Στις 30 Σεπτεμβρίου ξεκινούν οι αιτήσεις για την εξαγορά διακατεχόμενων ακινήτων του Δημοσίου από ιδιώτες σε 20 Περιφερειακές Ενότητες της χώρας. Από την 31η Οκτωβρίου, οι αιτήσεις θα γίνονται δεκτές σε όλη την επικράτεια. Η Κοινή Υπουργική Απόφαση, που υπογράφουν οι υπουργοί Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, καθώς και ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Θάνος Πετραλιάς, καθορίζει τη διαδικασία αυτή. Οι αιτήσεις θα υποβάλλονται μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος «Αιτήσεις Εξαγοράς Δημόσιων Ακινήτων», το οποίο έχει υλοποιηθεί από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης υπό τη μέριμνα του γενικού γραμματέα Δημοσθένη Αναγνωστόπουλου.
Με την υπογραφή της ΚΥΑ, ανοίγει ο δρόμος για την εξαγορά ακινήτων που ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου, αλλά κατέχονται για μεγάλο χρονικό διάστημα από ιδιώτες, σύμφωνα με τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις (5113/2024 και 5024/2023). Στόχος είναι να επιλυθεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς ακινήτων, να προστατευθεί η περιουσία του Δημοσίου και να ενισχυθούν τα δημόσια οικονομικά μέσω σημαντικών εσόδων στον Κρατικό Προϋπολογισμό.
Η νέα διαδικασία απαιτεί οι αιτήσεις για την εξαγορά των διακατεχόμενων εκτάσεων και η επικοινωνία των αιτούντων με τις αρμόδιες υπηρεσίες να πραγματοποιούνται αποκλειστικά μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας. Οι αιτούντες θα εισέρχονται με κωδικούς TaxisNet, και υπάρχει η δυνατότητα υποβολής αίτησης από εξουσιοδοτημένο πρόσωπο, το οποίο θα πρέπει να συμπληρώσει τον Α.Φ.Μ. του και να επισυνάψει υπεύθυνη δήλωση εξουσιοδότησης ή βεβαίωση γνησίου υπογραφής.
Η πρόσβαση στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα πραγματοποιείται μέσω του gov.gr στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://aeda.apps.gov.gr. Οι απαραίτητες διαλειτουργικότητες του συστήματος υλοποιούνται μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Οι αιτήσεις εξαγοράς ακινήτων ξεκινούν στις 30 Σεπτεμβρίου 2024 για τις Περιφερειακές Ενότητες Αιτωλοακαρνανίας, Αρκαδίας, Έβρου, Εύβοιας, Ηρακλείου, Ιωαννίνων, Καρδίτσας, Κέρκυρας, Λάρισας, Λασιθίου, Λέσβου, Μαγνησίας, Ξάνθης, Πιερίας, Ρεθύμνου, Σάμου, Τρικάλων, Φθιώτιδας, Χανίων και Χίου. Η προθεσμία υποβολής αιτήσεων για αυτές τις περιοχές λήγει στις 30 Σεπτεμβρίου 2025. Για όλες τις υπόλοιπες Περιφερειακές Ενότητες, οι αιτήσεις θα γίνονται δεκτές από 31 Οκτωβρίου 2024 έως 31 Οκτωβρίου 2025.
Βασική προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης εξαγοράς είναι η αδιάλειπτη κατοχή του δημοσίου ακινήτου: α) επί τουλάχιστον 30 χρόνια με τίτλο, β) επί τουλάχιστον 40 χρόνια χωρίς τίτλο, εφόσον ο αιτών το χρησιμοποιεί ως κύρια κατοικία ή για επιχειρηματική δραστηριότητα, γ) η δήλωση του ακινήτου στο έντυπο «Ε9» για τα 5 τουλάχιστον έτη που προηγούνται της αίτησης.
Η ψήφιση του ν.5113/2024 επισημαίνει επίσης ότι: – Επιτρέπεται η υποβολή αίτησης και για ακίνητα χωρίς κτίσματα. – Τίθεται δεκαήμερη προθεσμία για ενημέρωση του αιτούντος σε περίπτωση απουσίας δικαιολογητικών. – Επεκτείνεται η δυνατότητα του Δημοσίου να εξαιρεί ακίνητα από την εξαγορά για λόγους δημοσίου συμφέροντος. – Η προθεσμία υποβολής της συναίνεσης της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου μειώνεται σε 2 μήνες.
Η διαμόρφωση του τιμήματος εξαγοράς θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων και κοινωνικά κριτήρια, με εκπτώσεις σε ειδικές περιπτώσεις αμφισβήτησης της κυριότητας. Για αιτούντες που έχουν αναγνωριστεί ως κύριοι του ακινήτου από δικαστήριο, προβλέπεται έκπτωση 50%, ενώ σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να φθάσει το 70%. Σε περίπτωση που το ακίνητο καλύπτει στεγαστικές ανάγκες του αιτούντα, το τίμημα θα αντιστοιχεί στο 20% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
