Πολλοί είναι αυτοί που αναζητούν τι σηματοδοτεί η επικείμενη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν, στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, στο Βίλνιους της Λιθουανίας. Αναμφίβολα το γεγονός ότι οι δυο ηγέτες θα καθίσουν σε ένα κοινό τραπέζι αποτελεί θετικό βήμα για τον επαναπροσδιορισμό των σχέσεων Ελλάδας-Τουρκίας. Ιδίως όταν αμφότερες μπαίνουν σε μια νέα περίοδο και άπαντες συμφωνούν ότι δεν πρέπει να χαθεί το momentum για διάλογο.
Άλλωστε, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει υπογραμμίσει σε όλους τους τόνους ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας με την Τουρκία πρέπει να είναι ανοιχτοί σε όλα τα επίπεδα και αυτό θα επιδιωχθεί στην επόμενη φάση, όπως και η προώθηση της λεγόμενης «θετικής ατζέντας» που μπορεί να δημιουργήσει κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και να λειτουργήσει προς όφελος των δύο λαών.
«Διαφωνούμε μεν, συζητούμε δε» η ελληνική θέση
Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν διαφωνίες. Κάθε άλλο, δεδομένου ότι οι θέσεις της Τουρκίας είναι γνωστές. Το ίδιο, όμως, συμβαίνει και με τις θέσεις της Ελλάδας. Το γεγονός, ωστόσο, ότι Ελλάδα και Τουρκία διαφωνούν δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να συζητούν. Πάντως η ελληνική θέση είναι σαφής, καθώς το Μέγαρο Μαξίμου πιστεύει στην επίλυση της μίας και μοναδικής διαφοράς, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, που είναι ο καθορισμός ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Μάλιστα, συνεργάτες του Κυριάκου Μητσοτάκη εκτιμούν ότι η θετική δυναμική που έχει διαμορφωθεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στη γειτονική χώρα και η επανεκλογή δύο νέων κυβερνήσεων με νωπή λαϊκή εντολή ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για επανεκκίνηση των σχέσεων Ελλάδας – Τουρκίας.
Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα τάσσεται σταθερά υπέρ μιας ειλικρινούς σχέσης με τη γειτονική χώρα, υπέρ της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών, με καλόπιστο διάλογο, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και των σχέσεων καλής γειτονίας. Μένει να φανεί αν και η Τουρκία θέλει να γυρίσει σελίδα στις σχέσεις των δύο χωρών.
Τι θα γίνει με τα F-16 που ζητά η Τουρκία
Και εδώ μπαίνει ο παράγοντας της πιθανής προμήθειας από την Τουρκία των F-16 με άξονα τη στάση της στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ. Δεν χωρά καμία αμφιβολία ότι ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εξακολουθεί να συνδέει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με την πώληση καινούργιων F-16 – παρότι δημοσίως το αρνείται. Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν πρόσφατα δήλωσε πως επιθυμεί την εξοπλιστική ενίσχυση τόσο της Ελλάδας, όσο και της Τουρκίας, ώστε να ισχυροποιηθεί το αμυντικό αποτύπωμα της Ατλαντικής συμμαχίας στη Μεσόγειο.
Μάλιστα έξι Αμερικανοί Βουλευτές με επιστολή τους προς τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν και ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους ζητούν να δημιουργηθεί ένας εποπτικός μηχανισμός που θα διασφαλίζει ότι η Τουρκία δεν θα χρησιμοποιήσει τα νέα μαχητικά F-16 για την παραβίαση της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο.
Στην ουσία, οι παλινδρομήσεις της Τουρκίας σχετικά με τον γεωπολιτικό της προσανατολισμό έχουν καταστήσει την αναβάθμιση και την αγορά των F-16, που είναι αεροσκάφη παλαιότερες γενιάς σε σύγκριση με τα F35 και τα έχει ήδη η Ελλάδα, το μόνο της διαπραγματευτικό χαρτί σχετικά με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Την ίδια στιγμή, η ελληνική κυβέρνηση αξιοποίησε πλήρως την πρώτη της θητεία από το 2019 ώστε να αναδειχθεί στον πιο αξιόπιστο σύμμαχο των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο, συνάπτοντας την ιστορική αμυντική συμφωνία τον Μάιο του 2022, η οποία οδήγησε – μεταξύ άλλων – στην ραγδαία αναβάθμιση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, και την ανάδειξη του ως κρίσιμο κόμβο για τον στρατηγικό σχεδιασμό του ΝΑΤΟ.
Δείτε επίσης: Μητσοτάκης από Λετονία: «Το μεταναστευτικό αφορά την ΕΕ στο σύνολό της»
