Σε μια λογική σχεδιασμού η οποία σχετίζεται πολύ περισσότερο με τις έννοιες της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και της κυκλικής οικονομίας, η κατασκευή ενός σταδίου που χαρακτηρίζεται από στατική διάταξη σίγουρα δεν μπορεί να χαρακτηρίσει το μέλλον.
Από τις “κλειστές” δομές, που χρησιμοποιούνται μόνο λίγες ώρες την εβδομάδα, τώρα βλέπουμε σταδιακά μια ανάκαμψη, με την τελειοποίηση θεμάτων όπως η τεχνολογική ευελιξία και ο πειραματισμός με νέα μοντέλα, που χαρακτηρίζονται από μερική ή ολική αποσυναρμολόγηση.
Η κίνηση των εξεδρών είναι σίγουρα μια χρήσιμη λύση για την αύξηση της ανθεκτικής ικανότητας του σταδίου, προσαρμόζοντας τον εσωτερικό χώρο για να φιλοξενεί εκδηλώσεις διαφόρων ειδών όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά. Από αυτήν την άποψη, το Εθνικό Στάδιο της Σιγκαπούρης (Σιγκαπούρη, 2014) παρουσιάζει μια έγκυρη εφαρμογή, όπου η DP Architect και η Arup σχεδίασαν μια ευέλικτη εξέδρα, ικανή να αλλάξει τη μορφολογία της σε μόλις τρία λεπτά.
Ο μηχανισμός που βασίζεται στην κίνηση των εξεδρών μπορεί επίσης να εφαρμοστεί, με τροποποιήσεις, για να μετακινηθεί το γήπεδο! Μετά την πρώτη εφαρμογή στο «GelreDome» (Άρνεμ, 1998) αυτή η τεχνολογία εξελίσσεται συνεχώς, επιτρέποντας την εξαγωγή του αγωνιστικού χώρου για την καλύτερη διοργάνωση εκδηλώσεων που δεν σχετίζονται με τον αθλητικό κόσμο, ή τροποποιώντας τον για να επιτρέψει την άσκηση διαφόρων κλάδων, από το ποδόσφαιρο έως την πυγμαχία.
Αυτό που συμβαίνει, για παράδειγμα, στο «Pierre-Mauroy» (Λιλ, 2012), που μπορεί να αλλάξει τη διάταξή του σύμφωνα με την καθορισμένη εκδήλωση. Το ίδιο ισχύει και για τη δυνατότητα δημιουργίας ανασυρόμενων σκέπαστρων, όχι μόνο λειτουργικών στοιχείων για τη διοργάνωση εκδηλώσεων ανεξάρτητα από τις καιρικές συνθήκες, αλλά και για την εγγύηση του ιδανικού μικροκλίματος, ειδικά σε ορισμένα γεωγραφικά πλάτη.
Ωστόσο, παρόλο που αυτές οι τεχνολογίες είναι ολοένα και πιο σημαντικές, στο μέλλον φαίνεται πως θα υπάρχει μεγαλύτερη απήχηση στα αποσυναρμολογημένα στάδια. Σε τελική ανάλυση, η πιθανότητα διάσπασης μιας δομής, εν μέρει ή πλήρως, αντιπροσωπεύει μια ενδιαφέρουσα απάντηση στην κρίσιμη φάση μετά την εκδήλωση σχετικά με, π.χ., τη διοργάνωση διεθνών τουρνουά. Το Παγκόσμιο Κύπελλο στη Νότια Αφρική το 2010 και τη Βραζιλία το 2014, για παράδειγμα, υπογράμμισε τα σοβαρά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που μπορεί να προκύψουν από ένα σχέδιο που δεν είναι συμβατό με τις προαναφερθείσες τάσεις.
Αυτό που συνέβη, για μια σειρά από λόγους, στην «Arena da Amazônia» (Μανάους, 2014) και το οποίο χαρακτηρίστηκε από τους New York Times ως «Λευκός Ελέφαντας», είναι πολύ περίπλοκο για να το κάνει επικερδές, τόσο για την κοινότητα όσο και για μικρούς συναφείς συλλόγους. Υπό αυτήν την έννοια, η δυνατότητα μείωσης της χωρητικότητας της εγκατάστασης μπορεί να καθορίσει μια νέα και απαραίτητη στρατηγική για τη δημιουργία θετικών εξωτερικοτήτων.
Το επόμενο Παγκόσμιο Κύπελλο, το οποίο θα πραγματοποιηθεί σχεδόν αποκλειστικά στην πόλη της Ντόχα, αποτελεί μια ενδιαφέρουσα ανάκαμψη. Στην πραγματικότητα, εάν η μέση χωρητικότητα των σταδίων στη Βραζιλία ήταν περίπου 52.030 άτομα, στο Κατάρ θα φτάσει τις 50.015 θέσεις κατά τη διάρκεια του τουρνουά και 36.515 θέσεις στα τελικά.
Μείωση λόγω της ευελιξίας που προσφέρουν ορισμένες εγκαταστάσεις, όπως το στάδιο «Al Bayt» (Αλ Χορ, 2020), το στάδιο «Al Thumana» (Αλ Τουμάνα, 2021) και κυρίως το στάδιο «Ras Abu Aboud» (Ντόχα, 2021). Το τελευταίο, που σχεδιάστηκε από τη Fenwick Iribarren Architects, είναι το πρώτο μεγάλο, πλήρως αποσυναρμολογημένο στάδιο.
Τα πολλά κοντέινερ που χρησιμοποιούνται για τον περιορισμό των χώρων θα αποσυναρμολογηθούν στο τέλος του Παγκοσμίου Κυπέλλου για υποθετική χρήση, σε μια υποδειγματική λογική κυκλικής οικονομίας, όχι μόνο με την ευκαιρία του Παγκόσμιου Κυπέλλου το 2026, των Ασιατικών Αγώνων το 2026 ή του UEFA Euro Cup το 2028 αλλά επίσης, σε μια σειρά από λίγα στοιχεία, για την αναδιάρθρωση υποβαθμισμένων πλαισίων σε διάφορες τοποθεσίες στον πλανήτη.
