Στις ΗΠΑ μεταβαίνει σήμερα (5/1) ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έχοντας μία σημαντική ατζέντα και ένα εξαιρετικά γεμάτο πρόγραμμα μέχρι την Τετάρτη.
Το απόγευμα (ώρα ΗΠΑ), ο κ. Μητοστάκης θα αφιχθεί στο Τάρπον Σπρινκς της Φλόριντα, όπου θα έχει επαφές με την ελληνική ομογένεια και αύριο (Δευτέρα 6/1) θα συμμετάσχει στην εορτή των Θεοφανείων.
Δεύτερος σταθμός του πρωθυπουργού είναι η Ουάσιγκτον, όπου την Τρίτη (7/1) θα έχει συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, στο Λευκό Οίκο, καθώς και ένα εξαιρετικά γεμάτο διήμερο πρόγραμμα επαφών και συναντήσεων.
Ο στόχος της επίσκεψης Μητσοτάκη στις ΗΠΑ
Σκοπός της επίσκεψης του πρωθυπουργού στην αμερικανική πρωτεύουσα, όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, είναι η ανάδειξη της Ελλάδας, ως του βασικού παράγοντα σταθερότητας στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο, ως του κέντρου της περιοχής και ως του πλέον αξιόπιστου συμμάχου των ΗΠΑ.
Ήδη, προσθέτουν, οι κινήσεις που έχουν γίνει σε πολλά επίπεδα τους τελευταίους μήνες έχουν «στρώσει το χαλί» για την εμβάθυνση αυτής της σχέσης, η οποία θα επισφραγιστεί στη διάρκεια των συναντήσεων που θα έχει ο πρωθυπουργός. Σε αυτό βοηθούν και οι οικονομικές εξελίξεις, αφού η Ελλάδα μετά την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τονίζουν οι πηγές, δίνει την εικόνα μιας χώρας που έχει αφήσει πίσω της την κρίση, έχει σταθερή και σύγχρονη ηγεσία προσανατολισμένη στη Δύση και αντιμετωπίζει το μέλλον με αισιοδοξία.
Το πλεονέκτημα Μητσοτάκη έναντι Τσίπρα
Αναφέρουν επίσης ότι βοηθάει και το γεγονός ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης γνωρίζει καλά τις ΗΠΑ και τον γνωρίζουν καλά επίσης στις δομές εξουσίας. «Απόφοιτος του Harvard, με διαχρονικές σχέσεις με Αμερικανούς από τον χώρο της πολιτικής, της οικονομίας καθώς και από τον ακαδημαϊκό τομέα, σε αντίθεση με τον Αλέξη Τσίπρα, ξέρει πώς να μιλήσει και σε ποιους. Επίσης ως αρχηγός της ΝΔ έχει επισκεφθεί αρκετές φορές τις ΗΠΑ», υπογραμμίζουν οι ίδιες πηγές.
Επισημαίνουν επιπλέον ότι η αυξανόμενη σημασία της Ελλάδας για τις ΗΠΑ εκφράζεται ήδη με σειρά ενεργειών και δηλώσεων από την πλευρά τόσο του State Department, όσο και ισχυρών παραγόντων του αμερικανικού κατεστημένου, παρά τα αντιφατικά μηνύματα που εκπέμπονται κατά καιρούς από τις δηλώσεις του Προέδρου Τραμπ.
Στην κυβέρνηση λένε, ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι η Τουρκία λειτουργεί αποσταθεροποιητικά, ανοίγοντας συνεχώς νέα μέτωπα, σε αντίθεση πολλές φορές με τα συμφέροντα της Δύσης, γεγονός που καταγράφεται συχνά και σε δηλώσεις σημαντικών Αμερικανών παραγόντων.
Η συμφωνία αμυντικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ
Στον αμυντικό τομέα, υπεγράφη τον Οκτώβριο στην Αθήνα η νέα συμφωνία αμυντικής συνεργασίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τις ΗΠΑ από τον ΥΠΕΞ, Νίκο Δένδια, και τον Αμερικανό ομόλογό του, Μάικ Πομπέο.
Πρόκειται για την υπογραφή του Πρωτοκόλλου Τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (Mutual Defense Cooperation Agreement – MDCΑ), το οποίο έχει επιταχύνει σημαντικά τον βηματισμό της συμμαχικής σχέσης Αθήνας-Ουάσινγκτον, αναβαθμίζοντας τον στρατηγικό ρόλο της Ελλάδας.
Να σημειωθεί επίσης ότι ο Αμερικανός ΥΠΕΞ έχει αναπτύξει ιδιαίτερα καλές σχέσεις με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, όπως και ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Μάικ Πενς. Οι καλές σχέσεις θα εκφραστούν και με το δείπνο που οργανώνουν οι Πένς και Πομπέο προς τιμήν του Έλληνα πρωθυπουργού, με προσκεκλημένους περίπου 300 σημαντικούς παράγοντες των ΗΠΑ, από τους τομείς της πολιτικής, της οικονομίας και της επιστήμης.
Η αναβάθμιση των F16, τα F36 και τα drones
Στην ατζέντα των συνομιλιών βρίσκεται επίσης η ενίσχυση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας σε συνεργασία με τις HΠΑ, μέσω και της αναβάθμισης των F16, ενώ στο τραπέζι των συνομιλιών θα τεθεί και η προοπτική αγοράς F35, καθώς και η συμπαραγωγή drones.
Σε αντίθεση με την Τουρκία, που λειτουργεί ως παράγοντας αστάθειας στην ευρύτερη περιοχή, η στήριξη της Ελλάδας ως δύναμης σταθερότητας, εκφράζεται -αναφέρουν οι πηγές- και από τις δηλώσεις που γίνονται από τους παράγοντες της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ.
Υπενθυμίζουν ότι το State Department μετά την «συμφωνία» Τουρκίας – Λιβύης είχε δηλώσει ότι «η ανακοίνωση ενός υπογεγραμμένου μνημονίου κατανόησης για την οριοθέτηση μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης Εθνικής Συμφιλίωσης της Λιβύης (GNA) έχει προκαλέσει εντάσεις στην περιοχή, δεν είναι χρήσιμη και είναι προκλητική».
Επ’ αυτού ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, με αφορμή την τοποθέτησή του για το «μνημόνιο» Τουρκίας – Λιβύης, τάχθηκε ανοιχτά υπέρ των ελληνικών θέσεων στην προσέγγιση που αφορά γενικότερα στα ζητήματα των θαλασσίων ζωνών.
«Η νομική άποψη των ΗΠΑ είναι ότι οι ισχυρισμοί της τουρκικής κυβέρνησης για τις διεκδικήσεις των θαλάσσιων ζωνών και συγκεκριμένα για τις υφαλοκρηπίδες διαφέρουν από τη νομική μας ανάλυση και από τη νομική ανάλυση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας που αφορά το καθεστώς των νησιών» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Αμερικανός πρέσβης, προσθέτοντας πως «τα κατοικημένα νησιά ως αντικείμενα του εθιμικού διεθνούς δικαίου δικαιούνται την ίδια μεταχείριση με τα ηπειρωτικά εδάφη».
Στο πλαίσιο της ανάδειξης της Ελλάδας ως βασικού εταίρου των ΗΠΑ, από το Μέγαρο Μαξίμου προσθέτουν πως είναι σημαντική και η αναβάθμιση των σχέσεων με το Ισραήλ που αποτελεί επίσης σταθερό σύμμαχο των ΗΠΑ.
Ο ρόλος στον ενεργειακό τομέα
Σημειώνουν επιπρόσθετα ότι ο ενισχυμένος ρόλος της Ελλάδας, ως δύναμη σταθερότητας εκφράζεται και στον ενεργειακό τομέα, αφού η χώρα μας αποτελεί πλέον μέρος και του ενεργειακού σχεδιασμού των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή.
Σχετικά υπενθυμίζουν ότι λίγες ημέρες πριν από την υπογραφή της συμφωνίας για τον αγωγό EastMed στην Αθήνα, ψηφίστηκε στις ΗΠΑ η EastMed Act, η οποία αποτελεί πλέον νόμο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, και αφορά στην εταιρική σχέση Ασφάλειας και Ενέργειας στην Ανατολική Μεσόγειο.
«Είναι ένας νόμος που προστατεύει ουσιαστικά τη μεταφορά αερίου από τα κοιτάσματα της ανατολικής Μεσογείου, μέσω της Ελλάδας προς την Ευρώπη. Με την ενσωμάτωση της EastMed Act στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης των ΗΠΑ, ο αγωγός EastMed, θεωρείται πλέον και με την αμερικανική σφραγίδα ως ζωτικής σημασίας για τα συμφέροντα της Δύσης», αναφέρουν.
Επισημαίνουν δε ότι στο νομοσχέδιο που πέρασε από το Κογκρέσο συμπεριλαμβάνονται διατάξεις στήριξης της Ελλάδας και της Κύπρου και διατάξεις κατά της Τουρκίας, σχετικές με το πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35 και των ρωσικών συστημάτων S-400. Οι διατάξεις στήριξης της Ελλάδας και της Κύπρου αφορούν στην άρση του αμερικανικού εμπάργκο πώλησης όπλων στην Κύπρο, στην ίδρυση ενεργειακού κέντρου συνεργασίας ανάμεσα στις ΗΠΑ, στην Ελλάδα, στην Κύπρο, στο Ισραήλ και των υπόλοιπων χωρών που θα αναμειχθούν στον EastMed και στην παρακολούθηση των επικίνδυνων και κακόβουλων δραστηριοτήτων στην ανατολική Μεσόγειο.
«Οι προεδρικές ενστάσεις που διατυπώθηκαν έχουν να κάνουν περισσότερο με θέματα δικαιοδοσίας και διάκρισης των εξουσιών μεταξύ του Κογκρέσου και του Λευκού Οίκου, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ θεωρεί ότι το Κογκρέσο προσπαθεί να επιβάλλει πολιτικές σε ζητήματα που αποτελούν αποκλειστικά δικό του δικαίωμα», συμπληρώνουν οι ίδιες πηγές.
Σημειώνουν επίσης, πως η συμφωνία αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας (MDCA) Ελλάδας-ΗΠΑ, προβλέπει τη χρήση μέρους των υποδομών στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης από τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις, αλλά θα χρησιμοποιηθεί και για τις εισαγωγές υγροποιημένου αμερικανικού φυσικού αερίου μέσω της προωθούμενης κατασκευής πλωτού σταθμού αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG).
Το γεγονός αυτό, τονίζουν, συμβάλει επίσης στην αναβάθμιση του ρόλου της Ελλάδας στην ενεργειακή σκακιέρα των Βαλκανίων και της Ανατολικής Ευρώπης. Οι εταιρίες Gastrade και Gaslog, έχουν ήδη δρομολογήσει την λειτουργία πλωτού σταθμού επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου στα ανοικτά της Αλεξανδρούπολης.
Προσέλκυση επενδυτών
Η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον θα έχει και σημαντική οικονομική διάσταση. Ο πρωθυπουργός θα έχει συνάντηση την Τετάρτη με επενδυτές, οι οποίοι βλέπουν ήδη την Ελλάδα με άλλο μάτι κι εκδηλώνουν αυξημένο ενδιαφέρον για τη χώρα, ενώ κάποιοι (όπως η Blackstone) έχουν ήδη ξεκινήσει τις επενδύσεις στην Ελλάδα. Σημαντικά θετικά μηνύματα εκτιμούν στην κυβέρνηση ότι θα προκύψουν και από τη συνάντηση του πρωθυπουργού με τη γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα.
Σημαντικό μέρος του προγράμματος του πρωθυπουργού αφορά στις επαφές του με την ομογένεια. Το Tarpon Springs της Φλόριντα είναι μια πόλη που δημιουργήθηκε από Έλληνες, κυρίως από την Κάλυμνο και τα Δωδεκάνησα. Στην τελετή Αγιασμού των Υδάτων, όπου θα είναι παρών ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τη σύζυγό Μαρέβα Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη θα είναι επίσης παρών ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος.
Ο πρωθυπουργός και ο αρχιεπίσκοπος θα μιλήσουν σε εκδήλωση της ομογένειας, στην οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσέρχεται έχοντας ικανοποιήσει ένα αίτημα δεκαετιών που αφορά την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού. Να σημειωθεί ότι το Tarpon Springs, είχε επισκεφθεί, σχεδόν ένα αιώνα νωρίτερα, στις 30 Ιανουαρίου 1922, ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
