Όταν η Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη του Δήμου Θεσσαλονίκης δημιουργούσε, πέρσι το φθινόπωρο, την πρώτη και μοναδική ως σήμερα στην Ελλάδα, Λέσχη Ανάγνωσης Φεμινιστικής Λογοτεχνίας, δεν περίμενε κανείς ότι για τις είκοσι διαθέσιμες θέσεις θα υποβάλλονταν 860 αιτήσεις!
«Η Λέσχη θα διαπραγματευτεί θέματα που αφορούν σε άντρες και γυναίκες», ανέφερε το κάλεσμα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, που τόνιζε: «υπάρχουν κάποια βιβλία που η ανάγνωσή τους δεν είναι μια επιφανειακή απόλαυση τις ημέρες των διακοπών ή των ωρών που αποφασίζει κάποιος να χαλαρώσει από την καθημερινότητα. Είναι αναγνώσματα – σταθμοί, με βαθύτερα νοήματα και μηνύματα που θα ‘βγουν’ αργότερα στην επιφάνεια».
Το ενδιαφέρον του κόσμου και το πλήθος των αιτήσεων προκάλεσε εντύπωση στους διοργανωτές, που αναγκάστηκαν να τηρήσουν αυστηρά τη σειρά προτεραιότητας στην υποβολή των αιτημάτων, ενώ κράτησαν είκοσι επιπλέον ονόματα σε μια λίστα επιλαχόντων. «Ίσως να είναι η μοναδικότητα του θέματος που προσέλκυσε αυτό το ενδιαφέρον», λέει στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο υπεύθυνος εκδηλώσεων της Κεντρικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης του Δήμου Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Βόγδανος.
Εξηγεί, δε, ότι η λέσχη πραγματεύεται ζητήματα, όπως η θέση της γυναίκας, η γυναίκα ως αντικείμενο, ως είδωλο, η γυναικοκτονία κ.ά. Άλλωστε, το στίγμα της θεματολογίας δίνει με έμφαση η αναφορά που περιέχεται στη σχετική ανακοίνωση της βιβλιοθήκης: «μέσα από τις σελίδες της φεμινιστικής λογοτεχνίας βλέπουμε την πορεία της χειραφέτησης της γυναίκας, τους αγώνες της, κρυφούς και φανερούς, και γνωρίζουμε από κοντά τη γυναίκα του χθες και του σήμερα».
«Τη λέσχη συντονίζει η φιλόλογος Σοφία Τατίδου. Οι συναντήσεις πραγματοποιούνται την πρώτη Τετάρτη ή την τελευταία Παρασκευή κάθε μήνα. Στην πρώτη συνάντηση επιλέγεται από όλους το βιβλίο που στη συνέχεια το διαβάζουν όλοι και αναλύουν στην επόμενη συνάντηση. Ο καθένας λέει τη δική του άποψη και μιλούν όλοι. Αυτός είναι, άλλωστε, και ο λόγος που η ομάδα δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη των είκοσι ατόμων, ώστε να έχουν όλοι την ευκαιρία να εκφραστούν», σχολιάζει ο κ. Βόγδανος.
Μεγάλο ενδιαφέρον και για τη Λέσχη Φανταστικής Λογοτεχνίας
Η Λέσχη Ανάγνωσης Φεμινιστικής Λογοτεχνίας δεν είναι, όμως, η μοναδική «ατραξιόν» της Κεντρικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης καθώς πολύ περιζήτητη είναι και η Λέσχη Ανάγνωσης Φανταστικής Λογοτεχνίας.
Σύμφωνα με τον κ. Βόγδανο, οι λάτρεις της φανταστικής λογοτεχνίας και της επιστημονικής φαντασίας είναι πάρα πολλοί. Τη λέσχη διαχειρίζεται η Ευλαμπία Τσιρέλη, η οποία είναι συγγραφέας και έχει πάθος με τον Tζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν, ενώ έχει γράψει βιβλία για τα δέντρα της μέσης γης. Η ομάδα πραγματεύεται έργα των Χ. Φ. Λάβκραφτ, Στίβεν Κινγκ και Ούρσουλα Λεγκέν, η οποία θεωρείται κορυφαία στο είδος της. Το προφίλ των ανθρώπων της συγκεκριμένης λέσχης είναι ιδιαίτερο καθώς η ομάδα είναι πολύ ανομοιογενής και σε αυτή συμμετέχουν μαθητές, μαθήτριες, εκδότες, δημοσιογράφοι, συνταξιούχοι κ.ά. Το νεότερο μέλος είναι 17 ετών και το μεγαλύτερο 71, ενώ η συμμετοχή ανδρών και γυναικών είναι ίση, κάτι που δεν παρατηρείται συνήθως στις υπόλοιπες λέσχες ανάγνωσης.
Πριν από μια δεκαετία το ξεκίνημα για τις λέσχες ανάγνωσης
Μιλώντας, γενικότερα, για τις λέσχες ανάγνωσης, ο υπεύθυνος εκδηλώσεων της Κεντρικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης του Δήμου Θεσσαλονίκης επισημαίνει ότι το ξεκίνημα έγινε πριν από μια δεκαετία τουλάχιστον, από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου.
«Ήταν μια εκστρατεία φιλαναγνωσίας, που ξεκίνησε τότε και συνεχίζεται ακόμα», τονίζει και αναφέρεται στην ημερίδα που διοργανώθηκε πέρσι, στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, με τη συμμετοχή των περιφερειακών βιβλιοθηκών.
«Όσες λέσχες ανάγνωσης μπορέσαμε να εντοπίσουμε, τις καλέσαμε. Είναι περίπου 23 με 25, ενώ σε αυτές συμμετέχουν περισσότερο γυναίκες, πάνω από τη μέση ηλικία, και συνήθως άνεργες. Οι άνδρες δεν συμμετέχουν εύκολα σε λέσχες, αλλά διαβάζουν ατομικά, ίσως όχι στη συχνότητα με την οποία διαβάζουν οι γυναίκες· πάντως διαβάζουν», προσθέτει. Εξαίρεση στον παραπάνω κανόνα ήταν η λέσχη εφηβικής λογοτεχνίας που λειτούργησε την περασμένη χρονιά, με 17 αγόρια ηλικίας από 13 έως 16 ετών.
Στους χώρους της Κεντρικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης φιλοξενείται, άλλωστε, η λέσχη της Πρωτοβουλίας Βόλου, με θεματική: «πόλεις στον κόσμο». Τα μέλη της ασχολούνται με μυθιστορήματα και λογοτεχνικά βιβλία, η υπόθεση των οποίων εκτυλίσσεται σε κάποια πόλη. Πολυάριθμες, επίσης, είναι οι λέσχες ανάγνωσης αστυνομικών και ιστορικών μυθιστορημάτων καθώς και οι λέσχες ανάγνωσης ποίησης και λογοτεχνίας.
Σε ό,τι αφορά τις δράσεις της Κεντρικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης, αυτές υποστηρίζονται σε μεγάλο βαθμό από εθελοντές αλλά και συνεργασίες με τα πανεπιστημιακά ιδρύματα της πόλης, φορείς και ιδιώτες.
Ανοδική πορεία στους δανεισμούς βιβλίων και τις εγγραφές στις βιβλιοθήκες
Την ίδια στιγμή, ανοδική πορεία σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια παρουσιάζουν οι δανεισμοί βιβλίων και οι εγγραφές στις δημοτικές βιβλιοθήκες. Και στην περίπτωση αυτή, περισσότερες είναι οι γυναίκες, όπως επισημαίνει ο κ. Βόγδανος. «Το τμήμα της λογοτεχνίας έχει πολύ κόσμο το καλοκαίρι, ίσως περισσότερο από ό,τι τον χειμώνα. Κίνηση υπάρχει και στα τμήματα των επιστημών, των ιστορικών βιβλίων και της παιδικής βιβλιοθήκης», σχολιάζει, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η έφορος της Κεντρικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης, βιβλιοθηκονόμος Λαμπρινή Καρατζούνη.
«Όταν κάποιος πηγαίνει διακοπές, θέλει να έχει και κάποιο βιβλίο μαζί του για να περάσει το χρόνο του. Λόγω κρίσης δεν είναι τόσο εύκολο να αγοράζει διαρκώς λογοτεχνικά βιβλία. Άλλωστε, αν διαβάσει ένα βιβλίο, συνήθως δεν το ξαναδιαβάζει, οπότε ο δανεισμός είναι μια καλή λύση αφού, μετά, τα βιβλία επιστρέφονται στη βιβλιοθήκη», σημειώνει. Επίσης, αναφέρει ότι μεγάλο μέρος όσων δανείζονται βιβλία είναι φοιτητές, φοιτήτριες, εκπαιδευτικοί, δημοσιογράφοι και συνταξιούχοι.
Αθρόα η προσέλευση παιδιών
Αθρόα είναι και η προσέλευση παιδιών τους καλοκαιρινούς μήνες στην Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη, καθώς στο ισόγειο του κτιρίου λειτουργεί αμιγώς παιδική βιβλιοθήκη με δράσεις που καλύπτουν σχεδόν όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Οι εκδηλώσεις που διοργανώνονται περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, θεατρικό παιχνίδι, δραματοποιημένη ανάγνωση παραμυθιού, παιχνίδια πληροφοριών και γνώσεων, κατασκευές, καλλιτεχνικές δραστηριότητες, συνεργασίες με την τροχαία με τη χρήση ηλεκτρονικών εποπτικών μέσων και μασκών εικονικής πραγματικότητας κ.ά.
«Το καλοκαίρι πολλά παιδιά έρχονται πρωινές ώρες στη βιβλιοθήκη, αφού δεν έχουν σχολείο» τονίζει ο κ. Βόγδανος. Σημειώνει, παράλληλα, ότι ο χώρος διαθέτει κλιματισμό και ελεύθερη πρόσβαση στο διαδίκτυο για όσους θέλουν να διαβάσουν ένα βιβλίο της βιβλιοθήκης ή φέρουν μαζί τους το δικό τους.
