Το 2019 ολοκληρώθηκε θριαμβευτικά για την ελληνική υδατοσφαίριση, με την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα νέων ανδρών του Κουβέιτ. Το εξαιρετικά κρίσιμο 2020 αρχίζει με τις εθνικές ομάδες ανδρών και γυναικών να έχουν δύσκολη αποστολή στο 34ο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, το οποίο θα φιλοξενηθεί από 12 έως 26 Ιανουαρίου στην υπερσύγχρονη «Ντούνα Αρένα» της Βουδαπέστης. Η -λιγότερο ή περισσότερο- προβληματική εικόνα των δύο ελληνικών ομάδων (οι άνδρες ολοκλήρωσαν την προετοιμασία με τρεις ήττες σε ισάριθμα παιχνίδια στο τουρνουά του Κούνεο, ενώ οι γυναίκες συνεχίζουν να παρουσιάζουν τη μετριότητα που εμφάνισαν και το περασμένο καλοκαίρι, στο Παγκόσμιο της Γκουανγκζού) δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για την επίτευξη του βασικού στόχου, που είναι η διεκδίκηση του ενός και μοναδικού εισιτηρίου για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο. Βεβαίως τα δύο αντιπροσωπευτικά συγκροτήματα θα έχουν ακόμη μία ευκαιρία, στα προ-ολυμπιακά τουρνουά της άνοιξης.
Το πρώτο διήμερο της διοργάνωσης περιλαμβάνει μόνο παιχνίδια γυναικών κι έτσι η ομάδα του Γιώργου Μορφέση θα πάρει την πρώτη… γεύση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, αντιμετωπίζοντας την Κυριακή 12/1 (14:00 ώρα Ελλάδας) τη Σερβία, στο πλαίσιο του Α΄ ομίλου. Θα ακολουθήσουν για την εθνική οι αναμετρήσεις με την Κροατία (Δευτέρα 13/1, 14:00) και τη Σλοβακία (Τετάρτη 15/1, 15:30), για να ολοκληρωθεί η Α΄ φάση με τα ντέρμπι κόντρα στην οικοδέσποινα Ουγγαρία (Παρασκευή 17/1, 20:00) και τη Ρωσία (Κυριακή 19/1, 18:30). Η ελληνική ομάδα δεν θα έχει λογικά πρόβλημα να πλασαριστεί στην πρώτη τετράδα του ομίλου και να περάσει τους προημιτελικούς, εκεί όμως πιθανότατα θα πρέπει να ξεπεράσει το εμπόδιο μίας εκ των τριών πολύ ισχυρών ομάδων του Β΄ ομίλου: της πρωταθλήτριας Ευρώπης Ολλανδίας, της φιναλίστ του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Ισπανίας (η μοναδική ομάδα που έχει ήδη εξασφαλίσει την πρόκριση για το Τόκιο) ή της «ασημένιας» Ολυμπιονίκη Ιταλίας.
Ενάμιση χρόνο πριν, στο Ευρωπαϊκό της Βαρκελώνης, η εθνική γυναικών κατάφερε να φτάσει ως τον τελικό, όπου ηττήθηκε από την Ολλανδία. Έκτοτε, όμως, έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι και το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα μοιάζει αυτή τη στιγμή να απέχει αρκετά από τις υπόλοιπες πέντε ισχυρές ευρωπαϊκές ομάδες. Στο Παγκόσμιο του περασμένου καλοκαιριού η ελληνική ομάδα δεν κατάφερε να κοντράρει κανέναν δυνατό αντίπαλο (πλην της Ολλανδίας, σε ένα αδιάφορο ματς κατάταξης) και η εικόνα των τελευταίων αγώνων, προκριματικών του World League και φιλικών, δεν διαφοροποιεί κάτι. Επιπρόσθετα, η εθνική πηγαίνει στην Ουγγαρία με προβλήματα (απούσα η εγχειρισμένη Χυδηριώτη, ανέτοιμη η Χρυσή Διαμαντοπούλου, ενώ από τραυματισμούς ταλαιπωρήθηκαν και άλλες παίκτριες) και χωρίς την μέχρι πρότινος αρχηγό της, Αλεξάνδρα Ασημάκη, η οποία στα τέλη Οκτωβρίου γνωστοποίησε την απόφασή της να αποχωρήσει από τη «γαλανόλευκη», αφήνοντας αιχμές κατά του τεχνικού επιτελείου. Με αυτά τα δεδομένα, το βασικό ζητούμενο για την εθνική γυναικών είναι να εμφανιστεί ανταγωνιστική και να πάρει… κουράγιο ενόψει του προ-ολυμπιακού τουρνουά του Μαρτίου, στην Ιταλία.
Η εθνική ανδρών ρίχνεται κατευθείαν στα… βαθιά, καθώς στην πρεμιέρα της Τρίτης (14/1, 22:00) αντιμετωπίζει την πρωταθλήτρια κόσμου Ιταλία, στο ντέρμπι που θα κρίνει την πρωτιά του Δ΄ ομίλου και την απευθείας πρόκριση στα προημιτελικά. Τα επόμενα δύο ματς, με τη Γεωργία (Πέμπτη 16/1, 17:00) και τη Γαλλία (Σάββατο 18/1, 14:00), δεν αναμένεται να προβληματίσουν ιδιαίτερα την ομάδα του Θοδωρή Βλάχου. Αν η «γαλανόλευκη» πετύχει την υπέρβαση κόντρα στους «σετεμπέλο», από τους οποίους πάντως έχασε καθαρά στο τουρνουά του Κούνεο, την περασμένη εβδομάδα, τότε θα περάσει στους «8», όπου λογικά θα παίξει με το Μαυροβούνιο, οπότε ο δρόμος της τετράδας είναι ανοιχτός. Σε διαφορετική περίπτωση, αν δηλαδή τερματίσει δεύτερη, η εθνική θα παίξει τη Δευτέρα 20/1 με τον τρίτο του Β΄ ομίλου (Ρωσία, Ρουμανία ή Ολλανδία, με δεδομένο ότι η Σερβία θα είναι άνετα πρώτη), αλλά στον προημιτελικό θα την περιμένει πιθανότατα η Κροατία. Να σημειωθεί ότι Ιταλία, Ισπανία και Σερβία έχουν εξασφαλίσει το εισιτήριο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, οπότε την πρόκριση από τη Βουδαπέστη θα πάρει η καλύτερη της κατάταξης μεταξύ των υπολοίπων ομάδων.
Το έργο της ομάδας του Θοδωρή Βλάχου σίγουρα δεν είναι εύκολο, όμως λίγη προσοχή στις λεπτομέρειες μπορεί να κάνει τη διαφορά. Η εθνική έχει ποιότητα, εμπειρία και ομοιογένεια, καθώς ο ομοσπονδιακός τεχνικός επέλεξε να πάει στο Ευρωπαϊκό με τη 13άδα της Γκουανγκζού, ενώ σταδιακά οι διεθνείς έχουν αρχίσει να προσαρμόζονται στους νέους κανονισμούς, που τους δυσκόλεψαν αρκετά στο περσινό Παγκόσμιο Πρωτάθλημα. Εκεί όπου η έβδομη θέση σαφώς δεν ήταν επιτυχία, ήρθε όμως ως συνέπεια μίας οριακής ήττας στην προημιτελικό από την Ιταλία, που στη συνέχεια κατέκτησε τον τίτλο. Το κακό είναι ότι η «γαλανόλευκη» θα παραταχθεί με προβλήματα στη Βουδαπέστη, καθώς ο Άγγελος Βλαχόπουλος και ο Δημήτρης Σκουμπάκης προέρχονται από τραυματισμούς στο χέρι, ενώ ο Γιώργος Δερβίσης ταλαιπωρήθηκε αρκετά από μία ίωση. Μάλιστα, οι δύο τελευταίοι έλειψαν από το τουρνουά του Κούνεο, εμποδίζοντας τον Βλάχο να κάνει τις δοκιμές που ήθελε. Η εξασφάλιση του πολυπόθητου εισιτηρίου για το Τόκιο είναι αντικειμενικά δύσκολη, καθώς για την προνομιούχο θέση «ερίζουν» επίσης η οικοδέσποινα Ουγγαρία και η πανίσχυρη Κροατία (αλλά και το πάντα υπολογίσιμο Μαυροβούνιο), όμως η ύπαρξη της… δεύτερης ευκαιρίας, στο προ-ολυμπιακό του Ρότερνταμ, αφαιρεί εν μέρει την πίεση από την εθνική.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑΤΩΝ
Το πρώτο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα υδατοσφαίρισης διεξήχθη το 1926 στη Βουδαπέστη, παράλληλα με το αντίστοιχο της κολύμβησης και των καταδύσεων. Τα αθλήματα της πισίνας (μαζί με τη συγχρονισμένη κολύμβηση, που προστέθηκε αργότερα στο πρόγραμμα) συμβάδισαν μέχρι το 1999, οπότε η LEN αποφάσισε να διεξάγει χωριστά τις διοργανώσεις της υδατοσφαίρισης. Από το 1987 εντάχθηκε στο πρόγραμμα και το γυναικείο πόλο, το πρώτο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του οποίου είχε διεξαχθεί ανεξάρτητα, δύο χρόνια νωρίτερα (1985), στο Όσλο.
Στους άνδρες, η Ουγγαρία ήταν η κυρίαρχος ως το 1999, έχοντας κατακτήσει δώδεκα τίτλους έναντι πέντε της Σοβιετικής Ένωσης. Από τη χαραυγή της νέας χιλιετίας τα “σκήπτρα” πήραν οι χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας, που έχουν έκτοτε μονοπωλήσει την κορυφή: πέντε φορές η Σερβία, τέσσερις εκ των οποίων στις ισάριθμες τελευταίες διοργανώσεις, δύο η Σερβία/Μαυροβούνιο (ως ενιαίο κράτος) και από μία η Κροατία και το Μαυροβούνιο. Στις γυναίκες, αντίστοιχα, Ιταλία και Ολλανδία έχουν από πέντε χρυσά μετάλλια, ενώ Ρωσία και Ουγγαρία ακολουθούν με τρία.
Η Ελλάδα εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα το 1970 στη Βαρκελώνη, όπου η εθνική ανδρών κατετάγη δέκατη. Απουσίασε από τη Βιέννη το 1974 και από το 1977 μετέχει αδιαλείπτως στην τελική φάση του θεσμού, ενώ από το 1989 μόνιμο “παρών” δίνει και η εθνική γυναικών. Η τελευταία έχει χαρίσει στη χώρα μας και τα μοναδικά μετάλλιά της στο θεσμό, ανεβαίνοντας τρεις φορές στο δεύτερο σκαλί του βάθρου: το 2010 στο Ζάγκρεμπ (έχασε 11-6 στον τελικό από τη Ρωσία), το 2012 στο Αϊντχόφεν (ηττήθηκε 13-10 από την Ιταλία) και το 2018 στη Βαρκελώνη (έχασε 6-4 από την Ολλανδία). Σε ό,τι αφορά τους άνδρες, η εθνική έφτασε δύο φορές στην τετράδα, αλλά δεν κατάφερε να ξεφύγει από τη… γλυκόπικρη τέταρτη θέση. Το 1999 στη Φλωρεντία ηττήθηκε στον «μικρό τελικό» με 7-6 από την Ιταλία, ενώ το 2016 στο Βελιγράδι έχασε 13-10 από την Ουγγαρία.
Ο Γιάννης Φουντούλης, που θα αγωνιστεί για 7η φορά στην καριέρα του σε Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα (υπολείπεται κατά μία συμμετοχή των Γιώργου Μαυρωτά, Κώστα Λούδη, Γιώργου Αφρουδάκη και Χρήστου Αφρουδάκη), χρειάζεται οκτώ γκολ για να ξεπεράσει τον Γιώργο Αφρουδάκη και να γίνει ο πρώτος σκόρερ της εθνικής Ελλάδας στην ιστορία της διοργάνωσης. Ο άσος της Φερεντσβάρος έχει πετύχει 60 τέρματα, έναντι 67 του παλαίμαχου φουνταριστού.
Στις γυναίκες, η Άλκηστη Αβραμίδου θα μετάσχει για όγδοη φορά σε Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα και θα γίνει η κάτοχος του απόλυτου ρεκόρ, το οποίο ως τώρα μοιράζεται με τη Βούλα Κοζομπόλη. Πρώτη σκόρερ της εθνικής είναι η μεγάλη απούσα από τη Βουδαπέστη, η Αλεξάνδρα Ασημάκη, με 65 τέρματα.
Αναλυτικά τα μετάλλια και η ελληνική παρουσία στα Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα:
