Το Μουσείο Γαΐτη-Σίμωσι στην Ίο θα εγκαινιαστεί το Σάββατο 14 Σεπτεμβρίου 2024, ώρα 19:00. Η τελετή εγκαινίων, η οποία διοργανώνεται από το Διοικητικό Συμβούλιο του Μουσείου, τον Δήμο Ιητών και τη Λορέττα Γαΐτη, θα τιμήσει την παρουσία της Προεδρίας της Δημοκρατίας, με την Κατερίνα Σακελλαροπούλου να προεδρεύει. Σημαντική είναι και η συμμετοχή της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη. Προτού ξεκινήσει η τελετή, θα πραγματοποιηθεί ημερίδα με τίτλο Γιάννης Γαΐτης – Πλουραλισμός και Πολυέργεια, αφιερωμένη στα 100 χρόνια από τη γέννηση του ζωγράφου, με τη στήριξη του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου και συμμετοχή καταξιωμένων προσκεκλημένων όπως η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης – Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου, Συραγώ Τσιάρα, καθώς και άλλων καλλιτεχνών και κριτικών τέχνης.
Το Μουσείο Γαΐτη-Σίμωσι έχει προκύψει από τη συνεργασία του Δήμου Ιητών, υπό τη διεύθυνση του δημάρχου Γκίκα Γκίκα, και της Λορέττας Γαΐτη, μοναδικής κληρονόμου των Γιάννη Γαΐτη και Γαβριέλλας Σίμωσι. Σύμφωνα με ανακοίνωση των διοργανωτών, μετά από χρόνια συλλογικών προσπαθειών, η κατασκευή του κτιριακού συγκροτήματος ολοκληρώθηκε το 2009, κατά τη διάρκεια της θητείας του Γεωργίου Πουσσαίου. Το έργο σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Ιητών με χρηματοδότηση από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. Πρόσφατες εργασίες συντήρησης πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο 2022-2023 από τον Δήμο Ιητών με χρηματοδότηση από το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Ειδικού Σκοπού Ν. Αιγαίου. Ο Δήμος Ιητών κατέχει το κτίριο, το οποίο έχει παραχωρηθεί στην εταιρεία του μουσείου, ενώ τα έργα της μόνιμης συλλογής προέρχονται από μακροχρόνια παραχώρηση της Λορέττας Γαΐτη. Το μουσείο λειτουργεί ως Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία, η οποία ιδρύθηκε το 2017 και χρηματοδοτείται για τα λειτουργικά του έξοδα από τον Δήμο Ιητών.
Το Μουσείο Γαΐτη-Σίμωσι στεγάζεται σε κτίριο επιφάνειας 1.600 τ.μ., σχεδιασμένο από τους αρχιτέκτονες Λορέττα Γαΐτη και Jacques Charrat, με σκοπό να φιλοξενήσει τη μόνιμη έκθεση του μουσείου καθώς και περιοδικές εκθέσεις και εκδηλώσεις. Βρίσκεται στην κορυφή του λόφου Τσουκαλαριά, προσφέροντας πανοραμική θέα στη Χώρα και το λιμάνι της Ίου, όπως και στους γειτονικούς προορισμούς Σίκινο, Πάρο και Νάξο, με φόντο το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου. Οι εκθεσιακοί χώροι οργανώνονται εκατέρωθεν ενός υπαίθριου δρόμου, ο οποίος φαίνεται να αποτελεί προέκταση των στενών γωνιών του νησιού που οδηγούν στο μουσείο.
Στην είσοδο του δρόμου, υπερμεγέθη κεφάλια από ανθρωπάκια υποδέχονται τους επισκέπτες. Η μόνιμη συλλογή διαρθρώνεται σε δύο βασικά κτίρια, με το Κτίριο Γαΐτη να φιλοξενεί την υποδοχή του μουσείου. Η συλλογή εξελίσσεται χρονολογικά από το κάτω όροφο, που περιλαμβάνει τις παλαιότερες περιόδους του ζωγράφου, προς τον επάνω όροφο, αφιερωμένο στους πίνακες, τις εγκαταστάσεις και τις κατασκευές γύρω από τα περίφημα ανθρωπάκια. Η αρχιτεκτονική του κτιρίου ενσωματώνει στοιχεία από τα ανθρωπάκια, με την καμπυλότητα της οροφής να ακολουθεί το σχέδιο των καπέλων τους.
Μετά την έξοδο από την πτέρυγα του Γαΐτη, οι επισκέπτες οδηγούνται σε ένα υπερυψωμένο προαύλιο με μια ελιά, από όπου εισέρχονται στο Κτίριο Σίμωσι. Το λευκό είναι το κυρίαρχο χρώμα στο Σίμωσι, με λευκά γλυπτά, ασβεστωμένους τοίχους και λευκό μάρμαρο στο δάπεδο και τα βάθρα. Στη μόνιμη συλλογή περιλαμβάνονται δώδεκα μνημειώδη γλυπτά από λευκή ρητίνη, γύψινα γλυπτά παλαιότερων περιόδων και κολάζ. Το συγκρότημα του μουσείου επίσης περιλαμβάνει αίθουσες περιοδικών εκθέσεων και αυτόνομα κτίρια για καφέ και διοίκηση. Στο τέλος του εσωτερικού δρόμου, ένα ημικυκλικό θέατρο προσφέρει στους επισκέπτες τη δυνατότητα να απολαύσουν τη μοναδική θέα του νησιού.
Με σκοπό τη δημιουργία ενός μόνιμου μουσείου που θα εκθέτει μέρος της πολυσχιδούς εικαστικής παραγωγής των Γιάννη Γαΐτη και Γαβριέλλας Σίμωσι, το Μουσείο Γαΐτη-Σίμωσι επιδιώκει να προάγει και να αναδείξει το έργο των δύο καλλιτεχνών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Επιπλέον, το μουσείο φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως ένας σύγχρονος, αειφόρος οργανισμός, που θα ενσωματώσει την κοινότητα, προσφέροντας ποικιλία δράσεων και εμπειριών όπως περιοδικές εκθέσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα.
