Άρχισε και επισήμως η προεκλογική περίοδος, καθώς θυροκολλήθηκε νωρίς το βράδυ στην ανατολική είσοδο του κοινοβουλίου, το Προεδρικό Διάταγμα διάλυσης της Βουλής και προκήρυξης εκλογών την 21η Μαΐου 2023
Η Βουλή, που θα προκύψει από τις εκλογές της 21ης Μαΐου θα συγκληθεί στις 11 πμ της Πέμπτης, 1 Ιουνίου, οπότε και θα πραγματοποιηθεί η ορκωμοσία των νέων βουλευτών, ενώ την επομένη, Παρασκευή 2 Ιουνίου, η νέα Βουλή θα εκλέξει τον πρόεδρο του σώματος. Το Προεδρικό Διάταγμα για τη διάλυση της Βουλής θυροκόλλησε στην ανατολική είσοδο του Μεγάρου, περί τις 20:10, ο φρούραρχος της Βουλής, ταξίαρχος Φώτης Ντουίτσης.
Νωρίτερα σήμερα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επισκεφθεί την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου στην οποία κατέθεσε πρόταση της κυβέρνησής του, για ανανέωση της λαϊκής εντολής, προκειμένου να αντιμετωπιστεί εθνικό θέμα εξαιρετικής σημασίας. Όπως ανέφερε σε τηλεοπτικό μήνυμά του ο κ. Μητσοτάκης “ο εθνικός στόχος της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας σε συνδυασμό με την ανάγκη ισχυρής εκπροσώπησης του τόπου διεθνώς, επιβάλλουν πολιτική σταθερότητα σε ορίζοντα τετραετίας. Η Ελλάδα χρειάζεται καθαρή προοπτική στην πορεία της και καθαρές λύσεις στην ηγεσία της“, υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.
Κατά το διάστημα μέχρι τις εκλογές της 21ης Μαΐου, τα μέλη της κυβέρνησης παραμένουν στα υπουργεία τους, με την εξαίρεση του υπουργού Εσωτερικών Μ. Βορίδη και του κυβερνητικού εκπροσώπου Ι. Οικονόμου. Στη θέση του κ. Βορίδη, καθήκοντα υπηρεσιακής υπουργού Εσωτερικών αναλαμβάνει η καθηγήτρια Διοικητικής Επιστήμης του ΕΚΠΑ (πρώην Συνήγορος του Πολίτη), Καλλιόπη Σπανού, ενώ, την αρμοδιότητα της δημόσιας ενημέρωσης για την πορεία του κυβερνητικού έργου αναλαμβάνει ο υπουργός Επικρατείας ‘Ακης Σκέρτσος.
Η κα Σπανού είναι εκείνη που θα παραδώσει τα επίσημα αποτελέσματα των εκλογών στον Πρόεδρο της Βουλής, ο οποίος με τη σειρά του θα επισκεφθεί σχετικώς την Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα (άρθρο 37) ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διορίζει ως Πρωθυπουργό τον αρχηγό του κόμματος το οποίο διαθέτει στη Βουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Αν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Κυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Βουλής. Αν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Κάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες. Αν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής, επιδιώκει το σχηματισμό Κυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Βουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό Κυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Βουλή.
Οι εκλογές της 21ης Μαΐου θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής που θέσπισε ο εκλογικός νόμος 4406/2016 (διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ). Οι επόμενες εκλογές ωστόσο, θα διεξαχθούν με βάση το νόμο 4654/2020 (διακυβέρνηση ΝΔ), που ενισχύει το πρώτο κόμμα με έως και 50 έδρες. Σημειώνεται ότι με τη συνταγματική αναθεώρηση του 2001 (άρθρο 54) το εκλογικό σύστημα και οι εκλογικές περιφέρειες ορίζονται με νόμο που ισχύει από τις μεθεπόμενες εκλογές, εκτός και αν προβλέπεται η ισχύς του άμεσα από τις επόμενες εκλογές με ρητή διάταξη που ψηφίζεται με την πλειοψηφία των δύο τρίτων του όλου αριθμού των βουλευτών.
Δείτε επίσης: Συνάντηση Μελόνι – Σάντσεθ: «Βήματα προόδου» στο σύμφωνο για την Μετανάστευση και το Άσυλο
