Η Ρωσία επανέλαβε σήμερα την πρόθεσή της να ολοκληρώσει το πρόγραμμα του αγωγού Nord Stream 2, που θα μεταφέρει ρωσικό αέριο στην Ευρώπη μέσω της Βαλτικής, παρά τις κυρώσεις που αποφάσισαν οι Ηνωμένες Πολιτείες.
«Ξεκινάμε από την αρχή ότι το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, μία ημέρα μετά την έγκριση των κυρώσεων από το αμερικανικό Κογκρέσο.
Οι κυρώσεις, τις οποίες κατήγγειλε την περασμένη εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν στόχο τις επιχειρήσεις που συνεργάζονται στο πρόγραμμα.
Έχοντας ολοκληρωθεί κατά 80% και πλέον, ο υποθαλάσσιος αγωγός που συνδέει τη Ρωσία με τη Γερμανία υπολογίζεται ότι θα τεθεί σε λειτουργία στα τέλη του 2019 ή στις αρχές του 2020. Αναμένεται να επιτρέψει τον διπλασιασμό των ποσοτήτων ρωσικού φυσικού αερίου που παραδίδονται στη δυτική Ευρώπη μέσω της Γερμανίας, η οποία θα αποκομίσει και τα μεγαλύτερα οφέλη από το σχέδιο του αγωγού. ‘Εχει ικανότητα μεταφοράς 55 δισεκατ. κυβικά μέτρα ετησίως, όσο και ο παλαιότερος Nord Stream 1.
Όμως για την Ουάσινγκτον και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες –την Ουκρανία, την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής– ο αγωγός θα αυξήσει την εξάρτηση των Ευρωπαίων από το ρωσικό αέριο, εξάρτηση που η Μόσχα μπορεί να χρησιμοποιήσει προκειμένου να ασκήσει πολιτικές πιέσεις.
Εξάλλου, για τους αντιπάλους του, ο Nord Stream 2 θυσιάζει τα συμφέροντα της συμμάχου Ουκρανίας, η οποία αντλεί σημαντικά έσοδα από τη μεταφορά ρωσικού αερίου στην Ευρώπη. Η Ουκρανία είναι επίσης το θέατρο μιας φονικής σύγκρουσης με φιλο-ρώσους αυτονομιστές.
Οι κυρώσεις «δεν αρέσουν ούτε στη Μόσχα ούτε στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ούτε στο Βερολίνο ούτε στο Παρίσι», δήλωσε ο Ντμίτρι Πεσκόφ, καταγγέλλοντας μια «ολοφάνερη παραβίαση του διεθνούς δικαίου» και «ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αθέμιτου ανταγωνισμού».
Μετά την έγκριση του κειμένου από τη Βουλή των Αντιπροσώπων τον περασμένο μήνα, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Βερολίνο είχαν καταγγείλει τις κυρώσεις που έχουν στόχο εταιρίες που ασκούν νόμιμη δραστηριότητα και συνιστούν αμερικανική παρέμβαση στην ευρωπαϊκή πολιτική ενέργειας.
Για ορισμένους παρατηρητές, η εναντίωση των ΗΠΑ στον Nord Stream 2 αποτελεί επίσης μέρος μιας εμπορικής επίθεσης των ΗΠΑ. Η Ουάσινγκτον, μεγάλος παραγωγός αερίου, θέλει να αυξήσει τις εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) προς τον Ευρώπη.
Οι κυρώσεις περιλαμβάνουν το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων και την ανάκληση των αμερικανικών θεωρήσεων διαβατηρίου (βίζα) για τους επιχειρηματίες που συνδέονται με τον αγωγό.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναμένεται να ανακοινώσει εντός 60 ημερών τα ονόματα των εταιριών και των προσώπων που συμμετείχαν στην τοποθέτηση σωληνώσεων για τον Nord Stream 2.
Ένας από τους κύριους στόχους των κυρώσεων είναι η Allseas, μια ελβετική εταιρία στην οποία ανήκει το μεγαλύτερο πλοίο τοποθέτησης υποβρύχιων αγωγών στον κόσμο, το Pioneering Spirit, που έχει δεσμευθεί από τη ρωσική Gazprom για να κατασκευάσει το υπεράκτιο τμήμα του αγωγού.
Ο αγωγός αποτελεί μια επένδυση δεκάδων δισεκ. ευρώ, που χρηματοδοτείται κατά 50% από την Gazprom και κατά 50% από πέντε ευρωπαϊκές εταιρίες (OMV, Wintershall Dea, Engie, Uniper και Shell).
Από την αρχή το σχέδιο αυτό είχε συναντήσει διάφορα εμπόδια. Έτσι, ο Nord Stream 2 απέκτησε μόλις στα τέλη Οκτωβρίου το πράσινο φως της Δανίας προκειμένου να διασχίσει τα χωρικά της ύδατα, κάτι που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να καθυστερήσει η λειτουργία του που είχε προβλεφθεί αρχικά για τα τέλη του 2019.
Οι νέοι κανόνες της ΕΕ για τη μεταφορά αερίου, που απαιτούν κυρίως τον διαχωρισμό των δραστηριοτήτων παραγωγής και διανομής, είναι άλλο ένα αγκάθι στο σχέδιο.
