Οι ισχυρισμοί της κυβέρνησης ότι το «brain regain» αποδίδει καρπούς, και ότι οι νέοι επιστήμονες και επαγγελματίες «επαναπατρίζονται» στην Ελλάδα, διαψεύδονται από τα ελληνικά και διεθνή δεδομένα. Όπως μας λέει ο Λόης Λαμπριανίδης, οικονομικός γεωγράφος, αφυπηρετήσας καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, το brain drain – η φυγή «εγκεφάλων» στο εξωτερικό, όχι μόνο δεν αντιστρέφεται, αλλά συνεχίζεται, αν και με διαφορετικά χαρακτηριστικά από ό,τι στην περίοδο της κρίσης.
Ο καθηγητής συμμετείχε σε έρευνα του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου για την κινητικότητα του ανθρώπινου δυναμικού στην Ελλάδα, τα αποτελέσματα της οποίας αναμένεται να παρουσιαστούν το αμέσως επόμενο διάστημα. Η έρευνα εξετάζει διαφορετικές κατηγορίες εργαζομένων: εκείνους που έφυγαν ή φεύγουν από την Ελλάδα αναζητώντας καλύτερες εργασιακές προοπτικές στο εξωτερικό, εκείνους που επιστρέφουν, όσους εργάζονται εξ αποστάσεως για επιχειρήσεις του εξωτερικού, τους «ψηφιακούς νομάδες» κ.λπ.
«Ακόμα και εκείνοι που επιστρέφουν στην Ελλάδα, το κάνουν συνήθως για άλλους λόγους, προσωπικούς, οικογενειακούς, και όχι για θέματα αγοράς εργασίας. Αντιθέτως γνωρίζουν ότι όταν γυρίσουν θα βρουν δουλειά κατώτερη των προσόντων τους, κάτι που είναι ιδιαίτερα προβληματικό», δηλώνει ο κ. Λαμπριανίδης.
Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου ΕΝΑ, την τετραετία 2019-2022, έφυγαν από την Ελλάδα πάνω από 280.000 άτομα που ανήκουν στον ενεργά οικονομικό πληθυσμό. Επίσης, οι εξελίξεις προκαλούν σοβαρές ανησυχίες, καθώς οι νέοι επιστήμονες και οι ανειδίκευτοι εργάτες συνεχίζουν να εγκαταλείπουν τη χώρα.
«Αν δεν αλλάξει το αναπτυξιακό υπόδειγμα της χώρας, ώστε να δημιουργεί ζήτηση για εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό, τα φαινόμενα θα διαιωνίζονται», καταλήγει ο κ. Λαμπριανίδης.
Σημαντική υποχώρηση κατέγραψε η Ελλάδα το 2024 στον παγκόσμιο δείκτη προσέλκυσης και αξιοποίησης ταλέντων, κατατάσσοντας τη χώρα στην 44η θέση, σημειώνοντας πτώση 7 θέσεων σε σχέση με το 2023.
Οι ευρωπαϊκές χώρες κυριάρχησαν στη φετινή κατάταξη, με 10 από τις 67 οικονομίες να παρουσιάζουν υψηλή ανταγωνιστικότητα στον τομέα αυτό.
