της ΑΣΠΑΣΙΑΣ ΒΕΛΟΝΑΚΗ
Ο πρώτος Έλληνας προπονητής που κατέκτησε τον τίτλο της Euroleague (2013, Ολυμπιακός), Γιώργος Μπαρτζώκας, έχει μία ακόμη ευκαιρία, μετά από δύο διαδοχικές χαμένες σε Βελιγράδι (2022) και Κάουνας (2023) ν’ αυξήσει σε δύο τα τρόπαια και να γίνει ο δεύτερος Έλληνας τεχνικός που το πετυχαίνει, μετά τον Δημήτρη Ιτούδη (2016, 2019 ΤΣΣΚΑ Μόσχας). Μάλιστα, ο Ιτούδης είχε κατακτήσει το πρώτο τρόπαιο Euroleague ως πρώτος προπονητής στην καριέρα του, στο Βερολίνο το 2016, εκεί δηλαδή που ο Ολυμπιακός και ο Γιώργος Μπαρτζώκας αντιμετωπίζουν την κάτοχο του τίτλου στον ημιτελικό της Παρασκευής (24/5, 22:00) φέτος, εν έτει 2024, με πρώτο στόχο την πρόκριση στον τελικό και… πόθο τον 4ο ευρωπαϊκό τίτλο των «ερυθρόλευκων»! Στο φάιναλ φορ του Βερολίνου το 2016 ήταν και ο Μπαρτζώκας ως προπονητής της Λοκομοτίβ Κουμπάν, με νικητή στον ημιτελικό ΤΣΣΚΑ Μόσχας-Λοκοβοτίβ Κουμπάντ τον… Ιτούδη, με 88-81. Στον
Ο Ιτούδης μετρά 6 συμμετοχές σε φάιναλ φορ ως πρώτος προπονητής (2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2021) όσες δηλαδή και ο αείμνηστος Γιάννης Ιωαννίδης (1988, 1989, 1990 Άρης, 1994, 1995 Ολυμπιακός, 1998 AEK). Στο Βερολίνο, ο Γιώργος Μπαρτζώκας συμπληρώνει πέντε φάιναλ φορ Euroleague στην καριέρα του (2013, 2016, 2022, 2023, 2024), ενώ ο Γιάννης Σφαιρόπουλος μετρά δύο φάιναλ φορ ως πρώτος προπονητής του Ολυμπιακού (2015, 2017) και ένα ως βοηθός με την ΤΣΣΚΑ Μόσχας το 2012).
Κι ενώ ο Γιώργος Μπαρτζώκας έγινε το 2013 στο Λονδίνο ο πρώτος Έλληνας προπονητής με τρόπαιο Euroleague, o Δημήτρης Ιτούδης έγινε το 2019 ο πρώτος Έλληνας προπονητής που κατακτά δύο τίτλους Εuroleague. Μετά από αυτόν που κατέκτησε το 2016 στο Βερολίνο ως προπονητής της ΤΣΣΚΑ Μόσχας, ο Ιτούδης το ξανάκανε στη Βιτόρια τη σεζόν 2018-19. Νικώντας την Αναντολού Εφές με 91-83 στον τελικό! Το 2020 ελέω κορονοϊού δεν ολοκληρώθηκε η σεζόν και δεν διοργανώθηκε φάιναλ φορ, ενώ την αγωνιστική περίοδο 2020-21 στην Κολωνία, ο τεχνικός της «ρωσικής αρκούδας» δεν κατάφερε να προσθέσει έναν τρίτο τίτλο Euroleague στην προπονητική καριέρα του! Συγκεκριμένα, το 2021 η ΤΣΣΚΑ και ο Ιτούδης συμβιβάστηκαν με την 4η θέση μετά από ήττα με 89-86 από την Αναντολού Εφές στον ημιτελικό και μετά από ήττα με 83-73 από την Αρμάνι Μιλάνο στον «μικρό τελικό». Ο Ιτούδης μέχρι και το φάιναλ φορ του 2020-21 μέτρησε έξι συμμετοχές σε φάιναλ φορ Euroleague ως πρώτος προπονητής. Τη σεζόν 2021-22, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία είχε ως αποτέλεσμα να αποβληθούν οι τρεις ρωσικές ομάδες από τη διοργάνωση πριν ολοκληρωθεί η κανονική περίοδος. Το 2023, στην πρώτη σεζόν του στην τεχνική ηγεσία της Φενερμπαχτσέ, ο Δημήτρης Ιτούδης βρήκε απέναντί του τον Ολυμπιακό, στα πλέι οφ. Η ομάδα του Πειραιά είχε γίνει η πρώτη ελληνική ομάδα που τερμάτισε στην πρώτη θέση της κανονικής περιόδου και είχε βέβαια το πλεονέκτημα έδρας έναντι της 8ης Φενέρ. Οι «ερυθρόλευκοι» απέκλεισαν τον σύλλογο της Κωνσταντινούπολης, με 3-2 στα πλέι οφ, με τη σειρά να κρίνεται δηλαδή σε Game 5, αφού η Φενέρ είχε κάνει το 1-1 στο ΣΕΦ, αλλά οι Πειραιώτες, στο Game 3, με απίστευτο buzzer beater τρίποντο του Κώστα Σλούκα προσπέρασαν με 2-1.
Το 2017, στην Κωνσταντινούπολη, ο Ολυμπιακός είχε στερήσει από τον Δημήτρη Ιτούδη την ευκαιρία να γίνει ο πρώτος Έλληνας προπονητής που κατακτά “back to back” τίτλους στην κορυφαία ευρωπαϊκή διασυλλογική διοργάνωση, ενώ τον επόμενο χρόνο, το 2018, στο Βελιγράδι, παρά την απουσία του «κακού δαίμονα» της ΤΣΣΚΑ σε φάιναλ φορ (σ.σ 4 στις 4 ήττες), ο Ιτούδης πάλι δεν τα κατάφερε να «γράψει» το όνομά του με χρυσά γράμματα στην ιστορία! Η Ρεάλ Μαδρίτης ήταν αυτή που απέκλεισε την ομάδα του, ΤΣΣΚΑ Μόσχας στον ημιτελικό και εν συνεχεία στέφθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης για 10η φορά.
Στη Μαδρίτη, το 2015, ο Ιτούδης είχε χάσει μία ακόμη μοναδική ευκαρεία: να συνδυάσει δηλαδή την πρώτη παρουσία του ως πρώτος προπονητής σε φάιναλ φορ Euroleague με το τρόπαιο, αφού στον ημιτελικό του είπε «ΟΧΙ» ένας άλλος Έλληνας τεχνικός, ο Γιάννης Σφαιρόπουλος (πρώτη παρουσία του σε φάιναλ φορ Euroleague επίσης στη Μαδρίτη) ως τεχνικός του Ολυμπιακού. Ο Ιτούδης θα είναι όμως πάντα ο πρώτος Έλληνας τεχνικός που κατέκτησε τον τίτλο της Euroleague με ξένη ομάδα!
Το 2016, ως τεχνικός της ΤΣΣΚΑ Μόσχας (στην 2η χρονιά του στη Μόσχα) ο Δημήτρης Ιτούδης έγινε ο δεύτερος Έλληνας coach με τίτλο Euroleague. Στο Βερολίνο, ο Ιτούδης έγινε και ο 5ος Έλληνας προπονητής που οδηγεί την ομάδα του σε ευρωπαϊκό τίτλο οποιασδήποτε διασυλλογικής διοργάνωσης. Τρία χρόνια αργότερα, στις 19 Μαϊου 2019, ο Δημήτρης Ιτούδης έγινε ο πρώτος Έλληνας προπονητής με 2 τίτλους Euroleague! Το 2021, στην Κολωνία, ο Δημήτρης Ιτούδης οδήγησε εκ νέου στο φάιναλ φορ την ΤΣΣΚΑ Μόσχας, αλλά ηττήθηκε με 89-86 από την Αναντολού Εφές, ενώ στον «μικρό» τελικό η ΤΣΣΚΑ ηττήθηκε από την Αρμάνι Μιλάνο με 83-73 και κατέλαβε την 4η θέση.
Με την κορυφαία ευρωπαϊκή διασυλλογική διοργάνωση, τη Euroleague… λογαριασμό άνοιξαν οι Έλληνες προπονητές το 2013! Ο πρώτος Έλληνας τεχνικός που έγραψε το όνομά του με χρυσά γράμματα στην ιστορία της διοργάνωσης ήταν ο Γιώργος Μπαρτζώκας. Τότε, στο Λονδίνο, το 2013, ο Μπαρτζώκας οδήγησε τον Ολυμπιακό σε “back to back” τίτλους. Όμως, το 2014 παραιτήθηκε από τον Ολυμπιακό μετά από αποκλεισμό από τον Παναθηναϊκό στο Κύπελλο στην αρχή της σεζόν, για να οδηγήσει τη Λοκομοτίβ Κουμπάν στο φάιναλ φορ της Euroleague το 2016. Στη Mercedes-Benz Arena, η Λοκομοτίβ και ο Μπαρτζώκας τερμάτισαν στην 3η θέση, αφού στον ημιτελικό ηττήθηκαν από την ΤΣΣΚΑ Μόσχας (88-81) και στον «μικρό τελικό» επικράτησαν της Λαμποράλ Κούτσα (Ισπανία) με 85-75. Μετά από μία σεζόν στην Μπαρτσελόνα (2016-17) κατά την οποία οι «μπλαουγκράνα» δεν έφτασαν μέχρι τις τέσσερις κορυφαίες ομάδες και δύο στην τεχνική ηγεσία της Κίμκι (2017-19), ο Γιώργος Μπαρτζώκας επέστρεψε στον Ολυμπιακό το 2020. Στην πρώτη δική του από την επιστροφή του και τελευταία του Βασίλη Σπανούλη (2020-21) οι «ερυθρόλευκοι» έμειναν εκτός φάιναλ φορ, για να επιστρέψουν όμως μετά από απουσία πέντε ετών (2017 Κωνσταντινούπολη), το 2022 με πρόκριση στο φάιναλ φορ στο Βελιγράδι, μετά από 3-2 επί της Μονακό στα πλέι οφ. Στον ημιτελικό, όμως το buzzer beater τρίποντο του Βασίλιε Μίτσιτς στέρησε την πρόκριση στον τελικό για τον Ολυμπιακό (74-77). Στον «μικρό» τελικό στο Βελιγράδι, ο Ολυμπιακός ηττήθηκε με 84-74 από την Μπαρτσελόνα και κατέλαβε την 4η θέση. Το 2023, με προπονητή τον Μπαρτζώκα ο Ολυμπιακός έγινε η πρώτη ελληνική ομάδα που τερματίζει στην πρώτη θέση της κανονικής περιόδου για ν’ αποκλείσει με 3-2 στα πλέι οφ την 8η Φενερμαπχτσέ του Δημήτρη Ιτούδη. Ο Γιώργος Μπαρτζώκας στο φάιναλ φορ του Κάουνας (2023) έφτασε τις τέσσερις συμμετοχές σε φάιναλ φορ Euroleague, αλλά δεν κατάφερε μία ακόμη φορά να διπλασιάσει τα τρόπαιά του. Αν και νίκησε με 76-62 τη Μονακό στον ημιτελικό, το εύστοχο δίποντο του Σέρχιο Γιουλ, στα 3,1΄΄ πριν τη λήξη του τελικού με τη Ρεάλ Μαδρίτης είχαν ως αποτέλεσμα τη νίκη με 79-78 της «βασίλισσας». Το 2024 ο Γιώργος Μπαρτζώκας, κι ενώ το καλοκαίρι του 2023 ο MVP της σεζόν 2022-23 Σάσα Βεζένκοφ πέρασε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού για ν’ αγωνιστεί με τους Σακραμέντο Κινγκς και ο Κώστας Σλούκας υπέγραψε στον «αιώνιο» αντίπαλο Παναθηναϊκό, κατάφερε να οδηγήσει για πρώτη φορά στην ιστορία του σε 3ο διαδοχικό φάιναλ φορ τον Ολυμπιακό. Σε μία χρονιά με… απίστευτα προβλήματα τραυματισμών και αποκτώντας τους Φιλίπ Πετρούσεφ, Μόουζες Ράιτ και Ναζ Μήτρου-Λονγκ μεσούσης της χρονιάς, ο Ολυμπιακός τερμάτισε στην 5η θέση με ρεκόρ 22-12 στην κανονική περίοδο και παρά το μειονέκτημα έδρας στα πλέι οφ απέκλεισε με 3-2 την Μπαρτσελόνα. Στο Βερολίνο ο Γιώργος Μπαρτζώκας έφτασε τα 5 φάιναλ φορ Euroleague στην καριέρα του (2013, 2022, 2023 και 2023 με Ολυμπιακό, 2016 με Λοκομοτίβ Κουμπάν).
Ο Γιάννης Σφαιρόπουλος οδήγησε σε δύο φάιναλ φορ τον Ολυμπιακό, φτάνοντας και τις δύο στον τελικό (2015, 2017) αλλά δεν κατέκτησε το τρόπαιο, αφού το 2015 η ομάδα του Πειραιά ηττήθηκε από την «οικοδέσποινα» Ρεάλ Μαδρίτης του Πάμπλο Λάσο και το 2017 από την «οικοδέσποινα» Φενερμπαχτσέ του Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς.
Πρώτος που χάρισε ευρωπαϊκό τρόπαιο στην ομάδα του, ήταν βέβαια ο Νίκος Μήλας, όταν στις 4 Απριλίου το 1968, στο Καλλιμάρμαρο, οδήγησε την ΑΕΚ στην κατάκτηση του Κυπέλλου Κυπελλούχων απέναντι στη Σλάβια Πράγας. Η Ένωση ήταν η πρώτη ελληνική ομάδα που κατέκτησε διεθνή τίτλο σε οποιοδήποτε άθλημα! To 1994, o Σούλης Μαρκόπουλος από βοηθός προπονητή, αντικαθιστά τον Ντούσαν Ιβκοβιτς στην τεχνική ηγεσία του ΠΑΟΚ μεσούσης της σεζόν και οδηγεί τον «Δικέφαλο του Βορρά» στην κατάκτηση του Κυπέλλου Κόρατς νικώντας τη Στεφανέλ στην Τεργέστη. Ο ίδιος προπονητής το 1997, μέσα στην Προύσα, πανηγυρίζει με τον Άρη αυτή τη φορά το Κύπελλο Kόρατς. Με δύο διαφορετικές ομάδες πανηγύρισε ευρωπαϊκό τίτλο και ο Βαγγέλης Αλεξανδρής. Συγκεκριμένα, ο «τίγρης» το 2001 ανέβηκε στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου του Κυπέλλου Σαπόρτα με το Μαρούσι, ενώ το 2004 οδήγησε τον Άρη στον τίτλο της FEL.
Ο Γιάννης Ιωαννίδης βρέθηκε 6 φορές σε φάιναλ φορ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών χωρίς, όμως να κατακτήσει το τρόπαιο. Τις τρεις πρώτες φορές, ο Ιωαννίδης οδήγησε τον Άρη στις 4 κορυφαίες ομάδες (1988, 1989, 1990), ακολούθησαν δύο φορές με τον Ολυμπιακό (1994, 1995) και μία με την ΑΕΚ (1998).
Το ΑΠΕ – ΜΠΕ σας παρουσιάζει τους ευρωπαϊκούς τίτλους των Ελλήνων προπονητών. Οι πέντε Έλληνες προπονητές που έχουν οδηγήσει την ομάδα τους σε ευρωπαϊκό τίτλο:
1968 Nίκος Μήλας ΑΕΚ ΚΥΠΕΛΛΟ ΚΥΠΕΛΛΟΥΧΩΝ
1994 Σούλης Μαρκόπουλος ΠΑΟΚ ΚΥΠΕΛΛΟ ΚΟΡΑΤΣ
1997 Σούλης Μαρκόπουλος ΑΡΗΣ ΚΥΠΕΛΛΟ ΚΟΡΑΤΣ
2001 Βαγγέλης Αλεξανδρής ΜΑΡΟΥΣΙ ΚΥΠΕΛΛΟ ΣΑΠΟΡΤΑ
2004 Βαγγέλης Αλεξανδρής ΑΡΗΣ FEL
2013 Γιώργος Μπαρτζώκας ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ EUROLEAGUE
2016 Δημήτρης Ιτούδης ΤΣΣΚΑ Μόσχας EUROLEAGUE
2019 Δημήτρης Ιτούδης ΤΣΣΚΑ Μόσχας ΕUROLEAGUE
