Το τραγικό ναυάγιο σκάφους, σε διεθνή ύδατα, ανοιχτά της Πύλου, που μετέφερε μετανάστες από τη Λιβύη με προορισμό την Ιταλία, κινητοποίησε άμεσα τις αρμόδιες ελληνικές Αρχές. Υπήρξε διάσωση σημαντικού αριθμού επιβαινόντων, αλλά δυστυχώς ο απολογισμός των θυμάτων είναι ιδιαίτερα βαρύς. Και αυτό είναι «ναυάγιο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν χωρά καμία αμφιβολία ότι το νέο περιστατικό αναδεικνύει με τον πλέον δραματικό τρόπο ότι το μεταναστευτικό παραμένει πρόβλημα το οποίο απαιτεί συνεκτική ευρωπαϊκή πολιτική, ώστε τα άθλια δίκτυα των εγκληματιών που διακινούν απελπισμένους ανθρώπους να βρουν, επιτέλους, την αποφασιστική απάντηση που τους αξίζει. Και η αντίδραση πρέπει να είναι πανευρωπαϊκή.
Την προηγούμενη εβδομάδα υπήρξε συμφωνία επί της αρχής στο Συμβούλιο Υπουργών για το Νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου και θα ξεκινήσει διαδικασία διαπραγμάτευσης επί των κειμένων με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Επιτροπή. Το νέο κείμενο δημιουργεί υποχρεωτικό μηχανισμό αλληλεγγύης, με μετεγκατάστασεις αιτούντων άσυλο, βασικό αίτημα των MED5. Δεύτερον, εξασφαλίζει διαρκή αποσυμφόρηση στα σύνορα και προσαρμόζει τις δεσμεύσεις του Κανονισμού Δουβλίνου στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των χωρών πρώτης γραμμής όπως η Ελλάδα. Μάλιστα συμπεριλήφθηκε πρόβλεψη μείωσης της ευθύνης του κράτους πρώτης υποδοχής για την παραμονή στη χώρα μεταναστών να τερματίζεται σε 18 μήνες, από τα 10 χρόνια που ήταν έως σήμερα, όταν η αίτηση αυτή απορρίπτεται σε συνοριακές διαδικασίες ασύλου. Τρίτον, εξασφαλίστηκαν πρόνοιες που αποτρέπουν το ενδεχόμενο υπερφόρτωσης των συνοριακών περιοχών της χώρας από πιέσεις που σχετίζονται με διαδικασίες ασύλου, αποσυμφορώντας έτσι τα σημεία εισόδου της χώρας και χωρίς αυτό να αντιβαίνει στο νέο Σύμφωνο, όπως συνέβαινε παλιότερα προκαλώντας εγκλωβισμό στα ακριτικά νησιά λόγω της Κοινής Δήλωσης Ε.Ε.-Τουρκίας του 2016. Τέταρτον, στηρίζει την έννοια των ασφαλών τρίτων χωρών που είναι κρίσιμη για τον περιορισμών των μεταναστευτικών ροών.
Η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει ρότα
Η Συμφωνία «επί της αρχής» είναι ένα μόνο βήμα προς την υιοθέτηση του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο που αποτελείται από 11 νομοθετήματα. Σίγουρα αποτελεί μία πολύ καλύτερη Συμφωνία από το υφιστάμενο νομικό καθεστώς του Κανονισμού του Δουβλίνου.
Παρόλα αυτά η Ευρώπη πρέπει να αποφασίσει είτε να ανοίξει τα σύνορα και να μπαίνουν όλοι είτε να τα κλείσει και να πάψει να επιβραβεύει ουσιαστικά τις παράνομες ροές. Προφανώς κάθε ορθά σκεπτόμενη χώρα πιστεύει στην φύλαξη των συνόρων και στη νόμιμη μετανάστευση, με κανόνες. Βασικός πυλώνας της πολιτικής της Ε.Ε. θα πρέπει να είναι η βοήθεια σε όσους έχουν πραγματική ανάγκη και όχι σε όσους βρήκαν τα απαραίτητα χρήματα για να πληρώσουν τους λαθροδιακινητές.
Για να επιτευχθεί αυτό χρειάζεται επίσης συνεργασία με τρίτες χώρες προέλευσης και διέλευσης για την αντιμετώπιση των αιτίων της μετανάστευσης και των παράνομων αναχωρήσεων. Θα πρέπει να αντιμετωπίζει θέματα ανθρωπιστικής βοήθειας, όπου απαιτείται, με την παροχή ανθρωπιστικών visas όπως έκανε η Ελλάδα στην περίπτωση των 834 ευάλωτων γυναικών από το Αφγανιστάν το 2021 και να μην επιτρέπει στα κυκλώματα λαθροδιακινητών να επιλέγουν ποιος θα έρχεται στην Ευρώπη.
Δείτε επίσης: Ναυάγιο στην Πύλο: Το συγκλονιστικό πρωτοσέλιδο της Liberation – “Μεσόγειος, το νεκροταφείο των μεταναστών”
