Απομένουν δύο 24ωρα πριν ανοίξουν οι κάλπες στον ΣΥΡΙΖΑ και για πρώτη φορά θα οδηγηθεί χωρίς Τσίπρα στο τιμόνι αλλά με νέα ηγεσία στις Δημοτικές, Περιφερειακές αλλά και στις Ευρωεκλογές.
του Χρίστου Φιλιππούδη
Μετά από 15 χρόνια στο τιμόνι του ΣΥΡΙΖΑ, η απόφαση του Αλέξη Τσίπρα να παραιτηθεί από πρόεδρος κλείνει ένα σημαντικό ιστορικό κύκλο στην πολιτική ζωή της χώρας.
Αξιοποιώντας την πολιτική συγκυρία και τη λαϊκή δυσαρέσκεια για τα δύο κραταιά κόμματα της μεταπολίτευσης, εξαιτίας των μνημονιακών πολιτικών, ο Αλέξης Τσίπρας κατάφερε το μικρό αριστερό κόμμα του 4% που παρέλαβε να το εκτοξεύσει στο 36% αναδεικνύοντας το σε κυβερνώσα παράταξη.
Για πρώτη φορά ο ΣΥΡΙΖΑ χωρίς Τσίπρα στο τιμόνι αλλά με νέα ηγεσία θα οδηγηθεί στις Δημοτικές, Περιφερειακές αλλά και στις Ευρωεκλογές, που θα γίνουν μέσα στους επόμενους μήνες και με ζητούμενο τον νέο ρόλο του πρώην προέδρου Αλέξη Τσίπρα. Ενώ η διαδικασία στα εσωκομματικά του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης για αλλαγή ηγεσίας βρίσκεται σε εξέλιξη, η συγκλονιστική πορεία του Αλέξη Τσίπρα στο τιμόνι του ΣΥΡΙΖΑ έχει περάσει στην ιστορία.
Σήμερα σας παρουσιάζουμε 7+1 από αυτους τους ιστορικούς σταθμούς της πορείας του:
1. «Πρώτη φορά Αριστερά»
Στις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 το σύνθημα «Πρώτη φορά Αριστερά» γίνεται πραγματικότητα. Μετά από τη σύναψη συνεργασίας μεταξύ Αλέξη Τσίπρα και Πάνου Καμμένου, συγκροτήθηκε η κυβέρνηση συνεργασίας με τους Ανεξάρτητους Έλληνες.
Ο πρώην πρωθυπουργός κατά την ανάληψη των καθηκόντων του έδωσε πολιτικό όρκο, με αποτέλεσμα να γίνει ο πρώτος Πρωθυπουργός της Ελλάδας που δεν ορκίστηκε με θρησκευτικό όρκο ενώ η πρώτη του κίνηση μετά την ορκωμοσία, ήταν η απότιση φόρου τιμής στους εκτελεσθέντες στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής.
Παρ’ όλη την λαϊκή αποδοχή της τότε κυβέρνησης, ο Αλέξης Τσίπρας κρατά στα χέρια του μια δημοσιονομική βόμβα καθώς η οικονομία της χώρας υπό την σκιά των μνημονίων βρίσκεται σε οριακό σημείο με ταμειακά διαθέσιμα σε οικτρή κατάσταση και την πληρωμή των συντάξεων του επόμενου μήνα κυριολεκτικά “στον αέρα”.
Ωστόσο ο Αλ. Τσίπρας στην πρώτη ομιλία του στη Βουλή στις 8 Φεβρουαρίου του 2015 κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων είπε: «Είμαστε σάρκα από τη σάρκα αυτού του λαού. Ερχόμαστε μέσα από τις σελίδες της ιστορίας αυτού του λαού και για αυτό θα τον υπηρετήσουμε μέχρι τέλους. Είμαστε κάθε λέξη από το Σύνταγμα αυτής της χώρας. Σε αυτό το Σύνταγμα ορκιστήκαμε αυτό το Σύνταγμα θα υπηρετήσουμε και θα το υπηρετήσουμε μέχρι τέλους δικαιώνοντας τα οράματα τις αξίες του αγώνες τις θυσίες του ελληνικού λαού».
Μετά από αλλεπάλληλες διαπραγματεύσεις με την τρόικα που δεν οδηγούσαν πουθενά ο πρώην πρωθυπουργός αποφασίζει την διεξαγωγή δημοψηφίσματος.
2. Δημοψήφισμα
Μετά από 5 μήνες σκληρών διαπραγματεύσεων με τους δανειστές της χώρας, στις 26 Ιουνίου του 2015, ο Αλέξης Τσίπρας σε τηλεοπτικό διάγγελμα ανακοίνωσε την πρόθεσή του να προχωρήσει στη διεξαγωγή Δημοψηφίσματος, με ερώτημα αν η Ελλάδα θα έπρεπε να δεχθεί το σχέδιο συμφωνίας των τριών θεσμών που περιελάμβανε δυσβάσταχτους όρους των δανειστών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, οι ΑΝΕΛ και η Χρυσή Αυγή τάχθηκαν υπέρ του «ΟΧΙ» στο δημοψήφισμα. Η Νέα Δημοκρατία τάσσεται υπέρ του «ΝΑΙ», προκρίνοντας πως το δίλημμα είναι ουσιαστικά το «Ναι» ή «Όχι» στη ζώνη του Ευρώ και την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας. Ιδια στάση τηρεί το Ποτάμι ενώ και το ΠΑΣΟΚ συμφωνεί πως το πραγματικά δίλημμα είναι «ναι ή όχι στο ευρώ, ναι ή όχι στην Ευρώπη». Το ΚΚΕ δήλωσε την καταψήφιση της διεξαγωγής δημοψηφίσματος τέτοιου ερωτήματος, διαφωνώντας σε οποιαδήποτε υφεσιακά μέτρα.
Υπέρ του «ναι» τάχθηκαν με δηλώσεις τους όλοι οι πρώην πρωθυπουργοί Κώστας Καραμανλής, Κώστας Σημίτης, Γιώργος Παπανδρέου, ενώ και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, παρά τα 97 του τότε χρόνια, έδωσε το παρών σε εκδήλωση υπέρ του «Ναι».
Στις 3 Ιουλίου, κατά τη διάρκεια της κεντρικής συγκέντρωσης στην πλατεία Συντάγματος μπροστά στο κοινοβούλιο, απέρριψε τις προειδοποιήσεις ορισμένων ηγετών ότι ένα “ΟΧΙ” στο δημοψήφισμα θα μπορούσε να οδηγήσει την Ελλάδα να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη.
Παρά τις έντονες αντιδράσεις και τις κλειστές τράπεζες εξαιτίας της επιβολής capital controls, το αποτέλεσμα ήταν σαρωτικό υπέρ του ΟΧΙ με ποσοστό 61,38%.
Το αποτέλεσμα ωστόσο δεν έφερε διαφορετική τροπή στη διαπραγμάτευση με τους εταίρους και είχε ως αποτέλεσμα, λίγες ημέρες αργότερα, στις 13 Ιουλίου ο τότε πρωθυπουργός να υπογράψει συμφωνία για ένα τρίτο πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής.
3. Τρίτο μνημόνιο
Το συντριπτικό ποσοστό δεν οδήγησε στην επιλογή της σύγκρουσης αλλά στον συμβιβασμό με τους δανειστές γι’ αυτό το λόγο ο Αλέξης Τσίπρας διώχνει τον Γιάνη Βαρουφάκη, που αποτελούσε «κόκκινο πανί» για τους Ευρωπαίους. Ο πρώην ΥΠΟΙΚ θα μιλήσει μήνες μετά για το βράδυ του δημοψηφίσματος, λέγοντας πως πήγε στο Μέγαρο Μαξίμου έτοιμος για να πανηγυρίσει τη μεγάλη νίκη του «όχι», αλλά έκπληκτος αντίκρυσε προβληματισμένο και κατηφή τον πρωθυπουργό.
Κατά την κρίσιμη ψηφοφορία στη Βουλή για την επικύρωση του τρίτου μνημονίου το κυβερνών κόμμα μετρά 44 βουλευτές που διαφοροποιήθηκαν. Ο ΣΥΡΙΖΑ ουσιαστικά έχει διασπαστεί.
Υπό αυτές τις συνθήκες, ο Τσίπρας με τη συνδρομή της ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι κατέληξε σε συμφωνία με τους δανειστές για ένα νέο πρόγραμμα και έτσι πέρασε το τρίτο μνημόνιο από τη Βουλή.
4. Δεύτερη πρωθυπουργία
Λόγω της μνημονιακής στροφής του, τον Αύγουστο του 2015, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε την παραίτηση της κυβέρνησης, με σκοπό τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών τον επόμενο μήνα ώστε να έχει λαϊκή νομιμοποίηση.
Στις εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις 20 Σεπτεμβρίου 2015, ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε και πάλι πρώτο κόμμα, αυτήν τη φορά με ποσοστό 35,5% και 145 έδρες και συνεργάστηκε ξανά με τους ΑΝΕΛ, σχηματίζοντας κυβέρνηση υποστηριζόμενη από 155 βουλευτές. Από τον Ιούνιο του 2018 και έπειτα, λόγω ανεξαρτητοποιήσεων, η κυβερνητική πλειοψηφία αποτελούνταν από 152 συνολικά βουλευτές.
5. Συνάντηση με Ερντογάν
Τον Δεκέμβριο του 2017 ο Αλ. Τσίπρας συναντήθηκε με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα. Αυτή ήταν η πρώτη επίσκεψη Τούρκου προέδρου στην Ελλάδα μετά από 65 χρόνια.
Για πρώτη φορά στην Ιστορία Έλληνας πρωθυπουργός έθεσε σε τέτοιο υψηλό επίπεδο θέμα απομάκρυνσης Τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο και ξεκαθάρισε τις ελληνικές θέσεις για το πατριαρχείο και την τήρηση της συνθήκης της Λωζάνης.
«Η Συνθήκη της Λωζάνης είναι ο θεμέλιος λίθος για τις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας», απάντησε στα περί επικαιροποίησης της Συνθήκη της Λωζάνης που είχε πει τότε ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεων τους στο Μέγαρο Μαξίμου.
Παράλληλα, απαντώντας στον Ερντογάν για το θέμα της Θράκης ο Αλ. Τσίπρας είπε ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει ιδιαίτερη ευαισθησία για τους Έλληνες μουσουλμάνους της Θράκης και για όλες τις μειονότητες υπογραμμίζοντας ότι τόσο η μουσουλμανική μειονότητα στην Θράκη όσο και η ελληνική στην Τουρκία πρέπει να αποτελέσουν μοχλό έλξης και όχι απώθησης των δυο λαών. Καθόσον ο Ταγίπ Ερντογάν έθεσε θέμα θρησκευτικών ελευθεριών, εμφανίζοντας μάλιστα την Τουρκία κάτι σαν πρότυπο για την άσκησή τους, ο Αλέξη Τσίπρας είπε ότι το θέμα των θρησκευτικών ελευθεριών είναι κατ΄ αρχήν ζήτημα απόλυτου σεβασμού γιατί εμείς στην Ελλάδα δεν διανοηθήκαμε να τελέσουμε ορθόδοξες λειτουργίες σε τζαμί όπως συνέβη αντίστροφα στην Κωνσταντινούπολη με την Αγιά Σοφιά.
6. Η Συμφωνία των Πρεσπών
Τον Ιούνιο του 2018 ο Τσίπρας συμφώνησε με τον Ζόραν Ζάεφ για την αποδοχή της ονομασίας «Βόρεια Μακεδονία», που αποτέλεσε ιστορικό συμβιβασμό των δύο πλευρών.
Ο διεθνής τύπος, ηγέτες κρατών, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αλλά και όλα τα κόμματα του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, χαιρέτισαν τη συμφωνία και έστειλαν συγχαρητήρια στον Αλέξη Τσίπρα για την επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων, κάνοντας λόγο για ιστορική συμφωνία. Παρ’ όλα αυτά η ανακοίνωση της συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις και συλλαλητήρια τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Βόρεια Μακεδονία.
Ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, στην ομιλία του κατά την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών στο χωριό Ψαράδες μεταξύ άλλων ανέφερε:
«Ολόκληρη η ανθρωπότητα χρειάζεται παραδείγματα λαών και χωρών που αποτινάζουν τα βαρίδια του μίσους και οικοδομούν μαζί το μέλλον».
«Στη συμφωνία μας καθρεφτίζονται οι ψυχές και των δύο λαών» καθώς και ότι «Η βιωσιμότητα μιας συμφωνίας χρειάζεται από κοινού επένδυση για να ριζώσει στις συνειδήσεις των λαών μας, η επίλυση της διένεξης 25 ετών. Χόρτασαν οι προηγούμενες γενιές από μοιρολόγια. Ήρθε η ώρα να τραγουδήσουμε για την γέννηση, για τη χαρά. Σήμερα κάνουμε ένα βήμα γενναίο για τους λαούς μας».
Στη συνέχεια τον λόγο πήρε ο πρώην Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ και δήλωσε:
«Δεν μπορείς να πετύχεις τίποτα χωρίς θάρρος, το θάρρος είναι η μεγαλύτερη ανδρεία και η ελπίδα είναι όνειρο, όταν ακόμη είσαι ξύπνιος. Οι πολίτες θέλουν την ειρήνη, τη δημοκρατία, την κυριαρχία του δικαίου της ελευθερίας. Η ευρωπαϊκή αντίληψη αποτελεί πολιτισμική αξία, αντίθετη από το λαϊκισμό».
7. Η πρώτη φορά του Τσίπρα… με γραβάτα
Ήταν 24 Ιανουαρίου 2015 όταν ο Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας σε Έλληνες και ξένους δημοσιογράφους, δήλωνε χαριτολογώντας: «Το βάζω σαν στοίχημα: Θα φορέσω γραβάτα όταν κουρέψω το χρέος». Κάτι που έκανε στη συνέντευξη Τύπου μετά τη συμφωνία στο Eurogroup το 2018.
Στις 22 Ιουνίου 2018, ο Τσίπρας ανακοίνωσε την οριστική έξοδο από τη δανειακή σύμβαση. Με τη νέα συμφωνία, η Ελλάδα πέρασε σε ένα νέο καθεστώς το οποίο απομάκρυνε τις ασφυκτικές ανάγκες χρηματοδότησης. Επίσης, ο Τσίπρας χαριτολογώντας στην εκδήλωση που έλαβε χώρα στο Ζάππειο, εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη πολιτική του καριέρα με γραβάτα τονίζοντας ότι: «Έχω μία δυσκολία αλλά θα το συνηθίσω. Τα στοιχήματα είναι για να υλοποιούνται, όταν κερδίζονται».
Παράλληλα κόμματα του εξωτερικού και Ευρωπαίοι ηγέτες χαιρετίζουν το επίτευγμα της Ελλάδας κάνοντας λόγο για πρόοδο της χώρας.
8. Οι αλλεπάλληλες ήττες και η παραίτηση
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε για πρώτη φορά στις ευρωεκλογές του 2019, γεγονός που οδήγησε στην διεξαγωγή πρόωρων εθνικών εκλογών στις 7 Ιουλίου, που επίσης έχασε.
Ακολούθησαν άλλες δύο ήττες, αυτή τη φορά, στις διπλές εθνικές εκλογές του 2023, στις οποίες ο ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε πολύ μεγάλη απώλεια δυνάμεων.
Στη σκιά της μεγάλης εκλογικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε σε φορτισμένο κλίμα από το Ζάππειο Μέγαρο την παραίτησή του από την ηγεσία του κόμματος.
Όπως δήλωσε στο τηλεοπτικό του διάγγελμα «καθίσταται αναγκαία η εφεύρεση ενός νέου ΣΥΡΙΖΑ που θα μπορέσει με σεμνότητα και ανοιχτά μάτια να διαβάσει τις αντιθέσεις της κοινωνίας».
Δείτε επίσης: Εκλογές ΣΥΡΙΖΑ – Νέο βίντεο Κασσελάκη: «Δώστε μου μισή ώρα από την Κυριακή σας»
