Σύμφωνα με την εβδομαδιαία καταγραφή της 27ης Αυγούστου, έχουν εντοπιστεί παραμορφωμένα δαμάσκηνα σε οκτώ στρέμματα στις περιοχές Ημαθίας και Πέλλας. Ο Χρήστος Γιαννακάκης, αντιπρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ) και πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πυρηνοκάρπων (ΕΔΟΠ), εξέφρασε την ανησυχία του σχετικά με την εξέλιξη του φαινομένου, σημειώνοντας ότι η διαδικασία καταγραφής ξεκίνησε με πρωτοβουλία της ΕΔΟΠ από τα μέσα Ιουνίου.
Τα στοιχεία της 27ης Αυγούστου δείχνουν αύξηση κατά 32,89% στις εκτάσεις με παραμορφωμένα ροδάκινα, νεκταρίνια, βερίκοκα και δαμάσκηνα σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα. Οι παραγωγοί που έχουν προχωρήσει σε σχετική ενυπόγραφη δήλωση ανέρχονται σε 879, από 640 στις 20 Αυγούστου, ενώ οι πληγείσες περιοχές έχουν φτάσει τις επτά, από έξι.
Συγκεκριμένα, οι εκτάσεις με παραμορφωμένα πυρηνόκαρπα στις 27 Αυγούστου ήταν 14.053,6 στρέμματα σε Ημαθία, Θεσσαλονίκη, Κιλκίς, Λάρισα, Πέλλα, Πιερία και Φλώρινα, σε σύγκριση με 10.574,9 στρέμματα στις 20 Αυγούστου.
Ο κ. Γιαννακάκης διευκρίνισε ότι στη διάρκεια της εβδομαδιαίας καταγραφής, η Περιφερειακή Ενότητα Φλώρινας δεν είχε αναφερθεί, ωστόσο, ένας καλλιεργητής εντόπισε παραμορφωμένα ροδάκινα σε δύο αγροτεμάχια συνολικής έκτασης 11,4 στρεμμάτων.
Η μεγαλύτερη συσσώρευση παραμορφωμένων πυρηνόκαρπων εντοπίζεται στην Πέλλα, με 640 καλλιεργητές να δηλώνουν συνολικά 11.172,6 στρέμματα, αυξημένα από 478 παραγωγούς και 8.651 στρέμματα στις 20 Αυγούστου. Στην Ημαθία, 221 καλλιεργητές δήλωσαν 2.649,1 στρέμματα με παραμορφωμένα φρούτα, ενώ στη Θεσσαλονίκη και το Κιλκίς οι αντίστοιχοι αριθμοί ήταν 5 παραγωγοί σε 41,9 στρέμματα και 9 παραγωγοί σε 140 στρέμματα.
Η κατάσταση παρέμεινε αμετάβλητη στην Λάρισα και Πιερία, με τις δηλώσεις να παραμένουν ίδιες όπως και μία εβδομάδα νωρίτερα. Ο κ. Γιαννακάκης εξέφρασε την ανησυχία του για την εξάπλωση του φαινομένου σε άλλα φρούτα και υπογράμμισε ότι η πρόσφατη καταγραφή εντείνει τη συνολική ανησυχία στον κλάδο.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του κ. Γιαννακάκη, όλα υποδεικνύουν ότι η παραμόρφωση προκαλείται από συνδυασμό ιών που προσβάλλουν τα πυρηνόκαρπα. Ευχήθηκε οι επιστήμονες του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) να εντοπίσουν σύντομα την αιτία του φαινομένου, ώστε να μπορέσουν οι αρμόδιοι να λάβουν τις απαραίτητες ενέργειες για την αντιμετώπισή του, σημειώνοντας ότι η δημόσια υγεία δεν κινδυνεύει από την παραμόρφωση.
Προθεσμία για δηλώσεις μέχρι τις 2 Σεπτεμβρίου
Η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνόκαρπων καλεί όλους τους παραγωγούς ροδάκινων, νεκταρινιών και βερίκοκων να υποβάλουν τις δηλώσεις παραμόρφωσης των καρπών τους έως τις 2 Σεπτεμβρίου. Ο κ. Γιαννακάκης τόνισε τη σημασία της προθεσμίας για την έγκαιρη προσκόμιση των αποδεικτικών στοιχείων και τη διαδικασία καταβολής των απαιτούμενων αποζημιώσεων μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Οι παραγωγοί που παρατηρούν παραμόρφωση στους καρπούς τους πρέπει να υποβάλουν δήλωση μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που έχει δημιουργήσει η ΕΔΟΠ. Οι δηλώσεις γίνονται μέσω του ΚΥΔ, όπου οι παραγωγοί έχουν υποβάλει τη δήλωση ΟΣΔΕ για το 2023.
Οι έλεγχοι από την πολιτεία σε ήδη δηλωμένα αγροκτήματα αναμένεται να ξεκινήσουν άμεσα, καθώς η ολοκλήρωση της διαδικασίας δηλώσεων είναι απαραίτητη για τον προγραμματισμό των απαιτούμενων ενεργειών.
Προς το παρόν, ισχύουν οι οδηγίες του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, σύμφωνα με τις οποίες οι προσβεβλημένοι καρποί δεν πρέπει να συγκομίζονται και θα πρέπει να παραμένουν στο χωράφι.
Ιστορικό της προσβολής
Η προσβολή και παραμόρφωση των ροδάκινων και νεκταρινιών εμφανίστηκε πρώτη φορά το 2021 σε αγροτεμάχιο 10 στρεμμάτων στις Αμπελείες Πέλλας. Από τότε, η κατάσταση έχει επιδεινωθεί σημαντικά, καθώς υπολογίζεται ότι 14.053,6 στρέμματα, συμπεριλαμβανομένων και άλλων περιοχών, πλήττονται από το φαινόμενο.
Επιστήμονες του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης προσπαθούν να αναλύσουν το φαινόμενο με σκοπό να διαπιστωθεί εάν είναι ιολογικής φύσεως. Η προγραμματική σύμβαση του ΑΠΘ με την Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδας (ΕΚΕ) υπογράφηκε τον Ιούνιο και έχει διάρκεια έξι μηνών.
