Την προσδοκία ότι μέσα στο 2021 η ζωή θα επιστρέψει στην κατάσταση που βρισκόταν προ πανδημικής κρίσης εκφράζει το 44% των Θεσσαλονικέων, ενώ τέσσερις στους δέκα θεωρούν ότι αυτό δεν θα γίνει πριν από το 2022 και το 14% πιστεύει ότι η επιστροφή στην «κανονικότητα» δεν θα συμβεί ποτέ. Παράλληλα, ο φόβος για την οικονομική «ασθένεια» που μπορεί να προκαλέσει η πανδημία τείνει να ισοσκελίσει εκείνον για την υγεία των οικείων των πολιτών, σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας «Βαρόμετρο ΕΒΕΘ», που διενήργησε τον Σεπτέμβριο, για λογαριασμό του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ), η Palmos Analysis, σε συνολικό δείγμα 1.500 ερωτώμενων (800 επιχειρήσεων και 700 καταναλωτών). Μάλιστα, ο φόβος για τα οικονομικά του νοικοκυριού φαίνεται πως «σπρώχνει» κάποιους καταναλωτές στην αποταμίευση, όχι επειδή τους περισσεύει εισόδημα, αλλά ενδεχομένως επειδή -σύμφωνα με τους μελετητές- μειώνουν σημαντικά τις καταναλωτικές τους δαπάνες, λόγω της ανασφάλειας που προκαλεί η συνεχιζόμενη πανδημία του κορονοϊού.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με στοιχεία, που παρουσίασαν σήμερα, στη διάρκεια διαδικτυακής συνέντευξης Τύπου ο πρώτος αντιπρόεδρος του ΕΒΕΘ, Εμμανουήλ Βλαχογιάννης και ο γενικός διευθυντής της Palmos Analysis, Πασχάλης-Αλέξανδρος Τεμεκενίδης, περίπου έξι στους δέκα ανησυχούν «πολύ» ή «αρκετά» για την υγεία των δικών τους (62% σε σύγκριση με 70% τον Ιούλιο) ή για τα οικονομικά του νοικοκυριού (60% σε σύγκριση με 58% τον Ιούλιο). Το ποσοστό ανησυχίας για την προσωπική τους υγεία είναι σαφώς χαμηλότερο, αφού δεν ξεπερνά το 42% (45% τον Ιούλιο). Ανησυχία (30%) και ανασφάλεια (28%) είναι τα δύο κυρίαρχα συναισθήματα που προκαλεί ο κορονοϊός στους πολίτες. Ακολουθούν ο φόβος (14%), η απογοήτευση (14%), η οργή (13%) και η απαισιοδοξία (9%) με σημαντική αύξηση σε σύγκριση με τον Ιούλιο (10%, 7% και 4% αντίστοιχα), ενώ υποχωρούν σημαντικά συναισθήματα όπως η ελπίδα (7% από 10% τον Ιούλιο) και η αισιοδοξία (6% από 11% τον Ιούλιο).
Μειώνεται το ποσοστό όσων μείωσαν τις επισκέψεις τους στην αγορά λόγω φόβου για την υγεία- αυξάνεται όσων το έκαναν λόγω μείωσης εισοδήματος
Σχεδόν επτά στους δέκα ερωτηθέντες (69%) δηλώνουν ότι έχουν μειώσει τις επισκέψεις τους στην αγορά και τα εμπορικά καταστήματα, σε σχέση με την χρονική περίοδο πριν την πανδημία. Το ποσοστό αυτό είναι το υψηλότερο που έχει καταγραφεί στις κυλιόμενες έρευνες του ΕΒΕΘ για τις συνέπειες από την πανδημία. Μάλιστα, όταν οι καταναλωτές καλούνται να καταγράψουν τους λόγους που τους οδήγησαν στη μείωση των επισκέψεων στην αγορά, αναφέρουν μεν ως βασικό λόγο τον φόβο για την υγεία λόγω πανδημίας (44%, από 58% που είχε καταγραφεί τον Ιούλιο), επισημαίνουν όμως και τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματός τους (24% από 15% τον Ιούλιο) και τον φόβο/επιφύλαξη για την εξέλιξη των οικονομικών τους (22% από 15% τον Ιούλιο). Αθροιστικά, συνεπώς, οι λόγοι που σχετίζονται με τα οικονομικά φθάνουν στο 46% και αποτελούν πλέον τις βασικές αιτίες αποχής από την αγορά.
Μεγάλο είναι το ποσοστό των καταναλωτών που προβλέπουν ότι το επόμενο διάστημα οι αγορές τους θα μειωθούν σε σχέση με την περίοδο πριν την πανδημία: 42% σε προϊόντα ένδυσης/υπόδησης (31% τον Ιούλιο), 40% σε προϊόντα τεχνολογίας και οικιακές συσκευές (20% τον Ιούλιο) και 50% σε σημαντικές αγορές όπως έπιπλα κτλ (23% τον Ιούλιο).
Στο μεταξύ, σταθερά μειώνεται το ποσοστό όσων θεωρούν «αναγκαία και όπως πρέπει» τα περιοριστικά μέτρα που έχει λάβει μέχρι σήμερα η πολιτεία για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του κορονοϊού: Τον Σεπτέμβριο το ποσοστό αυτό καταγράφεται στο 57% έναντι 78% τον Ιούλιο, 79% τον Ιούνιο και 87% τον Μάρτιο.
Οχτώ στους 10 αναμένουν αύξηση ανεργίας, αλλά κάποιοι σκέφτονται να αγοράσουν αυτοκίνητο ή σπίτι
Η έρευνα δείχνει ακόμα σαφή επιδείνωση της αξιολόγησης της οικονομικής κατάστασης των νοικοκυριών για το διάστημα που προηγήθηκε (σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του Μαρτίου), αλλά μειώνεται το ποσοστό όσων αναμένουν περαιτέρω καθοδική πορεία. Η πλειονότητα (42%) αναμένει πλέον σταθεροποίηση της οικονομικής τους κατάστασης κατά το επόμενο 12μηνο. Στη συντριπτική τους πλειονότητα, οι καταναλωτές πιστεύουν πως τα επίπεδα της ανεργίας θα αυξηθούν «πολύ» ή «λίγο» (83% συγκριτικά με 73% τον Μάρτιο του 2020), ενώ ταυτόχρονα μειώνονται όσοι που πιστεύουν πως τα επίπεδα της ανεργίας θα υποχωρήσουν το επόμενο 12μηνο (8% έναντι 11% τον Μάρτιο του 2020).
Αυξάνεται ελαφρά η πρόθεση αγοράς αυτοκινήτου στο Νομό Θεσσαλονίκης, με το 8% των καταναλωτών να δηλώνουν ότι είναι πολύ ή αρκετά πιθανό να πραγματοποιήσουν κάποια αγορά αυτοκινήτου (6% τον Μάρτιο 2020). Η αύξηση αυτή εκτιμάται από τους καταναλωτές ότι μπορεί να οφείλεται στην απροθυμία χρήσης των μέσων μαζικής μεταφοράς. Ελαφριά βελτίωση καταγράφεται, επίσης, στην πρόθεση αγοράς ή ανέγερσης σπιτιού για το επόμενο 12μηνο (από το 2% τον Μάρτιο 2020 στο 4% σήμερα).
Το «Βαρόμετρο ΕΒΕΘ» για τις επιχειρήσεις
Στο μεταξύ, οι εκπρόσωποι των 800 επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα, κλήθηκαν να αξιολογήσουν -σε μια κλίμακα από το ένα ώς το πέντε- τα μέτρα στήριξης εργαζομένων κι επιχειρήσεων, που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ. Την υψηλότερη αξιολόγηση (3,8/5) έδωσαν στο μέτρο της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης για μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, επαγγελματίες και αγρότες το 2021. Ακολούθησαν το πρόγραμμα εξάμηνης επιδότησης ασφαλιστικών εισφορών 100.000 θέσεων εργασίας (3,5/5), η μείωση κατά 3% των ασφαλιστικών εισφορών εργοδοτών και εργαζομένων ιδιωτικού τομέα τον επόμενο χρόνο (3,4/5), ο τρίτος κύκλος της επιστρεπτέας προκαταβολής (3,4/5) και η επέκταση επί εξάμηνο του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ σε μεταφορές, καφέ, μη αλκοολούχα ποτά, κινηματογράφους και τουριστικές υπηρεσίες (3,4/5). Σε χαμηλότερο επίπεδο αξιολογήθηκαν οι υπεραποσβέσεις 200% για ψηφιακές και πράσινες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου για τρία έτη (2021 – 2023) με 3,2/5 και η επέκταση του προγράμματος «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» και της δυνατότητας αναστολής συμβάσεων έως το 2021 (3,0/5).
Το ενδεχόμενο δεύτερου Lockdown απασχολεί το 83% των επιχειρήσεων, το 33% έχει κάποιο σχέδιο αντιμετώπισης
Σε σχέση με τις επιπτώσεις από την πανδημία, περίπου οκτώ στις δέκα επιχειρήσεις του νομού αναφέρουν μείωση τζίρου λόγω COVID-19, ενώ το 52% θεωρεί ανεπαρκή και αναποτελεσματικά τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων που έχει λάβει μέχρι σήμερα η πολιτεία λόγω πανδημίας (έναντι 39% που τα θεωρούν επαρκή και αποτελεσματικά). Το 87% των επιχειρήσεων δηλώνουν ότι τους απασχολεί «πολύ» (69%) ή «αρκετά» (18%) το ενδεχόμενο ενός νέου lockdown στην αγορά το επόμενο χρονικό διάστημα εξαιτίας της συνεχιζόμενης πανδημίας του κορωνοϊού, αλλά μόνο το 33% δηλώνουν ότι έχουν εκπονήσει κάποιο σχέδιο ή έχουν προετοιμαστεί για την αντιμετώπιση ενός νέου lockdown στην αγορά. Μόλις μία στις επτά, περίπου, επιχειρήσεις (15%) δηλώνει ότι έχει ήδη επιστρέψει σε κανονικό επίπεδο λειτουργίας, ενώ η πλειονότητα αναμένει επιστροφή στην κανονικότητα κάποια στιγμή μέσα στο 2021 και το 24% κάποια στιγμή από το 2022 και μετά. Το 17% αδυνατεί να εκτιμήσει τον χρόνο επανόδου σε συνθήκες κανονικής λειτουργίας της επιχείρησης._
Αλεξάνδρα Γούτα
