξάλλου προκύπτει και από τις δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών εδώ και τριάμισι χρόνια και τις δηλωμένες προθέσεις της κυβέρνησης να παραχωρήσει, μέσω ΣΔΙΤ, τις νέες υποδομές αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων και να επαναφέρει τη «μνημονιακή» αντιμεταρρύθμιση της δημιουργίας Ρυθμιστικής Αρχής Υδάτων μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Θέμα: Σε βρόχο χρεοκοπίας οι ΔΕΥΑ από τις πολιτικές της κυβέρνησης Μητσοτάκη
H αύξηση του ενεργειακού κόστους των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης-Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) είναι πλέον μη διαχειρίσιμη. Εδώ και ενάμιση χρόνο, από τον Αύγουστο του 2021 με την εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής από τη ΔΕΗ αλλά και τη δήθεν κατάργησή της, τον Αύγουστο του 2022, που οδήγησε σε πολλαπλάσιες τιμές, οι ΔΕΥΑ βρίσκονται αντιμέτωπες με υπέρογκα κόστη που τις οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια είτε στη χρεοκοπία είτε στην αύξηση των τιμολογίων ύδρευσης/αποχέτευσης, εν μέσω ακραίας ακρίβειας για όλους τους πολίτες.
Το γεγονός αυτό, το έχει επισημάνει έγκαιρα ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στην κυβέρνηση με την υπ’ αριθ. 3235/14-2-2022 ερώτηση, στην οποία, ο αρμόδιος Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν απάντησε, ως όφειλε, γραπτά, και κλήθηκε τελικά να απαντήσει με τη διαδικασία των επίκαιρων ερωτήσεων, τον Απρίλιο του 2022. Οι γνωστές επικοινωνιακές γενικότητες του Υπουργού ΠΕΝ για τη γενναία στήριξη της κυβέρνησης προς την ελληνική κοινωνία, αλλά και για χρηματοδότηση του εκσυγχρονισμού των δικτύων ύδρευσης μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης προφανώς δεν έδωσαν λύση, σε ένα ζήτημα που έχει πλέον διογκωθεί, μετά και από την μεταρρύθμιση «Φρανκενστάιν» της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Σήμερα, ενάμιση χρόνο μετά την έναρξη του ράλι ακρίβειας στην ενέργεια, η κατάσταση έχει γίνει πλέον εκρηκτική, παρά τις όποιες μηνιαίες επιδοτήσεις με λεφτά των πολιτών και τις δήθεν εκπτώσεις.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης, και λαμβάνοντας υπόψη επιδοτήσεις και τις όποιες εκπτώσεις, από τον Αύγουστο του 2021 έως τον Ιούλιο του 2022, το πρόσθετο κόστος από την εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής ξεπέρασε τα 100 εκατ. ευρώ. Από τον Αύγουστο του 2022 και μετά οπότε και «καταργήθηκε» η ρήτρα αναπροσαρμογής, η τιμή του ρεύματος, αφαιρώντας και τις επιδοτήσεις, έχει πλέον απογειωθεί.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα, οι τελικές τιμές ρεύματος – με επιδοτήσεις και όποιες εκπτώσεις –σε εγκαταστάσεις ύδρευσης/αποχέτευσης χαμηλής τάσης ήταν αυξημένες κατά 129% τον Αύγουστο, κατά 326% το Σεπτέμβριο και κατά 256% τον Οκτώβριο και 239% το Νοέμβριο 2022 σε σχέση με τις τιμές Ιουλίου 2021.
Για εγκαταστάσεις μέσης τάσης (π.χ. βιολογικοί καθαρισμοί, διυλιστήρια, κ.λ.π), η κατάσταση είναι ακόμη πιο δραματική, αφού η αύξηση της τιμής ρεύματος (λαμβάνοντας υπόψη και τις επιδοτήσεις), ανήλθε τον Αύγουστο σε περίπου 180%, τον Σεπτέμβριο σε 515% και τον Οκτώβριο σε 407% σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα.
Σε επίπεδο ΔΕΥΑ (πολλαπλές εγκαταστάσεις), αναφέρονται χαρακτηριστικά τα εξής:
· Στη ΔΕΥΑ Βόλβης, η χρέωση προμήθειας ρεύματος αυξήθηκε από 49.755,68 ευρώ τον Οκτώβριο του 2020, σε 64.891,19 τον Οκτώβριο του 2021 (με ρήτρα αναπροσαρμογής και με αφαίρεση έκπτωσης της ΔΕΗ), και σε 180.774,71 ευρώ τον Οκτώβριο του 2022 (χωρίς ρήτρα αναπροσαρμογής και με επιδότηση). Συνολική αύξηση 260% (!)
· Στη ΔΕΥΑ Βόρειου Άξονα Χανίων οι συνολικές χρεώσεις ρεύματος για το χρονικό διάστημα Ιανουάριος – Οκτώβριος 2022 είναι ήδη σχεδόν διπλάσιες αυτών του 2020, ενώ μόνο για τον Οκτώβριο του 2022 πρέπει να καταβληθούν 302.191,45 €. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί περίπου στο 40% του συνόλου των ετήσιων χρεώσεων ηλεκτρικής ενέργειας που έπρεπε να καταβάλει η ΔΕΥΑ το 2020 (!)
Όσον αφορά ειδικότερα συγκεκριμένες εγκαταστάσεις, σημειώνονται τα εξής:
· Η χρέωση ενέργειας για αντλιοστάσιο μέσης τάσης στο Δήμο Θέρμης τον Αύγουστο του 2021 ήταν 16.575,83 ευρώ και τον Αύγουστο του 2022 διπλάσια (33.650,09 ευρώ) παρά την επιδότηση.
· Ως αποτέλεσμα του μοντέλου Φρανκενστάιν που παράγει υπερκέρδη στη λιανική, μόνο μεταξύ Αυγούστου και Σεπτεμβρίου 2022, η τελική χρέωση ενέργειας για την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων της ΔΕΥΑ Αλεξανδρούπολης επίσης σχεδόν διπλασιάστηκε από 26.838,43 ευρώ σε 50.871,96 ευρώ.
· Μεταξύ Δεκεμβρίου 2020 και Σεπτεμβρίου 2022, η χρέωση ενέργειας για το διυλιστήριο του Δήμου Αλεξανδρούπολης έχει αυξηθεί 328%, από 3.744,07 Ευρώ σε 16.048,93 ευρώ.
Σε όλα τα παραπάνω δεν συμπεριλαμβάνονται οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις (ΕΤΜΕΑΡ και ΥΚΩ), όπου η κυβέρνηση σχεδιάζει νέες αυξήσεις τουλάχιστον για τις χρεώσεις ΥΚΩ.
Γίνεται σαφές ότι υπό αυτές τις συνθήκες είναι άμεση η απειλή ρευματοκοπών σε ζωτικές εγκαταστάσεις ύδρευσης και αποχέτευσης, ενώ ήδη, υπάρχουν ΔΕΥΑ που για να αντιμετωπίσουν τα αυξημένα κόστη προχωρούν σε αυξήσεις των τιμολογίων ύδρευσης-αποχέτευσης. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη όχι μόνο κρίθηκε στην πράξη ανεπαρκής να διασφαλίσει την λειτουργία των ΔΕΥΑ και να εγγυηθεί την πρόσβαση όλων των πολιτών σε υπηρεσίες ύδρευσης-αποχέτευσης, αλλά επίσης δεν εφοδίασε τις ΔΕΥΑ με τα απαραίτητα εργαλεία για να καταστούν ενεργειακά αυτόνομες π.χ. μέσω της συμμετοχής τους σε ενεργειακές κοινότητες ή μέσω της δυνατότητας ανάπτυξης έργων ΑΠΕ και εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, παρά το πρόσφατο άρθρο 100 του Ν. 4951/2022.
Είναι προφανές ότι η πρόσκληση για τη χρηματοδότηση της αναβάθμισης δικτύων ύδρευσης του Ταμείου Ανάκαμψης δεν προσφέρει επαρκή και άμεση λύση στην κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, ενώ και το αποτύπωμα των προσκλήσεων του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης» για τις υποδομές ύδρευσης (ΑΤ01), την ολοκληρωμένη διαχείριση αστικών λυμάτων (ΑΤ02) και την βελτίωση της διαχείρισης ενέργειας και την αξιοποίηση ΑΠΕ σε υποδομές διαχείρισης υδάτων και λυμάτων δεν είναι γνωστό.
Τέλος σημειώνεται και η συνειδητή, συστηματική και μόνιμη προσπάθεια από πλευράς της κυβέρνησης εδώ και τριάμισι χρόνια, να απαξιώσει τις ΔΕΥΑ, αναφερόμενη ιδιαιτέρως υποτιμητικά και στο έργο που αυτές επιτελούν. Χαρακτηριστικότατη αυτής της προσπάθειας είναι και η πρόσφατη απάντηση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γ. Αμυρά, κατά τη συζήτηση της επίκαιρης ερώτησης για την υποχρεωτική τριετή παραχώρηση της λειτουργίας και συντήρησης νέων εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων σε ιδιώτες, στις 21.11.2022. Χωρίς κανένα στοιχείο και τεκμηρίωση, ο Υφυπουργός ανέφερε ότι η διάταξη είναι απαραίτητη επειδή σήμερα «πάρα πολλές από τις Δ.Ε.Υ.Α. είναι ένα «μπάχαλο», απαξιώνοντας και τις ΔΕΥΑ αλλά και αμφισβητώντας ευθέως και τη δημοτική διαχείριση του νερού, όπως επισημαίνει και η Ένωση των ΔΕΥΑ σε πρόσφατη ανακοίνωσή της.
Στα παραπάνω προστίθεται και η πρόθεση κυβέρνησης να προχωρήσει την «μεταρρύθμιση» της δημιουργίας Ρυθμιστικής Αρχής Υδάτων με ανάθεση των σχετικών δραστηριοτήτων στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, για να «ρυθμίσει» την τιμολογιακή πολιτική των ΔΕΥΑ και την εμπλοκή ιδιωτών σε έργα ύδρευσης/αποχέτευσης. Πρόκειται για την ίδια κυβέρνηση που από τον πρώτο μήνα διακυβέρνησης της χώρας κατήργησε την Ειδική Γραμματεία Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που είχε την αρμοδιότητα συλλογής στοιχείων και παρακολούθησης της τιμολογιακής πολιτικής των ΔΕΥΑ.
Κατόπιν των παραπάνω,
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1. Ποια τα συγκεκριμένα μέτρα που σχεδιάζουν να λάβουν για να αποτραπούν οι ρευματοκοπές σε εγκαταστάσεις των ΔΕΥΑ και να αποτραπεί η μετακύλιση του αυξημένου ενεργειακού κόστους στους λογαριασμούς των καταναλωτών; Είναι τελικά στις επιλογές της κυβέρνησης Μητσοτάκη η αύξηση ΚΑΙ των τιμολογίων ύδρευσης-αποχέτευσης;
2. Προτίθενται να λάβουν άμεσα βραχυπρόθεσμα μέτρα για τη στήριξη των ΔΕΥΑ έναντι του ενεργειακού κόστους που αντιμετωπίζουν, αναγνωρίζοντας ότι οι ΔΕΥΑ είναι φορείς που διαχειρίζονται το κοινωνικό αγαθό του νερού και της παροχής υπηρεσιών αποχέτευσης;
3. Ποιες οι άμεσες, έως το Δεκέμβριο του 2022, ενέργειες που σχεδιάζονται, για να ενισχυθεί η παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ και από τις ΔΕΥΑ για την κάλυψη των ιδίων ενεργειακών τους αναγκών, αξιοποιώντας μεταξύ άλλων, και το εργαλείο των ενεργειακών κοινοτήτων, το οποίο έχει αποδομήσει συστηματικά η κυβέρνηση Μητσοτάκη μέχρι σήμερα;
4. Ποιο το αποτύπωμα, σε όρους μείωσης ενεργειακής κατανάλωσης όλων των έργων ύδρευσης/αποχέτευσης που έχουν χρηματοδοτηθεί μέχρι σήμερα, ιδίως μέσω του Προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης»; Σε ποιες ΔΕΥΑ έχουν μέχρι σήμερα χρηματοδοτηθεί ενεργειακές δράσεις μέσω της πρόσκλησης ΑΤ03 και ποιο το αποτύπωμά τους;
5. Στοχεύει η κυβέρνηση στη χρεωκοπία των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης-Αποχέτευσης για να καταστεί πιο εύκολη η συγχώνευση και η ιδιωτικοποίησή τους;
6. Θεωρούν οι κ.κ. Υπουργοί ότι η συνολική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη εγγυάται την πρόσβαση των πολιτών σε πόσιμο νερό και σε υποδομές αποχέτευσης;
Δείτε επίσης: Τσίπρας: Ανοίγετε τις πόρτες των νοσοκομείων στους κερδοσκόπους της υγείας και τους εμπόρους της ζωής
