Μνημόνιο Συνεργασίας υπεγράφη μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και του Κέντρου Καππαδοκικών Μελετών «Η Ναζιανζός» από την υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, και τον πρόεδρο του Κέντρου, Καπλάνη Α. Ιωσηφίδη.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, ο σκοπός του μνημονίου είναι η ολοκληρωμένη «προστασία και ανάδειξη των συλλογών του Κέντρου Καππαδοκικών Μελετών ‘Η Ναζιανζός’, στη Νέα Καρβάλη Καβάλας, η διαχείριση των συλλογών του και η ανάδειξή τους ως τεκμηρίων και πολιτιστικών αγαθών που σχετίζονται με την παράδοση του Καππαδοκικού Ελληνισμού, συμπεριλαμβανομένων αντικειμένων του υλικού πολιτισμού από την προβιομηχανική περίοδο, όλης της Ελλάδας.
Η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, δήλωσε: «Με την υπογραφή αυτού του μνημονίου, οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου θα αναλάβουν τη συστηματική καταγραφή, την τεκμηρίωση και τη συντήρηση αυτού του πολύ αξιόλογου υλικού, το οποίο προστατεύεται αυτοδικαίως από τον αρχαιολογικό νόμο. Τα αντικείμενα αυτά προέρχονται από τις συλλογές των μονών της Καππαδοκίας και εισήχθησαν στην Ελλάδα οργανωμένα από τον Μοναστηριακό συμβούλιο το 1924. Συναρτούν ένα σπάνιο σύνολο κινητών μνημείων, τα οποία χρονολογούνται στους βυζαντινούς χρόνους και στους πρώτους αιώνες μετά την Άλωση. Αυτή η κληρονομιά είναι ζωτικής σημασίας όχι μόνο για τους Καππαδόκες αλλά και για τον ελληνισμό συνολικά. Η καταγραφή και ψηφιοποίησή τους από το ΥΠΠΟ αποτελεί το πρώτο βήμα για την αποτελεσματική τους διαφύλαξη, καθώς αυτά τα αντικείμενα είναι εθνικά μνημεία και ανήκουν στον ελληνικό λαό. Οφείλουμε να τα αντιμετωπίσουμε σύμφωνα με τη δεοντολογία που επιτάσσει ο αρχαιολογικός νόμος».
Οι συλλογές περιλαμβάνουν έγγραφα, φιρμάνια, φωτογραφίες, προφορικές μαρτυρίες, χάρτες, γκραβούρες, μουσικό αρχείο, τη Βιβλιοθήκη των Μοναστηριών της Επισκοπής Ναζιανζού, που αποτελείται από παλαιτυπικά έργα, περγαμηνές και βιβλία στην Καραμανλίδικη γλώσσα, ενδύματα (κοσμικά και ιερατικά), χαλιά, λευκά είδη, προικώα, εικόνες, λειτουργικά εκκλησιαστικά σκεύη, ξυλόγλυπτο τέμπλο, σκεύη της Μοναστικής Αδελφότητας του Γκέλβερι, κεραμεική, νομίσματα, σφραγίδες, κεντήματα, κοσμήματα, εργαλεία, σκεύη καθημερινής χρήσης και μουσικά όργανα.
Η προέλευση και ιστορία των αντικειμένων έχει καταγραφεί λεπτομερώς από τον Σταύρο Αντωνιάδη, στον λεγόμενο «Κώδικα των Μονών», κάνοντάς τη συλλογή μοναδική στο ελλαδικό χώρο. Επιπλέον, για πολλά αντικείμενα υπάρχει «βιογραφία» τους, με στοιχεία που παρέχουν οι δωρητές σχετικά με την προέλευση και τη χρήση τους.
Το Μνημόνιο περιλαμβάνει κοινές δράσεις, όπως: Καταγραφή και τεκμηρίωση των κινητών στο Εθνικό Αρχείο Μνημείων, πρόσθετες εργασίες συντήρησης αντικειμένων, εκπόνηση μελετών (συντήρησης και ανάδειξης), συνδιοργάνωση περιοδικών εκθέσεων και πολιτιστικών εκδηλώσεων, καθώς και συνεργασία για την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς των Καππαδοκών, αναζήτηση πόρων από τον ιδιωτικό τομέα και ευρωπαϊκά προγράμματα, συνεργασίες με ελληνικούς και διεθνείς φορείς προς επίτευξη των κοινών στόχων προώθησης της πολιτιστικής κληρονομιάς των Καππαδοκών.
Ο πρόεδρος του Κέντρου Καππαδοκικών Μελετών «Η Ναζιανζός», Καπλάνης Α. Ιωσηφίδης, δήλωσε: «Η υπογραφή του μνημονίου είναι πολύ σημαντική, καθώς μια 45χρονη προσπάθεια αποκτά πλέον σάρκα και οστά. Ευχαριστούμε την υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, για την πραγματική στήριξη του Υπουργείου στο έργο μας, όπως αποδεικνύεται από την υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας».
Ο Βουλευτής Π.Ε. Καβάλας, Γιάννης Πασχαλίδης, δήλωσε: «Θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στην υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, και τα στελέχη του Υπουργείου για το ενδιαφέρον τους σχετικά με την παράδοση των Ελλήνων Καππαδοκών. Η υπουργός αποδεικνύει στην πράξη το πολιτιστικό της ενδιαφέρον για την περιοχή της Καβάλας, και το μνημόνιο συνεργασίας που υπογράφηκε σήμερα είναι προς αυτή την κατεύθυνση».
Ο Βουλευτής Π.Ε. Καβάλας, Μακάριος Λαζαρίδης, δήλωσε: «Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής για την σημερινή, σημαντική εξέλιξη για τον τόπο μας, για την ιστορική μας κληρονομιά και τη διατήρηση της μνήμης μας. Είναι μια ιστορική μέρα για τον Καππαδοκικό Ελληνισμό και μια όμορφη ημέρα για το χωριό της Νέας Καρβάλης».
Η Βουλευτής Π.Ε. Καβάλας, Αγγελική Δεληκάρη, δήλωσε: «Γνωρίζω προσωπικά το σημαντικό έργο που επιτελεί το Κέντρο Καππαδοκικών Μελετών για την ανάδειξη της Ιστορίας και του Πολιτισμού της Καππαδοκίας, την οποία οι πρόγονοί μας αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν, μεταφέροντας, όμως, στη μητέρα Πατρίδα όσα πολύτιμα κειμήλια μπόρεσαν να διασώσουν. Το σημερινό μνημόνιο συνεργασίας είναι ένα αναγκαίο βήμα για την τεκμηρίωση και συντήρηση αυτού του υλικού. Η Νέα Καρβάλη και η Καβάλα συνολικά μπορούν να γίνουν η κιβωτός της διατήρησης αυτών των πολύτιμων τεκμηρίων. Ευχαριστώ την Υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, για αυτή τη σημαντική πρωτοβουλία. Θερμά συγχαρητήρια αξίζουν επίσης σε όλους τους συνεργάτες που εργάστηκαν για αυτόν τον σκοπό, όπως ο Πρόεδρος του Κέντρου, Καπλάνης Α. Ιωσηφίδης».