«Η δίκαιη κατανομή του βάρους και η συμπληρωματικότητα των ρόλων μεταξύ των κρατών-μελών είναι το κλειδί της επιτυχίας», υπογράμμισε ο αναπληρωτής υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Γιώργος Κουμουτσάκος, κατά την παρέμβασή του στις σημερινές εργασίες του άτυπου Συμβουλίου Υπουργών Εσωτερικών Υποθέσεων και Δικαιοσύνης με θέμα την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση.
Όπως παρατήρησε ο κ. Κουμουτσάκος, κάθε μεταναστευτική πολιτική θα αποτύχει εάν όλο το βάρος της διαχείρισης και της αντιμετώπισης του μεταναστευτικού πέσει μόνον στις χώρες πρώτης γραμμής και συμπλήρωσε ότι τυχόν νέα αποτυχία στη διαμόρφωση συνεκτικής ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής «θα δοκίμαζε σκληρά τα ίδια τα θεμέλια και τη συνοχή της Ευρώπης».
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείου, ο κ. Κουμουτσάκος αναφέρθηκε σε μια σειρά προβληματισμών που ανακύπτουν από τα προβλεπόμενα στην πρόταση της Επιτροπής, όπως αυτοί αποκρυσταλλώθηκαν κατά τις συνεδριάσεις της διυπουργικής επιτροπής και κατά την ενημέρωση των ελληνικών κομμάτων στην πρόσφατη κοινή συνεδρίαση των Διαρκών Επιτροπών Εθνικής ‘Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων και Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της Βουλής. Ενδεικτικά, οι προβληματισμοί αυτοί αφορούν: στις υποχρεωτικές συνοριακές διαδικασίες, που δεν φαίνεται να εγγυώνται ότι οι πρόσφυγες και μετανάστες δεν θα παραμένουν εγκλωβισμένοι στα σύνορα για μεγάλο χρονικό διάστημα, και στις επιστροφές, που συνεχίζουν να εξαρτώνται από την καλή θέληση των τρίτων χωρών προέλευσης και καταγωγής. Για το τελευταίο, παρατήρησε ότι απαιτείται μια συνδυαστική πολιτική κινήτρων και αντικινήτρων για τις τρίτες χώρες και μεγαλύτερος συντονισμός στο επιχειρησιακό επίπεδο μεταξύ των κρατών-μελών και ενισχυμένος ρόλος της FRONTEX. Εξάλλου, σημείωσε ότι παρατηρείται δυστοκία από πλευράς κάποιων κρατών-μελών στην αποδοχή του συστήματος των «χορηγούμενων επιστροφών». Συμπλήρωσε ότι η Ελλάδα θέλει την εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας και εάν είναι δυνατόν τον εκσυγχρονισμό και προσαρμογή της εν λόγω ευρωτουρκικής διευθέτησης στα νέα δεδομένα και τις προκλήσεις.
Επιπλέον, ο κ. Κουμουτσάκος παρατήρησε ότι αν και η αρχή της αλληλεγγύης είναι από όλους αποδεκτή, η εφαρμογή της, ακόμα και σε συνθήκες μεταναστευτικών πιέσεων ή καταστάσεων ανωτέρας βίας, δηλαδή η μετουσίωσή της από γενική θέση σε συγκεκριμένη πράξη, παρουσιάζει σοβαρές δυσκολίες στην πρόταση της Επιτροπής. Η Ελλάδα, πρόσθεσε, ζητά ένα σύστημα περισσότερο αποτελεσματικό, με λιγότερη γραφειοκρατία και λιγότερο πολύπλοκες διαδικασίες, προκειμένου έτσι η αλληλεγγύη να εφαρμόζεται όταν χρειάζεται.
Τέλος, ο αναπληρωτής υπουργός τόνισε ότι η Ελλάδα υποστηρίζει την πρόταση της Γερμανικής Προεδρίας για πυκνές διαβουλεύσεις και διεξαγωγή ενός δια ζώσης Συμβουλίου Υπουργών εντός του Νοεμβρίου, καθώς θα βοηθούσε σημαντικά τη διαπραγμάτευση, ενώ σημείωσε και ότι η Ελλάδα υποστηρίζει την φιλοδοξία της Γερμανικής Προεδρίας να επιτευχθεί έως το τέλος του χρόνου μία κατ’ αρχήν πολιτική συμφωνία επί των κατευθυντηρίων γραμμών για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Μετανάστευσης και Ασύλου. Η Ελλάδα, είπε, υποστηρίζει ως διαδικασία, τη διαπραγμάτευση με μορφή «πακέτου», δηλαδή του συνόλου των κειμένων που έχει προτείνει η Επιτροπή.