Γεωγραφικά γελοία χαρακτήρισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης τη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης στο Think Tank, Atlantic Council, στην Ουάσιγκτον. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας μίλησε μεταξύ άλλων για την τουρκική προκλητικότητα, για την κατάσταση που επικρατεί στη Μέση Ανατολή, καθώς και για τον EastMed.
Για τη στάση της Τουρκίας
«Κατέστησα σαφές στις δηλώσεις μου (στη Σύνοδο του NATO) ότι είναι απαράδεκτο, στο πλαίσιο μιας συμμαχίας, να έχουμε ένα μέλος να προκαλεί ξεκάθαρα ένα άλλο μέλος της Συμμαχίας. Προφανώς αναφέρομαι στην Τουρκία και στις ενέργειες του Προέδρου Ερντογάν. Αυτό δεν πρέπει να παραμερίζεται στο πλαίσιο μιας συμμαχίας, διότι η γενική προσέγγιση του NATO πάντα ήταν “έχουμε δύο μέλη που έχουν ζητήματα, αφήστε τους να τα λύσουν”, αλλά νομίζω ότι είναι σαφές πως η κατάσταση είναι διαφορετική, βρισκόμαστε ενώπιον μιας Τουρκίας που συμπεριφέρεται με έναν εξαιρετικά επιθετικό τρόπο, αλλά συνάμα παραμένει μέλος της συμμαχίας. Αυτά τα θέματα πρέπει να συζητούνται εντός της συμμαχίας. Έχουν επίσης ξεκάθαρες επιπτώσεις στην ασφάλεια. Νομίζω είναι επίσης προφανές στην κυβέρνηση των ΗΠΑ πως δεν είναι δυνατόν να πουλάς αεροσκάφη F-35 σε μία χώρα που ταυτόχρονα προμηθεύεται το αντιαεροπορικό σύστημα S-400. Τα δύο δεν γίνεται να πάνε μαζί».
Για τη Συμφωνία με τη Λιβύη
Η συμφωνία της Τουρκίας με την κυβέρνηση στην Τρίπολη για θαλάσσιες ζώνες, «είναι ξεκάθαρα άκυρη και έωλη αλλά είναι επίσης γεωγραφικά γελοία. Απλά χρειάζεται να κοιτάξεις τον χάρτη για να καταλάβεις ότι δεν υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στην Τουρκία και τη Λιβύη. Φυσικά η συμφωνία υποθέτει ότι τα νησιά μας -περιλαμβανομένου του μεγαλύτερου νησιού μας, της Κρήτης- δεν έχουν Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, κάτι που αντίκειται σε όλα όσα γνωρίζουμε στο Διεθνές Δίκαιο. Έχει το επιπρόσθετο πρόβλημα ότι δεν έχει επικυρωθεί από τη λιβυκή Βουλή. Επομένως, πρόκειται για συμφωνία που ξεκάθαρα δεν έχει νομική βάση, δεν θεωρούμε ότι παράγει οποιοδήποτε έννομο αποτέλεσμα. Αλλά αποτελεί ένδειξη του πώς σκέφτεται η Τουρκία όσον αφορά την ανατολική Μεσόγειο».
Για τη διαφορά με την Τουρκία και τη Χάγη
«Σχετικά με τις διαφορές μας για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, που τη θεωρούμε την μόνη διαφορά μας με την Τουρκία στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο, έχω πει δημοσίως πως εάν δεν μπορούμε να τις επιλύσουμε είμαστε ανοιχτοί στο να συζητήσουμε προσφυγή στη Χάγη. Και να αφήσουμε το δικαστήριο να αποφασίσει, που πιστεύω είναι πολύ δίκαιη και λογική προσέγγιση, με την προϋπόθεση ότι όλοι πιστεύουμε στο Διεθνές Δίκαιο. Αλλά προκειμένου να φτάσουμε σε αυτό το σημείο πρέπει να απόσχουμε από οποιαδήποτε δραστηριότητα που ξεκάθαρα κλιμακώνει την περιφερειακή ένταση».
«Έχουμε επίσης ξεκαθαρίσει ότι δεν θα δεχτούμε οποιαδήποτε παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας. Έχουμε τις διαφορές μας με την Τουρκία, αλλά ταυτόχρονα είμαστε πολύ ανοιχτοί στη διατήρηση ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας».
Για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή
«Πρώτον, είμαστε σύμμαχοι με τις ΗΠΑ. Στεκόμαστε στο πλευρό των συμμάχων μας σε δύσκολες περιόδους. Καταλαβαίνω πως η συγκεκριμένη απόφαση ελήφθη λαμβάνοντας υπόψη το εθνικό συμφέρον των ΗΠΑ. Την ίδια στιγμή, πρέπει να έχουμε πλήρη επίγνωση ότι υπάρχουν ευρείες ανησυχίες για πιθανή κλιμάκωση και πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες ώστε να γίνουν κινήσεις που θα αποκλιμακώσουν την ένταση. Είχαμε και ακόμα έχουμε πολύ στενούς δεσμούς με τον Αραβικό κόσμο και θεωρούμε τους εαυτούς τίμιους παίχτες στην περιοχή, αλλά δεν ξεχνάμε ποιοι είναι οι σύμμαχοί μας και πού ανήκουμε γεωπολιτικά».
Για την Ενέργεια και τον EastMed
Τα ενεργειακά αποτελούν «πολύ σημαντική πτυχή της σχέσης μας με τις ΗΠΑ. Είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης αλλά και των Ηνωμένων Πολιτειών να διαφοροποιηθούν οι πηγές ενέργειας και η Ελλάδα είναι στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας. Η συμφωνία για τον αγωγό EastMed είναι ένα φιλόδοξο, μακροπρόθεσμο project που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την ανατολική Μεσόγειο στην ευρωπαϊκή αγορά. Πρόκειται για σημαντικό έργο για την Ευρώπη, όχι μόνο για την Ελλάδα. Η ανατολική Mεσόγειος είναι η μοναδική αποδεδειγμένη νέα πηγή φυσικού αερίου στην οποία έχει πρόσβαση η Ευρώπη. Για τα επόμενα 30 χρόνια, τουλάχιστον, το φυσικό αέριο θα είναι το μεταβατικό καύσιμο που θα μας επιτρέψει να κινηθούμε προς μία ουδέτερη Ευρώπη στο ισοζύγιο εκπομπών».
«Οι χώρες της περιοχές έλαβαν τη σημαντική γεωπολιτική απόφαση ότι ο βέλτιστος τρόπος να μεταφερθεί το αέριο είναι με έναν αγωγό που θα περνά μέσω της Κύπρου, της Ελλάδας και θα φτάνει στην Ιταλία».
«Δεν επιδιώκουμε να αποκλείσουμε οποιονδήποτε από την ενεργειακή συνεργασία στην ανατολική Μεσόγειο. Με προϋπόθεση ότι σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και παίζει σύμφωνα με τους κανόνες του παιχνιδιού. Δεν είναι μία συμφωνία που στρέφεται εναντίον της Τουρκίας ή οποιασδήποτε άλλης χώρας. Έχουμε ένα πλαίσιο συνεργασίας, χωρών που σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο. Η σκέψη της Τουρκίας ξεκάθαρα δεν ευθυγραμμίζεται με αυτό. Θα ήμουν πολύ χαρούμενος εάν η Τουρκία αναθεωρούσε την προσέγγισή της.
