Πλούσιος και θετικός είναι ο απολογισμός της πενθήμερης επίσκεψης του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη Νέα Υόρκη, ο οποίος μετέφερε και πέραν του Ατλαντικού το μήνυμα ότι η Ελλάδα «ξαναμπαίνει στο χάρτη ως μια χώρα, αξιόπιστη, σοβαρή, σύγχρονη, που έχει αφήσει πίσω της την κρίση και τη μιζέρια». Ο πρωθυπουργός ξεκίνησε την προσπάθεια «να αλλάξει το αφήγημα για την χώρα» από τις τρεις πρωτεύουσες της Ευρώπης, Παρίσι, Βερολίνο και Χάγη, συνέχισε την εβδομάδα που μας πέρασε με τη Νέα Υόρκη και ο επόμενος σταθμός είναι στις αρχές Νοεμβρίου όπου θα επισκεφθεί την Σαγκάη ενώ θα έχει και συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κίνας.
Η Ελλάδα επενδυτικός προορισμός
Ο πρώτος στόχος του πρωθυπουργού ήταν να προβάλλει τη νέα εικόνα της χώρας και γι’ αυτό το πρόγραμμά του ήταν γεμάτο με επαφές με κορυφαίους οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες των ΗΠΑ, όπως ο υπουργός Εμπορίου Γουίλμπουρ Ρος, ο επικεφαλής της JP Morgan Τζέιμι Ντάιμον, ο επικεφαλής της Goldman Sachs Ντέιβιντ Σόλομον, ο ισχυρός άνδρας του πρακτορείου Bloomberg και πρώην δήμαρχος της Νέας Υόρκης, Μάικλ Μπλούμπεργκ, και ο σύμβουλος και γαμπρός του Προέδρου Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ.
Στη διάρκεια των πέντε ημερών που βρέθηκε στη Νέα Υόρκη, ο πρωθυπουργός είχε την ευκαιρία να μιλήσει σε πάνελ παρουσία περισσότερων από 250 υποψηφίων επενδυτών. Συγκεκριμένα, ο κ. Μητσοτάκης μίλησε στη συνάντηση του International Advisory Board του Atlantic Council, στο Bloomberg Global Business Forum, σε εκδήλωση του Council on Foreign Relations, σε τραπέζι της Goldman Sachs (παρουσία 30 CEOs), σε γεύμα που παρέθεσε παρουσία επενδυτών ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου Γουίλμπουρ Ρος και σε εκδήλωση με επιφανείς επιχειρηματίες της ομογένειας στο University Club της Νέας Υόρκης.
Και μόνο οι παρουσίες δείχνουν το ενδιαφέρον και υπογραμμίζουν το γεγονός ότι η Ελλάδα ξαναμπαίνει στο «ραντάρ των διεθνών επενδυτών». Ο Κυρ. Μητσοτάκης πήγε εκεί όχι με κάποιες γενικόλογες υποσχέσεις, αλλά έχοντας δείξει εμπράκτως ότι το επενδυτικό περιβάλλον αλλάζει στην Ελλάδα. Το ξεμπλοκάρισμα εμβληματικών επενδύσεων όπως του Ελληνικού, της Cosco και των Σκουριών, συνέβαλε ώστε να δοθεί το σήμα ότι η νέα ελληνική κυβέρνηση δημιουργεί ένα πλαίσιο φιλικό για την επιχειρηματικότητα. Η μείωση στη φορολογία των επιχειρήσεων και στα μερίσματα, επίσης ενισχύει αυτό το σήμα. Συνεργάτης του έλεγε ότι «η άνεση με την οποία κινείται ο Κυριάκος Μητσοτάκης και οι γνώσεις του για το διεθνές οικονομικό περιβάλλον ήταν επίσης “σύμμαχοι” στην προσπάθεια του να πείσει τους επενδυτές ότι μπορούν να εμπιστευθούν την Ελλάδα και να καταστήσει την χώρα διεθνή επενδυτικό προορισμό». Φυσικά και ο ίδιος αναγνωρίζει ότι οι επενδυτές έχουν εικόνα της χώρας. Η ελληνική κυβέρνηση παρουσιάζει συγκεκριμένους τομείς που προσφέρονται για τοποθετήσεις κεφαλαίων και φέρνει σε επαφή τους διεθνείς επενδυτές με Έλληνες. Άλλωστε υπάρχουν και οι αποκρατικοποιήσεις που προωθεί το ΤΑΙΠΕΔ και αποτελούν πεδίο δυνητικών επενδύσεων. Ο κ. Μητσοτάκης θεωρεί ότι το ενδιαφέρον δεν περιορίζεται στα funds που αναζητούν βραχυχρόνιες κερδοφόρες τοποθετήσεις κεφαλαίων αλλά και μακροπρόθεσμες επενδύσεις, όπως της Blackstone που επένδυσε 500 εκατομμύρια ή των δύο εταιρειών που επενδύουν 650 εκατομμύρια στο Ελληνικό.
Πάντως στις συναντήσεις της JP Morgan και της Goldman Sach οι επενδυτές ρώτησαν για τις τράπεζες. Η ελληνική κυβέρνηση εξετάζει να προσφέρει περί τα 9 δισεκ. ευρώ ως εγγυήσεις. Στο ίδιο πλαίσιο ο κ. Μητσοτάκης έδωσε δύο συνεντεύξεις σε αμερικανικά μέσα ενημέρωσης -Bloomberg και στην Washington Post- απευθύνοντας κάλεσμα για επενδύσεις.
Διεθνείς συναντήσεις
Ο πρωθυπουργός συναντήθηκε διμερώς με 10 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων. Ξεκίνησε με τους ηγέτες της Κολομβίας, της Παλαιστίνης, και συνέχισε με τους ηγέτες τριών κρατών των δυτικών Βαλκανίων, της Σερβίας,της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας, του Κοσόβου, της Αυστραλίας, της Αρμενίας, της Τουρκίας και ασφαλώς τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη. Ένα από τα αποτελέσματα του ταξιδιού του, μετά από τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Σκοτ Μόρισον είναι ότι θα επισκεφθεί την Αυστραλία στις αρχές του επόμενου χρόνου, ενώ τη δική του πρόσκληση να επισκεφθεί την Ελλάδα αποδέχθηκε ο πρωθυπουργός της Ινδίας.
Ερντογάν και Ζάεφ
Ξεχωρίζουν φυσικά οι συναντήσεις με τον Ταγίπ Ερντογάν και τον Ζόραν Ζάεφ, που καίτοι αναγνωριστικές εν τέλει αποδείχθηκαν και ουσιαστικές. Σύμφωνα με πληροφορίες, στην συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν ο Κυριάκος Μητσοτάκης έβαλε όλα τα ανοικτά ζητήματα με αιχμή το μεταναστευτικό και το Κυπριακό. Ο ίδιος δήλωσε στη συνέχεια, μιλώντας με δημοσιογράφους, ότι «πιστεύει στις διαπροσωπικές σχέσεις και ότι είναι συγκρατημένα αισιόδοξος», μέχρι να επιβεβαιωθεί στην πράξη από συγκεκριμένες ενέργειες της Άγκυρας ξεκινώντας από το προσφυγικό/μεταναστευτικό που τους τελευταίους μήνες έχουν αυξηθεί οι ροές προς τα ελληνικά παράλια.
Συνεργάτες του ανέφεραν αργότερα ότι το κλίμα στην συνάντηση ήταν καλύτερο απ’ ό,τι περίμεναν. Ενδεικτικό του κλίματος είναι ότι κατά την διάρκεια της συζήτησης που διήρκεσε περίπου 50 λεπτά ο Ταγίπ Ερντογάν αναφέρθηκε στην μουσουλμανική μειονότητα της Δυτικής Θράκης και απέφυγε να την αποκαλέσει τουρκική.
Όσον αφορά το διμερές πεδίο συμφώνησαν ότι υπάρχει περιθώριο για αύξηση των εμπορικών συναλλαγών ενώ από την τουρκική πλευρά αναγνωρίστηκε η θετική δυναμική της ελληνικής οικονομίας και ότι μπορεί να βοηθήσει και την τουρκική που βρίσκεται σε στασιμότητα. Ο πρωθυπουργός μιλώντας στους Έλληνες δημοσιογράφους, ήταν σαφής ότι «η Ελλάδα δεν θα δεχθεί κινήσεις αμφισβήτησης εντός της δικής της ΑΟΖ και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων».
Παράλληλα διατύπωσε και δημόσια την θέση του ότι η Τουρκία μπορεί και πρέπει να κάνει περισσότερα στο μεταναστευτικό -όπως ορίζει η συμφωνία που έχει υπογράψει με την ΕΕ-, εμποδίζοντας τους διακινητές όσο ακόμη βρίσκονται στο έδαφός της αλλά και στην θάλασσα πριν φθάσουν στα ελληνικά νησιά. Παράλληλα θεωρεί, και το είπε και στον κ. Ερντογάν, ότι η Τουρκία, που φιλοξενεί πολλούς πρόσφυγες και μετανάστες στο έδαφός της πρέπει να στηριχθεί οικονομικά από την ΕΕ, και μετά το 2019, αλλά ο τρόπος για να το πετύχει δεν είναι με επιθετικές κινήσεις και δηλώσεις του είδους ότι «αν δεν τα βρούμε θα στείλει εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες στην Ευρώπη» (που αποτελεί και έμμεση παραδοχή ότι μπορεί να ελέγξει τη μεταναστευτική ροή), αλλά καλή τη πίστη. Όσον αφορά την Κύπρο, ζήτησε από τον Τούρκο Πρόεδρο να σταματήσουν οι ενέργειές της στην κυπριακή ΑΟΖ ενώ σημείωσε ότι οι επισκέψεις και οι δηλώσεις αξιωματούχων της (π.χ. για τα Βαρώσια) εμποδίζουν τον διάλογο των δύο κοινοτήτων για την εξεύρεση λύσης.
Όχι διαχωρισμός της ενταξιακής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων
Με τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε την πάγια θέση του ότι «δεν θα υπέγραφε την Συμφωνία των Πρεσπών αλλά από την στιγμή που κυρώθηκε θα την εφαρμόσει». Ο κ. Ζάεφ του ζήτησε να στηρίξει την ενταξιακή προοπτική της χώρας του ανεξάρτητα από την πορεία της Αλβανίας. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μένει στην θέση που υιοθετούν οι περισσότερες χώρες της ΕΕ, ότι η ενταξιακή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων, δηλαδή της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας θα πρέπει να εξεταστούν μαζί και να μην διαχωριστούν. Ο κ. Ζάεφ πάντως έδειξε και στον κ. Μητσοτάκη την διάθεση για περαιτέρω εξομάλυνση και προσέγγιση καθώς θεωρεί ότι η Ελλάδα μπορεί να παίξει ηγετικό ρόλο στα Βαλκάνια. Ο κ. Μητσοτάκης από την πλευρά του υπογράμμισε ότι υπάρχουν σημεία όπου η χώρα του καθυστερεί την υλοποίηση της Συμφωνίας ενώ υπάρχουν δύσκολα πεδία όπως το θέμα των εμπορικών επωνυμιών των επιχειρήσεων. Ο Ζόραν Ζάεφ και σε αυτό έδειξε φραστικά πρόθεση να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της Συμφωνίας. Πρόβαλε δε στον κ. Μητσοτάκη ότι υπάρχει περιθώριο πλέον για περισσότερες ελληνικές επενδύσεις στην χώρα του για να εισπράξει την απάντηση ότι και τα προηγούμενα χρόνια που δεν υπήρχε Συμφωνία, αυτό δεν εμπόδισε την ενεργοποίηση των ελληνικών επιχειρήσεων.
Η ενταξιακή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων συζητήθηκε και στην συνάντηση του πρωθυπουργού με τον πρωθυπουργό της Αλβανίας, Έντι Ράμα, στον οποίο ο πρωθυπουργός έθεσε το θέμα της ελληνικής εθνικής μειονότητας ως προϋπόθεση. Σε καλό κλίμα ήταν και οι συναντήσεις με τον πρόεδρο του Κοσσόβου Χακίμ Θάτσι και τον πρωθυπουργό της Σερβίας Αλεξάντερ Βούσιτς. Ο πρωθυπουργός της Σερβίας μάλιστα ζήτησε από τον κ. Μητσοτάκη να μην προχωρήσει σε αναγνώριση του Κοσσόβου κάτι στο οποίο του απάντησε θετικά.
Ψήφος στους απόδημους Έλληνες
Ιδιαίτερο κομμάτι του προγράμματός του αφορούσε την ομογένεια και είναι η πρώτη φορά μετά από 20 σχεδόν χρόνια που Έλληνας πρωθυπουργός μίλησε σε ανοικτή εκδήλωση στην Αστόρια. Οι ομογενείς του επιφύλαξαν ιδιαίτερα θερμή υποδοχή το βράδυ της Τετάρτης. Ο κ. Μητσοτάκης απηύθυνε από στήθους ομιλία υπογραμμίζοντας την απόφασή του να προχωρήσει στην νομοθέτηση του δικαιώματος των ομογενών να ψηφίσουν στις εκλογές από τον τόπο διαμονής τους. Η πρόταση της κυβέρνησης είναι έτοιμη και ο κ. Μητσοτάκης θα ξεκινήσει σύντομα κύκλο συναντήσεων με τον Αλέξη Τσίπρα και τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς. Ο κ. Τσίπρας έχει την δική του πρόταση την οποία ο πρωθυπουργός θεωρεί προσβλητική για τους απόδημους Έλληνες και τον προειδοποίησε ότι εάν δεν αλλάξει θέση θα μείνει απελπιστικά μόνος.
Ο πρωθυπουργός επισκέφτηκε και την Αρχιεπισκοπή Αμερικής όπου είχε συνάντηση σε πολύ θερμό κλίμα με τον Αρχιεπίσκοπο κ.Ελπιδοφόρο. Επίσης, και μεταξύ άλλων, ο κ. Μητσοτάκης είχε σύντομη συνομιλία με τον απερχόμενο Επίτροπο Οικονομικών της ΕΕ Πιερ Μοσκοβισί ο οποίος αναμένεται στην Αθήνα τις επόμενες μέρες και με εκπροσώπους εβραϊκών οργανώσεων. Είχε επίσης μια σύντομη επαφή στο λόμπι του ξενοδοχείου Millenium με τον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν καθώς επίσης μια επαφή γνωριμίας με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και τη σύζυγό του Μελάνια, στη δεξίωση που παρέθεσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ προς τιμήν των αντιπροσωπειών των χωρών που συμμετείχαν στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
Αμυντική Συμφωνία με ΗΠΑ
Αν και δεν συναντήθηκε με τον Ντόναλντ Τράμπ λόγω των εσωτερικών πολιτικών εξελίξεων στις ΗΠΑ που ανέτρεψαν το πρόγραμμα του αμερικανού Προέδρου, το θέμα των ελληνοαμερικανικών σχέσεων είναι στο τραπέζι. Τον Οκτώβριο αναμένεται στη χώρα μας ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο στο πλαίσιο του αναβαθμισμένου στρατηγικού διαλόγου Ελλάδος – ΗΠΑ και ενώ έχει τεθεί το θέμα της ανανέωσης της συμφωνίας για τη βάση της Σούδας με επέκταση της πέραν του ενός χρόνου, η ελληνική κυβέρνηση λέει ότι «είμαστε σε συζητήσεις για επικαιροποίηση της συμφωνίας ώστε αλλαγές που έχουν γίνει στο πεδίο να συμπεριληφθούν σε νομικό κείμενο».
Μετά το πέρας του επίσημου προγράμματός του ο πρωθυπουργός που συνοδεύεται από την σύζυγό του Μαρέβα παρέμεινε στις ΗΠΑ καθώς ο μεγάλος του γιος σπουδάζει εκεί.-
