«Συμφωνούμε όλοι στη διάγνωση της ασθένειας, αλλά διαφωνούμε στη συνταγογράφηση. Στην πολυκατοικία των τριών ορόφων -εξωτερική διάσταση- αποτελεσματική διαχείριση εξωτερικών συνόρων- ισχυροί αλλά δίκαιοι εσωτερικοί κανονισμοί, για ενιαία ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική, κάποιοι θέλουν τον τρίτο όροφο, ξεχνώντας όμως τον δεύτερο και πρώτο όροφο».
Με αυτή τη χαρακτηριστική φράση έκλεισε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρμόδιος για την προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής, Μαργαρίτης Σχοινάς, τη συζήτηση για την ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική, ενημερώνοντας, μαζί με τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου Νότη Μηταράκη, τα μέλη των Επιτροπών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και Δημόσιας Διοίκησης, σχετικά με την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης για το νέο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου.
«Είναι τώρα η ευκαιρία για την ΕΕ να χτίσει μια νέα ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική. Τώρα ήρθε η ώρα να συναντηθούμε για μια νέα Συμφωνία. Πόσο θα περνάμε το χρόνο μας με το να αυτομαστιγωνόμαστε για το “ισχύον μη σύστημα”; Γιατί η Ευρώπη, που έχει τη καλύτερη αγορά στο κόσμο, που χτίζει μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης, δεν έχει ενιαία στρατηγική για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος», επεσήμανε ο κ. Σχοινάς.
Από την πλευρά τους, όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης άσκησαν έντονη κριτική, τόσο στην ΕΕ για τις ετεροβαρείς αποφάσεις της, όπως τόνισαν, όσο και στους λανθασμένους χειρισμούς της κυβέρνησης, κάνοντας λόγο για αδιέξοδη πολιτική.
Απαντώντας στον πρώην υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής και βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννη Μουζάλα, που υπεραμύνθηκε του «σχεδίου Γιούνκερ», ο κ. Σχοινάς απέρριψε τις αιτιάσεις του λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Ήμουν ο βασικός υποστηρικτής του “ σχεδίου Γιούνκερ” στη προηγούμενη ζωή, αλλά ήταν ένα σχέδιο που οδήγησε σε παταγώδη αποτυχία γιατί ήταν ένα σχέδιο καρδιάς, που καταρτίστηκε με ρομαντισμό και δεν πέτυχε. Οι ευρωπαϊκές συμφωνίες για να πετύχουν θέλουν να κάνουμε όλοι ένα βήμα μπροστά, να συναντηθούμε, και αυτή η ευκαιρία είναι το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης».
Έντονα επικριτικός ήταν και στις αιτιάσεις ότι, με το Νέο Σύμφωνο η Ελλάδα γίνεται «αποθήκη ψυχών» της Ευρώπης, αντιτείνοντας ότι «το προηγούμενο μη ισχύον σύστημα» δημιούργησε τέτοιες συνθήκες.
«’Ακουσα τον όρο αποθήκη ψυχών. Όμως το “ ισχύον μη σύστημα” είναι που δημιουργεί τέτοια κατάσταση. Το τι ζήσαμε στη Μόρια, στο Καλέ, στη Λέσβο, είναι γιατί έχουμε ένα σύστημα με μαύρες τρύπες, ένα σύστημα κουρελού, με μη λύσεις που παράγουν τέτοια φαινόμενα. Πρέπει λοιπόν να δοθούν νέες λύσεις, μέσα από ένα νέο συλλεκτικό πλαίσιο, όπου όλα θα ενώνονται. Το screen στην πρόταση μας δεν θα είναι για να μένει στα σημεία εισόδου ο μετανάστης, όπως είναι τώρα οι δομές, αλλά στοχεύει σε μια διαδικασία ώστε όποιος μπαίνει στην ΕΕ θα διαπιστώνεται αν είναι κίνδυνος. Θα δακτυλοσκοπείται και έτσι θα μας επιτρέπει να βλέπουμε ποιος μπαίνει στην Ευρώπη, και αν είναι κίνδυνος αμέσως θα ενεργοποιούνται όλες οι διαδικασίες και θα επιστρέφει στη χώρα προέλευσης του», υπογράμμισε ο κ. Σχοινάς και συμπλήρωσε:
«Διαφωνώ με την αντίληψη ότι το νέο Σύμφωνο φτιάχνει αποθήκες ψυχών. Το σημερινό μη σύστημα τις φτιάχνει. Η Ευρώπη θα παραμείνει ένας προορισμός ασύλου. Όποιος ξεφεύγει από δικτατορία και καταπιέσεις θα έχει τη βεβαιότητα μιας αγκαλιάς ασύλου στην Ευρώπη, όμως όποιος είναι κίνδυνος θα επιστρέφει στη χώρα προέλευσης του. Με τις διαδικασίες, όπως περιγράφονται στο νέο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο, θα μπορούμε να συμφιλιώνουμε αυτόν που μπαίνει στη χώρα με αυτόν που μένει».
Απαντώντας στον βουλευτή του ΚΙΝΑΛ Γιώργο Καμίνη, που τόνισε «την ανάγκη έμφασης στην επανένταξη των μεταναστών», ο κ. Σχοινάς σημείωσε, ότι «αυτή είναι μια νέα σελίδα του Συμφώνου».
«Σε λίγους μήνες, δεκάδες χιλιάδες μετανάστες που θα έχουν λάβει άσυλο θα βρίσκονται νόμιμα εδώ και πρέπει αυτούς να τους ενσωματώσει η ελληνική κοινωνία και οικονομία, να τους δώσει πρόσβαση σε δεξιότητες και να τους ενσωματώσει, με την προϋπόθεση ότι και αυτοί θα κάνουν ένα βήμα και θα δεχτούν τους κανόνες και τα δικαιώματα της χώρας όπου ζουν.
Για εμένα το βασικότερο πρόβλημα είναι η έλλειψη ενιαίας ευρωπαϊκής πολιτικής ασύλου. Όσο εμείς δεν τα καταφέρνουμε, οι διακινητές θα γίνονται πλουσιότεροι. Όταν έρθει η ώρα να χτίσουμε σήμα μιας ευρωπαϊκής συμφωνίας, η προσέλκυση που παρατηρείται σήμερα, δεν θα επιτρέπεται», ανέφερε ο κ. Σχοινάς.
Από την πλευρά του, ο κ. Μηταράκης έκανε λόγο για εξαιρετικά κρίσιμες αποφάσεις που θα παρθούν για την Ελλάδα στο πλαίσιο του νέου Συμφώνου, τονίζοντας ότι πρέπει να εφαρμοστεί σωστά για τον περιορισμό των ροών και να απαλειφθεί ο γεωγραφικός περιορισμός.
Παράλληλα, έκρουσε τον κώδωνα κινδύνου για δραστικό περιορισμό της χρηματοδότησης της Ελλάδος για το μεταναστευτικό, λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Το νέο σύμφωνο είναι μια αξιόλογη προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ωστόσο οι προτάσεις δεν ανταποκρίνονται επαρκώς στις ανησυχίες της Ελλάδας.
Κρούω τον κώδωνα του κινδύνου στο θέμα της χρηματοδότησης της νέας περιόδου 2021-27 για το μεταναστευτικό. Για την άμεση ανάγκη επανεξέτασης των απαραίτητων χρηματοδοτικών εργαλείων για την περίοδο 2021-27, από την πλευρά της Επιτροπής, καθώς οι αναμενόμενες χρηματοδοτήσεις προς την Ελλάδα περιορίζονται σημαντικά, με αποτέλεσμα να υπάρξει κίνδυνος διακοπής ή ακόμη και δραστικού περιορισμού προγραμμάτων φιλοξενίας, ένταξης και προστασίας αιτούντων άσυλο και προσφύγων».
Ο κ. Μηταράκης τόνισε ακόμα, ότι η πολιτική της κυβέρνησης είναι ξεκάθαρη, τόσο για τα νησιά όσο και για τη Θράκη, επισημαίνοντας ότι «η Ελλάδα δεν μπορεί να σηκώσει μόνη της το μεταναστευτικό βάρος».
«Δεν μπορούμε να βιώσουμε ξανά μια πολιτική ανοιχτών συνόρων. Πρέπει να βρεθεί ένα νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο, με υποχρεωτικό μηχανισμό κατανομής μεταναστών και ουσιαστική οικονομική και κοινωνική ευελιξία. Η ένταξη των μεταναστών είναι αυτονόητη, αλλά απαιτούνται και επαρκείς πόροι. Είναι ανάγκη ενίσχυσης του προϋπολογισμού που έρχεται στην Ελλάδα» σημείωσε.
Απαντώντας στον ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Κώστα Αρβανίτη, που έθεσε «θέμα αδιαφάνειας στη διαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων», ο κ. Μηταράκης αντέτεινε, ότι όλες οι προμήθειες γίνονται με διεθνείς, ανοικτούς, διαφανείς διαγωνισμούς, σύμφωνα με το πλαίσιο των ευρωπαϊκών μηχανισμών.
Ο προεδρεύων των δύο Επιτροπών και Α΄ αντιπρόεδρος της Βουλής Νικήτας Κακλαμάνης, επεσήμανε μεταξύ άλλων, ότι «η συγκεκριμένη δέσμη προτάσεων απέχει από το να επιτύχει δίκαιο επιμερισμό βαρών και ευθυνών ανάμεσα σε όλα τα κράτη μέλη και επίδειξη έμπρακτης και αποτελεσματικής αλληλεγγύης προς τα κράτη των εξωτερικών συνόρων τα οποία υφίστανται τη μεταναστευτική πίεση».
«Καίριας σημασίας είναι η απουσία ενός μόνιμου και υποχρεωτικού μηχανισμού μετεγκατάστασης, ένας μόνιμος μηχανισμός μετεγκατάστασης ανάλογος με αυτόν που προτάθηκε κατά την προηγούμενη διαπραγμάτευση στην Έκθεση Wickstrom θα μπορούσε να διασφαλίσει, βιωσιμότητα, δικαιοσύνη στη βάση της αλληλεγγύης και της δίκαιης κατανομής ευθυνών, σεβασμό για το θεμελιώδες δικαίωμα διεθνούς προστασίας και συγκράτηση δευτερογενών μετακινήσεων μεικτών πληθυσμών στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης», ανέφερε ο κ. Κακλαμάνης.
Έντονα επικριτικός για το νέο Σύμφωνο εμφανίστηκε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Ψυχογιός, υποστηρίζοντας μεταξύ άλλων ότι «δεν διασφαλίζεται η δέσμευση όλων των κρατών μελών ότι οι επαναπροωθήσεις απαγορεύονται».
«Το θέτουμε το ζήτημα αυτό διότι πρέπει να μπει ως rule, ως κανόνας, όχι ως principle. Βλέπουμε, δυστυχώς να υλοποιείται ένα σχέδιο για μια Ευρώπη των λίγων, κλεισμένη στο καβούκι της, παρότι οι βασικές αρχές και αξίες της, που οδήγησαν στην ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και την ποιότητα ζωής τις προηγούμενες δεκαετίες ήταν διαφορετικές», υπογράμμισε.
Αναφέρθηκε ακόμα στον ρόλο της Frontex, σημειώνοντας ότι «αυτή τη στιγμή η Ευρωπαία Συνήγορος του Πολίτη έχει διατάξει διερεύνηση και για τα θέματα διαφάνειας και για τα επιχειρησιακά που υπάρχουν».
«Πρέπει λοιπόν να είμαστε πιο προσεκτικοί, να ελέγχουμε και να ξέρουμε ποιος είναι ο ρόλος και τι κάνει η Frontex αυτή τη στιγμή και να είναι μέσα στο πλαίσιο του νόμου και των εθνικών αρχών, όπως, επίσης και η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να απαντήσει στις καταγγελίες από διεθνείς οργανισμούς, από θεσμικά όργανα και να διερευνήσει αυτά τα ζητήματα. Είναι κρίσιμα για το διεθνές δίκαιο και τα δικαιώματα της χώρας και προς τα έξω», κατέληξε ο κ. Ψυχογιός.
Ο εισηγητής του ΚΙΝΑΛ Γιώργος Καμίνης, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι «κατά τρόπο ανεξήγητο, καταργεί τη θέση του αναπληρωτή υφυπουργού, με αρμοδιότητα τη διεθνή διάσταση του προσφυγικού-μεταναστευτικού, ενώ ακριβώς θα πρέπει η χώρα αυτή να ενδυναμώσει τις θέσεις της, να τις προβάλλει πολύ πιο έντονα σε ευρωπαϊκό επίπεδο».
«Σαν να υπάρχει μια τάση αποστασιοποίησης από τη δέσμευση για τη δημιουργία ενός μόνιμου και αναγκαστικού, μηχανισμού μετεγκατάστασης προσφύγων και μεταναστών. Βλέπουμε αντί αυτού να δημιουργεί η κυβέρνηση ένα υφυπουργείο αρμόδιο για τα θέματα της ένταξης, το οποίο φυσικά στο θεσμικό επίπεδο το χαιρετίζουμε», ανέφερε ο κ. Καμίνης.
Η εισηγήτρια του ΚΚΕ Μαρία Κομνηνάκα μίλησε για αντιδραστικές ιμπεριαλιστικές πολιτικές της ΕΕ.
«Δίνεται έμφαση στον διαμοιρασμό των απελάσεων και της καταστολής στα σύνορα, σε πιο αντιδραστικές ρυθμίσεις για την απόρριψη των αιτημάτων ασύλου και όχι βέβαια στην υποδοχή στα κράτη-μέλη, ώστε να μην επιβαρύνονται υπέρμετρα τα κράτη της πρώτης υποδοχής, να μην εγκλωβίζονται οι πρόσφυγες και οι μετανάστες σε χώρες που δεν επιλέγουν. Για ποια αλληλέγγυα αλήθεια μιλάτε, όταν η πρόταση πάει πίσω, ακόμα και από τις ελάχιστες υποχρεωτικές μετεγκαταστάσεις που προτάθηκαν το 2015; Είναι αλληλεγγύη η συνεισφορά στην καταστολή ή στα κονδύλια του εγκλωβισμού;», ανέφερε χαρακτηριστικά η βουλευτής του ΚΚΕ.
Ο εισηγητής της Ελληνικής Λύσης, Κωνσταντίνος Χήτας, χαρακτήρισε το νέο ευρωπαϊκό σχέδιο για την μετανάστευση, «ως όνειρο θερινής νυκτός».
«Οι λύσεις που προτείνονται μέσα είναι σαν να πιστεύετε σε μαγικά ραβδιά. Το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης δεν είναι ένα παραμυθάκι με happy end. Είναι ένας πολύ σκληρός εφιάλτης. Η πλειοψηφία τους έρχεται από το Πακιστάν και το Αφγανιστάν. Ερώτηση: Έχουμε πόλεμο στο Αφγανιστάν; Έχουμε πόλεμο στη Συρία; Έχουμε πόλεμο στο Πακιστάν; Γιατί δεν παραδειγματίζεστε από τη Δανία», υποστήριξε ο κ. Χήτας.
Από την πλευρά της, η εισηγήτρια του ΜεΡΑ25, Φωτεινή Μπακοδήμα, υπογράμμισε ότι «μολονότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διατείνεται πως δημιουργεί έναν νέο μηχανισμό αλληλεγγύης, η πρόταση κανονισμού κινείται οπισθοδρομικά».
«Γινόμαστε πραγματικά μάρτυρες της πλήρους ανατροπής και καταστρατήγησης κάθε κεκτημένου, το οποίο έχει επιτευχθεί μέσω της νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των εθνικών δικαστηρίων για την Ευρωπαϊκή Ένωση», ανέφερε.
«Πιστεύω ότι η συνοχή του ευρωπαϊκού οικοδομήματος θα κριθεί ή ορθότερα ήδη κρίνεται από τον τρόπο αντιμετώπισης του μεταναστευτικού και προσφυγικού ζητήματος. Η χώρα μας βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της εισροής των μεταναστευτικών ροών στο σύνορο της Ευρώπης με την Ασία και την Αφρική. Το γεγονός αυτό την καθιστά ευάλωτη, με ορατό τον κίνδυνο της απώλειας, τουλάχιστον της κοινωνικής της συνοχής», υπογράμμισε ο πρόεδρος της Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης και βουλευτής της ΝΔ, Μάξιμος Χαρακόπουλος.
«Δεν επιτρέπονται όροι που δυνητικά θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την κυριαρχία μας. Αν κάποιοι Ευρωπαίοι φαντάζονται τον Έβρο, τη Χίο, τη Λέσβο, τη Ρόδο, τη Σάμο, σαν μια ευρωπαϊκή νήσο Έλις, για εμάς οι τόποι αυτοί συνιστούν πάτρια εδάφη, των οποίων η ύπαρξη κατοχυρώνει την εθνική μας κυριαρχία και ελευθερία. Και αυτό δεν το διαπραγματευόμαστε με κανέναν», πρόσθεσε ο κ. Χαρακόπουλος.
Τέλος, ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Μετανάστευσης και βουλευτής της ΝΔ Γιώργος Κουμουτσάκος, εξέφρασε τις ανησυχίες του ως προς την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης, τονίζοντας ότι «η κατάθεση του νομικού κειμένου από τη νομική υπηρεσία του Συμβουλίου μιας εκτενούς νομικής ανάλυσης με συγκεκριμένες θέσεις για το σύμφωνο μετανάστευσης και ασύλου, δημιουργεί πολλές ανησυχίες».
«Δεν πιστεύω ότι θα πρέπει το σύμφωνο για τη μετανάστευση και το μεταναστευτικό, η συνεννόηση Ευρώπης-Τουρκίας να αποτελέσει, όπως επιδιώκει η Τουρκία, αντικείμενο εξισορρόπησης από υποχρεώσεις της στο πλαίσιο της τελωνειακής ένωσης της χορήγησης απελευθέρωσης θεωρήσεων ή τον ενταξιακό διάλογο. Αυτό θα δημιουργήσει μια νέα ειδική σχέση με αφορμή και γύρω από το μεταναστευτικό. Αυτό δεν συμφέρει την Ελλάδα, δεν το θέλει και δεν πρέπει να γίνει», επεσήμανε.
Νατάσα Θωμά
