Υπογράφηκε σήμερα στην Αθήνα από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη, τον υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κυπριακής Δημοκρατίας Γιώργο Λακκοτρύπη και τον υπουργό Ενέργειας του Ισραήλ Yuval Steinitz η διακυβερνητική συμφωνία για την κατασκευή του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed.
Ο αγωγός θα συνδέσει τα κοιτάσματα φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου με την ευρωπαϊκή αγορά μέσω της Κύπρου και της Ελλάδας. Πρόκειται για έργο που αναβαθμίζει τον ρόλο της χώρας μας στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης και μεσογειακής λεκάνης και αποτελεί το επιστέγασμα της νέας γεωπολιτικής εταιρικής σχέσης μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ. Θέτει, παράλληλα, τέλος στην ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου και διασφαλίζει την παροχή αερίου σε περιοχές της χώρας μας που σήμερα δεν έχουν πρόσβαση στο εθνικό δίκτυο.
Η συνεργασία για τον EastMed δεν στρέφεται εναντίον οποιασδήποτε τρίτης χώρας, αλλά μετατρέπει την ενέργεια σε καταλύτη της περιφερειακής συνεργασίας και της σταθερότητας, προς όφελος όλων.
Το έργο συνάδει επίσης με τις στρατηγικές ενεργειακές επιδιώξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς ανοίγει έναν νέο διάδρομο προμήθειας αερίου και θα συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια των κρατών-μελών μέσω της διαφοροποίησης πηγών και οδεύσεων.
Στο οικονομικό επίπεδο, η χώρα μας θα επωφεληθεί από την παραγωγή, μεταφορά και διανομή φυσικού αερίου, ενώ και οι καταναλωτές θα κερδίσουν από τη μείωση του κόστους της ενέργειας. Κέρδη θα υπάρξουν και στο μέτωπο της περιβαλλοντικής πολιτικής, καθώς ο EastMed θα διευκολύνει τη μετάβαση σε μία οικονομία χαμηλών εκπομπών ρύπων με μεταβατικό καύσιμο το φυσικό αέριο.
Η αρχική δυναμικότητα του αγωγού σχεδιάζεται να είναι 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου ανά έτος, με δυνατότητα διπλασιασμού της στο μέλλον.
Μητσοτάκης: “Επιστέγασμα νέας γεωπολιτικής”
Συγχαρητήρια. Με μεγάλη χαρά υποδέχομαι, σήμερα, στην Αθήνα δύο καλούς φίλους -τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ- με τους οποίους και μόλις συνυπογράψαμε την Διακυβερνητική Συμφωνία κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου EastMed. Είναι το επιστέγασμα της νέας γεωπολιτικής, εταιρικής σχέσης της Ελλάδος, της Κύπρου και του Ισραήλ που οικοδομείται συστηματικά, τα τελευταία χρόνια, διαμορφώνοντας έναν νέο ενεργειακό κόμβο στην Ανατολική Μεσόγειο. Μία γέφυρα, η οποία θα οδηγεί τα αποθέματα φυσικού αερίου της περιοχής στην Ευρώπη -μέσω της Ελλάδος- και θα εμπλουτίσει το ενεργειακό μείγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ενέργειας -το γνωστό ως Energy Union- με φυσικό αέριο, που είναι πιο φιλικό προς το περιβάλλον, μέσα από μια νέα διέλευση.
Η συμφωνία του Ζαππείου για τον EastMed έχει οικονομική, αναπτυξιακή, διπλωματική, αλλά και γεωστρατηγική διάσταση. Ένας από τους μεγαλύτερους αγωγούς φυσικού αερίου στον κόσμο, θα έχει προφανείς θετικές συνέπειες για τις χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμά του. Αποτελεί, όμως, και συμβολή στην ειρήνη και στην γεωπολιτική σταθερότητα. Γιατί αποδεικνύει την έμπρακτη πρόθεση των κρατών μας να αντιμετωπίσουν την ενέργεια ως κρίκο συνεργασίας των λαών, και όχι ως αφορμή διαφωνιών και συγκρούσεων.
Αναμφίβολα, ο νέος αγωγός θα αναβαθμίσει την γεωστρατηγική υπεραξία και τον περιφερειακό ρόλο Ελλάδας και Κύπρου στη Μεσόγειο, δίνοντας επίσης στρατηγικό βάθος και στην πολυεπίπεδη συνεργασία μας με το Ισραήλ, και απλώνοντας ένα τόξο ευημερίας που διασχίζει την Ανατολική Μεσόγειο φτάνοντας μέχρι την Ιταλία και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ειδικά η εμβάθυνση συνεργασίας Ελλάδος, Κύπρου και Ισραήλ σε συνδυασμό με τις στενότατες παραδοσιακές μας σχέσεις με την Αίγυπτο και το μετριοπαθή αραβικό κόσμο αποτελεί μία εγγύηση ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή. Ένα χώρο που τα τελευταία χρόνια απειλείται από συγκρούσεις, ανακατατάξεις και αδιέξοδους αναθεωρητισμούς.
Ταυτόχρονα, προσφέρει περισσότερη ευελιξία και ανεξαρτησία στις πηγές ενέργειας της Ευρώπης. Γι’ αυτό, άλλωστε, και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υποστηρίξει τον Eastmed σε όλες τις φάσεις της ωρίμανσής του ως έργο κοινού ενδιαφέροντος, (common interest project). Επιχορήγησε, μάλιστα, κατά 50% την τελική μελέτη. Και ας μην ξεχνάμε ότι η Ευρώπη έχει αποφασίσει μέχρι το 2050 να γίνει κλιματικά ουδέτερη. Για τα επόμενα 30 χρόνια, λοιπόν, τουλάχιστον το φυσικό αέριο θα είναι το καύσιμο μετάβασης που θα επιτρέψει να απεξαρτηθούμε νωρίτερα από ρυπογόνες πηγές, όπως το πετρέλαιο, ο λιγνίτης και το κάρβουνο. Θυμίζω και τη δέσμευση της Πατρίδας μας να αντικαταστήσει όλες τις λιγνιτικές μονάδες το αργότερο μέχρι το 2028 και να σταματήσει -στο μέτρο του εφικτού- την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη μέχρι το τέλος του 2023.
Κατά συνέπεια, και για την Ελλάδα η πρόσβαση σε φθηνό φυσικό αέριο έχει μεγά.
Αναστασιάδης: “Ιστορικό ορόσημο”
«Ιστορικό ορόσημο» χαρακτήρισε τη σημερινή ημέρα ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδη,ς σε κοινές δηλώσεις με τους πρωθυπουργούς της Ελλάδας Κυριάκο Μητσοτάκη και του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, μετά την υπογραφή της Διακρατικής Συμφωνίας για τον ενεργειακό αγωγό «Eastmed».
Με την υπογραφή της Συμφωνίας, τόνισε ο κ. Αναστασιάδης, «επιβεβαιώνουμε με τον πλέον απτό τρόπο πως η συνεργασία που τα τελευταία χρόνια έχουμε αναπτύξει δεν περιορίζεται σε θεωρητικές και κενού περιεχομένου διακηρύξεις, αλλά έχει ωριμάσει σε τέτοιο βαθμό ώστε να είμαστε σε θέση με πρακτικό και πειστικό τρόπο να προωθούμε στρατηγικά έργα με ιδιαίτερη γεωπολιτική αξία».
Μιλώντας για τη σημασία του αγωγού, ο Πρόεδρος της Κύπρου επισήμανε πως έργα όπως ο «Eastmed», ενέχουν τεράστιο συλλογικό όφελος τόσο για τις τρεις χώρες όσο και για την ευρύτερη περιοχή, ενώ η υλοποίηση του θα συμβάλει έμπρακτα στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ενέταξε τη σημερινή υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για την υλοποίηση του αγωγού «Eastmed», «στην κοινή θέση πως η ανακάλυψη σημαντικών αποθεμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, μπορεί να ενισχύσει τις συμπράξεις, πολλαπλασιάζοντας τη στρατηγική τους αξία και συμβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στις προσπάθειες επίτευξης ειρήνης στην περιοχή». Μια πεποίθηση, όπως επισήμανε, «που συμμερίζεται και η πλειοψηφία των κρατών της περιοχής, μέσω της ίδρυσης του Φόρουμ της Ανατολικής Μεσογείου από την Ελλάδα, Ισραήλ, Ιταλία, Κύπρο, Αίγυπτο, Ιορδανία και Παλαιστίνη, το οποίο έχει εξασφαλίσει την πλήρη στήριξη τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής».
Σε αυτό το πλαίσιο, ανέφερε πως «ουδόλως τυχαία και η απόφαση της Ένωσης για χρηματοδότηση των τεχνικών μελετών κατασκευής του αγωγού, ενώ, την ίδια στιγμή, η όλη γεωστρατηγική σημασία του αγωγού αναγνωρίζεται και από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, μέσω, μεταξύ άλλων, και με την υιοθέτηση πρόσφατα του Eastmed Act».
Εστιάζοντας περαιτέρω στην τριμερή συνεργασία, είπε πως έχει θεμελιωθεί σε ένα σχήμα αυτονόητης γεωπολιτικής αξίας, «το οποίο εδράζεται στις ιστορικά κοινές μας αξίες, με στόχο την οριστική επίτευξη ειρήνης, σταθερότητας και ασφάλειας στην εύφλεκτη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».
Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, ο Κύπριος Πρόεδρος εξέφρασε την κοινή πεποίθηση πως οι συνεργασίες μας, βασιζόμενες στις αρχές του διεθνούς δικαίου, της αλληλεγγύης, της αμοιβαιότητας και του ειλικρινούς διαλόγου, αποτυπώνουν τα πλεονεκτήματα που μπορεί να επιτευχθούν όταν χώρες με κοινές ανησυχίες, στόχους και συμφέροντα ενώνουν τις δυνάμεις τους αντί να αυτοαπομονώνονται.
Στο σημείο αυτό ο κ. Αναστασιάδης κατέστησε σαφές πως οι συνεργασίες που έχουμε αναπτύξει δεν στρέφονται εναντίον της όποιας τρίτης χώρας και προσέθεσε: «Το αντίθετο, όποια χώρα το επιθυμεί είναι καλοδεχούμενη, νοουμένου, βεβαίως, πως υιοθετεί τις βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου, με πλήρη σεβασμό στην ενάσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων και της εδαφικής ακεραιότητας ανεξάρτητων κρατών».
Καταληκτικά ο κ. Αναστασιάδης χαιρέτισε εκ νέου την υπογραφή της σημερινής ιστορικής Συμφωνίας για τον «Eastmed», όπως σημείωσε και επανέλαβε: «Μιας συμφωνίας που δεν στρέφεται ενάντια οποιασδήποτε τρίτης χώρας, αλλά ενισχύει την κοινή επιδίωξη για ειρήνη, ασφάλεια και σταθερότητα στην ιδιαίτερα ευάλωτη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, στη βάση του πλήρους σεβασμού του διεθνούς δικαίου και του Δικαίου της Θαλάσσης».
Τέλος, είπε πως δεν έχει καμία αμφιβολία πως πέραν του αγωγού «EastMed», οι τρεις χώρες θα προχωρήσουν με την ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ – Κύπρου – Ελλάδος μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου, γνωστού και ως «EuroAsia Interconnector», ένα έργο το οποίο επίσης χαίρει της έμπρακτης στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ανέφερε.
Νετανιάχου: “Ιστορική ημέρα για το Ισραήλ”
Ιστορική μέρα για το Ισραήλ χαρακτήρισε τη σημερινή, μετά την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον ενεργειακό αγωγό EastMEd, o πρωθυπουργός της χώρας Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Σε κοινές δηλώσεις μετά την υπογραφή της Συμφωνίας με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας και τον Πρόεδρο της Κύπρου, ο κ. Νετανιάχου τόνισε πως το Ισραήλ γίνεται μια πολύ ισχυρή ενεργειακή χώρα.
Χαιρετίζοντας τη Συμφωνία του Ισραήλ με την Κύπρο και την Ελλάδα για τον αγωγό ΕastMed, ο κ. Νετανιάχου διαμήνυσε πως είναι πολύ σημαντική και προσθέτει ακόμα περισσότερο στη σταθερότητα και την ασφάλεια της περιοχής. Επανέλαβε με τη σειρά του, μετά τους κ. Μητσοτάκη και Αναστασιάδη, ότι η Συμφωνία αυτή δεν στρέφεται εναντίον κανενός, αλλά «δουλεύουμε υπέρ των αξιών όλων, δουλεύουμε για το καλό των λαών μας» και πρόσθεσε: «Εμείς ζητάμε και προσκαλούμε οποιαδήποτε χώρα το επιθυμεί, καταρχήν η Ιταλία, κατόπιν η Αίγυπτος, να συνδράμει. Αυτό θα ενισχύσει ακόμα περισσότερο τη συνεργασία στην περιοχή».
Σε ό,τι αφορά στη σημασία της συμφωνίας αυτής για τις σχέσεις Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, ο κ. Νετανιάχου είπε: «Υπάρχει μία ιστορική ανωμαλία την οποία έχουν ζήσει οι χώρες μας. Στην Αθήνα και στην Ιερουσαλήμ δημιουργήσαμε τα θεμέλια του Δυτικού Πολιτισμού. Η Ελλάδα και το Ισραήλ, από τη μία μεριά, η Κύπρος στη μέση, δημιουργήσαμε τις αξίες οι οποίες έχουν επικρατήσει στην ανθρωπότητα. Όμως, στη σύγχρονη εποχή, υπήρχε μία έλλειψη σύνδεσης μεταξύ των χωρών μας. Αυτό όμως το διορθώσαμε».
Ειδικότερα, εστιάζοντας στη σημερινή τριμερή συνάντηση στο Ζάππειο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός παρατήρησε πως ήταν η έβδομη και έκανε λόγο για συνάντηση ιστορικής σημασίας, που αναβαθμίζει τη συνεργασία των τριών χωρών σε ακόμα υψηλότερο επίπεδο για να προμηθεύσουν με ενέργεια την Ευρώπη. Εξέφρασε μάλιστα τη βούληση του Ισραήλ για περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός στα αποθέματα φυσικού αερίου του κοιτάσματος Λεβιάθαν, λέγοντας πως εκεί υπάρχει μεγάλη ποσότητα, η οποία μεταφράζεται σε πολύ μεγάλες οικονομικές απολαβές.
Τέλος, ο κ. Νετανιάχου αναφέρθηκε στις συμφωνίες που υπέγραψε το Ισραήλ με τους ‘Αραβες γείτονες του, επισημαίνοντας πως το γεγονός αυτό ενισχύει την ειρήνη, την ευημερία και την καλή γειτονία στην ευρύτερη περιοχή.
