1) Δημιουργείται μία νέα κατηγορία πολιτικής επικοινωνίας με στοιχεία ψυχαγωγίας (politainment)· σύνθεση των λέξεων πολιτικής (politics) και ψυχαγωγίας (entertainment).
2) Οι υποψήφιοι επιδίδονται σε μαραθώνιο βιντεοληψίας όχι μόνο για να μπορέσουν να επικοινωνήσουν τις πολιτικές τους αλλά και για να προβάλλουν τις προσωπικότητές τους εκδηλώνοντας συναισθήματα και να βελτιώσουν κατ’ επέκταση την επαφή τους με τους ψηφοφόρους.
Γράφει η Βαλάντου Γιαννακούδη
Ποιος να το φανταζόταν ότι μια πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης που φιλοξενεί σύντομα σε διάρκεια βίντεο με ψυχαγωγικό χαρακτήρα και απευθύνεται κατά βάση σε νεανικό κοινό (Γενιά Ζ), θα γινόταν το πλέον πρόσφορο έδαφος για να εκκολάπτονται πολιτικές συζητήσεις και να προβάλλονται οι θέσεις των υποψηφίων αιρετών κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου;
Κι όμως, οι πολιτικοί επικοινωνιολόγοι διέκριναν την αμεσότητα και την αυθεντικότητα που προσφέρει η εν λόγω πλατφόρμα και έτσι μετά το Instagram και το Snapchat, οι πολιτικοί σε Ευρώπη και Αμερική, έστρεψαν την προσοχή τους στο TikTok προσπαθώντας να κεφαλαιοποιήσουν τη μεγάλη απήχηση της πλατφόρμας δημιουργώντας μία νέα κατηγορία πολιτικής επικοινωνίας με στοιχεία ψυχαγωγίας (politainment)· σύνθεση των λέξεων πολιτικής (politics) και ψυχαγωγίας (entertainment).
Προτού η εν λόγω ανάλυση διεισδύσει περαιτέρω στο κομμάτι της πολιτικής, αξίζει να σημειωθεί πως το TikTok «αύξησε» σημαντικά τα ποσοστά του κατά τη διάρκεια της πανδημίας και των γενικευμένων απαγορεύσεων κυκλοφορίας (lockdown) ξεπερνώντας τις 2 δισεκατομμύρια λήψεις (downloads) και τους 800 εκατομμύρια μηνιαίους χρήστες παγκοσμίως έως το τέλος του 2020. Η μεγάλη του δημοφιλία πέρα από την αποδεδειγμένη προτίμηση των νέων ανθρώπων γενικότερα για τα βίντεο (οπτικοακουστικό περιεχόμενο) έγκειται και στις υπηρεσίες που παρέχει.
Συγκεκριμένα, οι δυνατότητες που προσφέρει για τη δημιουργία βίντεο με εύχρηστα επαγγελματικά φίλτρα, υπηρεσίες μουσικής και επεξεργασίας επιτρέπουν στους χρήστες να πειραματιστούν και με μεγάλη ευκολία να δημιουργούν το δικό τους περιεχόμενο, το οποίο χάρη στον ιδιαίτερο αλγόριθμο της πλατφόρμας μπορεί να διαδοθεί θεαματικά γρήγορα εξαλείφοντας τους περιορισμούς «φιλίας» και «ακολούθων» που συναντούνται σε άλλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Επιστροφή στον πολιτικό «διάλογο». Εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως παρά την απροθυμία της μητρικής εταιρείας του TikTok να «επενδύσει» στην πολιτική – δεν επιτρέπονται πολιτικές διαφημίσεις – όλο και περισσότερες πολιτικές καμπάνιες πλέον στρέφονται εκεί. Μάλιστα, σύμφωνα με σχετική έρευνα, έξι είναι οι κύριες μορφές περιεχομένου βίντεο πολιτικών προσώπων: α) απευθείας επικοινωνία με το κοινό, β) επισκέψεις σε γειτονιές, γ) συναντήσεις με ανθρώπους, δ) συμμετοχή σε διάφορες εκδηλώσεις, ε) podcast και σ) εμφανίσεις στα ΜΜΕ. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα γεγονότα που συμβαίνουν «πίσω από τα φώτα» δείχνοντας την προετοιμασία των πολιτικών ή τη συνομιλία τους με το επιτελείο. Η γενιά Ζ έλκεται από την παρασκηνιακή κουλτούρα και καταναλώνει ανάλογο περιεχόμενο επιδιώκοντας να δει όχι μόνο την καθημερινότητα των υποψήφιων πολιτικών αλλά και το πώς νιώθουν μέσα σε αυτήν.
Με άλλα λόγια, οι υποψήφιοι αιρετοί επιδίδονται σε μαραθώνιο βιντεοληψίας όχι μόνο για να μπορέσουν να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά και συνοπτικά τις πολιτικές τους αλλά και για να προβάλλουν τις προσωπικότητές τους εκδηλώνοντας συναισθήματα και να βελτιώσουν κατ’ επέκταση την επαφή τους με τους ψηφοφόρους. Για αυτό και συνηθίζουν να ενσωματώνουν πλάνα στα οποία φαίνεται να αγκαλιάζουν και να ανταλλάσσουν φιλιά με τους πολίτες. Επίσης, κάτι άλλο που παρατηρείται σε πολλές περιπτώσεις πολιτικών, είναι πως επιλέγονται εξωτερικοί χώροι για τα γυρίσματα, θέλοντας να δώσουν την αίσθηση πως ο/η εκάστοτε υποψήφιος/α είναι άνθρωπος του δρόμου και του μόχθου και έχει άμεση σύνδεση με την τοπική πραγματικότητα. Ουσιαστικά, τα πολιτικά πρόσωπα ακολουθούν ανάλογες τακτικές προσέλκυσης ψηφοφόρων με τους ινφλουένσερς.
Καθώς πλοηγούμαστε στο μέλλον της πολιτικής αλληλεπίδρασης, ο αντίκτυπος του TikTok προδιαγράφεται σημαντικός με όλο και περισσότερες πολιτικές καμπάνιες να το ενσωματώνουν ως ένα συμπληρωματικό εργαλείο επικοινωνίας, τόσο στις εθνικές εκλογές του 2023 όσο και τις δημοτικές και περιφερειακές κάλπες του ίδιου έτους.
Δείτε επίσης: Αυτοδιοικητικές εκλογές 2023: 12 ερωτήσεις και απαντήσεις για τις εκλογές της Κυριακής
