Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης, δεινός βιολονιστής και αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μουσικής του Πανεπιστημίου Georgia University State, κ. Χρίστος Γαλιλαίας, παραχωρεί στην Politic μία εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη μιλώντας για τις προσωπικές του καλλιτεχνικές επιλογές, τα νέα του καθήκοντα στο ΜΜΘ και το πλούσιο πρόγραμμα του χειμώνα, ενώ παράλληλα αναφέρεται και στο πολιτιστικό τοπίο της Θεσσαλονίκης.
Συνέντευξη: Βαλάντου Γιαννακούδη
Κάμερα/μοντάζ: Βασίλης Δημόκας
Μεταξύ άλλων, ο κ. Γαλιλαίας αφηγείται πως ξεκίνησε την ενασχόλησή του με το βιολί σε ηλικία τεσσάρων ετών, εξηγεί ποια είναι τα κριτήριά του για την επιλογή προβολής ενός καλλιτεχνικού θεάματος στο Μέγαρο, ενώ παράλληλα νοσταλγεί την ενεργή του παρουσία στο σανίδι. Ωστόσο, πολύ σύντομα, όπως ο ίδιος αποκάλυψε θα βρεθεί επί σκηνής για μία και μόνο συναυλία στο ΜΜΘ στις 19 Νοεμβρίου στο πλαίσιο του πρώτου Διεθνούς Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου το οποίο μάλιστα έχει ιδιαίτερη συναισθηματική αξία για εκείνον.
Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη παρακάτω:
– Θα ήθελα να ξεκινήσουμε με την ιδιότητά σας ως βιολονίστας και να σας ρωτήσω, γιατί βιολί; Τι σας κέρδισε σε αυτό το μουσικό όργανο;
Θα ακουστεί περίεργο, αλλά δεν είχα επιλογή λόγω του πατέρα μου, του Κοσμά Γαλιλαία. Ήταν κάπως λογικό και επόμενο να ασχοληθώ και εγώ με το βιολί. Ξεκίνησα σε ηλικία τεσσάρων χρόνων, πράγμα που σημαίνει πως δεν ήταν συνειδητή επιλογή. Ωστόσο, μπήκα σε αυτόν τον χώρο από πολύ μικρή ηλικία.
– Είχατε επιχειρήσει να ασχοληθείτε και με άλλο μουσικό όργανο;
Όχι. Ο πατέρας μου επειδή ήταν μια πολύ σπουδαία μουσική προσωπικότητα και μεγάλος βιολιστής διέκρινε το ταλέντο σε εκείνη τη μικρή ηλικία και θεώρησε ότι δε πρέπει να πάει χαμένο.
– Με τα χρόνια, βέβαια, το αγαπήσατε και εσείς;
Φυσικά, το αγάπησα με τα χρόνια. Βέβαια είναι κάτι δύσκολο για ένα μικρό παιδί διότι η πολύωρη καθημερινή μελέτη που απαιτείται για να κάνει κάποιος πρωταθλητισμό σε ένα μουσικό όργανο είναι κάτι σαφώς δύσκολο και χρειάζεται προσοχή ώστε να διατηρηθούν οι ισορροπίες.
-Ως καλλιτεχνικός διευθυντής σήμερα, σας λείπει το σανίδι, με την έννοια να παίξετε εσείς;
Μου λείπει πολύ, διότι είναι όλη μου η ζωή. Είναι ξέρετε δύσκολο να βρεθεί χρόνος και για μελέτη, διότι η θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή στο Μέγαρο έχει καθημερινά μεγάλο φόρτο εργασίας και αυτό είναι μία από τις προκλήσεις. Σίγουρα, δε ξεχνώ ποτέ ότι είμαι ένας ενεργός καλλιτέχνης και όλα τα υπόλοιπα που έχουν προκύψει στη ζωή μου επαγγελματικά προέρχονται από το βιολί. Ωστόσο, επειδή και τα καθήκοντά μου στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης (ΜΜΘ) έχουν να κάνουν με το δημιουργικό κομμάτι, ικανοποιείται αυτή η ανάγκη που έχουμε ως καλλιτέχνες να δημιουργούμε, να υπάρχει αυτή η ανησυχία στο πνεύμα και να προκύπτουν νέες ιδέες, όποτε είναι ευχάριστό.
– Κ. Γαλιλαία, ως καλλιτεχνικός διευθυντής είστε αρμόδιος να σχεδιάζετε το πρόγραμμα που θα παρουσιάσει το Μέγαρο Μουσικής. Ήθελα να σας ρωτήσω, ποια είναι τα κριτήρια για να επιλέξετε μια παραγωγή, ή κατ’ επέκταση να απορρίψετε κάποια άλλη;
Η πυξίδα μου πάντα είναι η ποιότητα. Σε αυτό το κομμάτι είμαι αδιαπραγμάτευτος και νομίζω έτσι κρατάει κάποιος και ένα υψηλό επίπεδο που είναι και το επίπεδο που πρέπει να έχει ένας τέτοιος Οργανισμός, όπως είναι το Μέγαρο. Σίγουρα όμως παίζουν ρόλο και πολλοί ακόμη παράγοντες όπως ο οικονομικός. Θεωρώ πως είναι σημαντικό σε τέτοιους δύσκολους καιρούς να υπάρχει στήριξη από το Υπουργείο Πολιτισμού και μπορεί να διατηρείται αυτός ο δημόσιος χαρακτήρας στον χώρο των τεχνών. Άλλο ένα κριτήριο είναι το όραμα όποιου βρίσκεται σε αυτή τη θέση.
– Το δικό σας όραμα για το Μέγαρο;
Το δικό μου όραμα σήμερα, γιατί αύριο μπορεί να σας πω κάτι άλλο, είναι να μπορέσει το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης να καταξιωθεί διεθνώς και να συγκαταλέγεται ανάμεσα στις κορυφαίες αίθουσες μουσικής. Νομίζω πως είμαστε στον σωστό δρόμο. Τα βασικά στοιχεία της επιτυχίας είναι η ομαδικότητα. Η επιτυχία είναι πάντα προϊόν ομαδικής δουλειάς, όταν μιλάμε για μία τέτοια θέση, έναν τέτοιο Οργανισμό.
Συνεπώς κάθε μέρα πρέπει να σκεφτόμαστε ότι μπορούμε να βελτιωθούμε, να κάνουμε κάτι καλύτερα, να έχουμε ανοιχτό μυαλό, να είμαστε δεκτικοί σε νέες ιδέες. Γι’ αυτό ακριβώς σας είπα ότι το όραμά μου δεν είναι διαρκώς το ίδιο.
– Αλλάζουν και τα δεδομένα…
Ακριβώς. Οφείλουμε να προσαρμοζόμαστε σε τέτοια δεδομένα, όπως η πανδημία.
– Είχατε οραματιστεί ποτέ τον εαυτό σας στη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του ΜΜΘ; Αποτελούσε για εσάς επαγγελματικό στόχο;
Δεν το είχα σκεφτεί. Σίγουρα, όπως είπα και νωρίτερα, επειδή υπάρχει έντονα το δημιουργικό κομμάτι, το νιώθω ως μία συνέχεια και όχι ως μία αντικατάσταση αυτού που έκανα. Βέβαια, ό,τι κάνουμε στη ζωή μας, μας βοηθάει ώστε να εξελισσόμαστε. Σε μία τέτοια θέση, αποκτά κάποιος πολύτιμες και διαφορετικές εμπειρίες.
– Έχετε εκφράσει αρκετές φορές την αγάπη σας για τη μουσική δωματίου. Μάλιστα μέσα στις επόμενες μέρες αναμένεται να ξεκινήσει το πρώτο Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου στην Ελλάδα που θα λάβει χώρα στο ΜΜΘ. Τι ακριβώς θα δούμε και τι είναι αυτό που σας έχει σαγηνέψει στη μουσική δωματίου και κατ’ επέκταση είναι πιθανό να προσελκύσει το κοινό;
Πράγματι, δουλέψαμε πάνω σε αυτήν την ιδέα πάνω από 1 χρόνο και χαίρομαι που επιτέλους φτάνουμε στη στιγμή να μπορέσει να πραγματοποιηθεί. Ήταν από τους βασικούς πυλώνες του καλλιτεχνικού μου οράματος. Η μουσική δωματίου είναι ένα εκπληκτικό είδος, ή αν θέλετε υποκατηγορία στην κλασική μουσική. Έχουνε γραφτεί για τη Μουσική Δωματίου αριστουργήματα από όλους τους μεγάλους και σπουδαίους συνθέτες και είναι ένα είδος μουσικής που είναι και άκρως απαιτητικό και για τους καλλιτέχνες, διότι συνδυάζει και την ατομική ευθύνη που έχει ένας σολίστας και την ικανότητα, όμως, να μπορεί να παίζει ως ένα σύνολο. Συνεπώς έχει πολλές προκλήσεις και δυσκολίες στο θέμα της εκτέλεσης και της ερμηνείας.
Χαίρομαι πάρα πολύ που θα έχουμε τη δυνατότητα να φιλοξενήσουμε τρεις πολύ σπουδαίες συναυλίες στο ΜΜΘ. Ξεκινάμε στις 19 Νοεμβρίου, η δεύτερη συναυλία είναι στις 26 Νοεμβρίου και κλείνουμε στις 28 Νοεμβρίου. Η κάθε συναυλία έχει και την ιδιαιτερότητά της.
Η πρώτη συναυλία, όπως θα δείτε, έχει τίτλο “Chamber Music Reunion”. Ο λόγος είναι διότι σκέφτηκα ότι θα ήταν πολύ ωραίο να σμίξουν πάλι οι δρόμοι μας καλλιτεχνικά με αγαπημένους φίλους και συναδέλφους – σπουδαίους καλλιτέχνες – με τους οποίους υπήρξαμε συμφοιτητές. Χαίρομαι ιδιαίτερα, διότι αυτά τα πολύ σπουδαία ονόματα στο διεθνές στερέωμα δέχτηκαν από την πρώτη στιγμή με πολύ ενθουσιασμό την πρότασή μου.
– Αναφέρετέ μας κάποια ονόματα ενδεικτικά…
Είναι ο Mark Kosower, που είναι το πρώτο τσέλο της Cleveland Orchestra. Ακόμη συμμετέχουν οι Sibby Bernardsson, Tony Cho, Vache Hoveyan και πλαισιώνονται από καταξιωμένους Έλληνες σολίστ όπως ο Βασίλης Βαρβαρέσος και ο Τιμόθεος Γαβριηλίδης – Πέτριν. Σε αυτήν τη συναυλία συμμετέχω και εγώ. Οπότε η επιστροφή στο σανίδι, που λέγατε, θα γίνει εντός ολίγων ημερών.
Το μήνυμα που θέλουμε να περάσουμε είναι πως η μουσική μας είχε φέρει τότε κοντά και το ίδιο θα συμβεί και τώρα.
– Τι άλλο θα δούμε το επόμενο διάστημα στο ΜΜΘ; Τι να περιμένουμε στο εορταστικό πρόγραμμα;
Πέρα από τη Μουσική Δωματίου έχουμε και μία πολύ ενδιαφέρουσα και σημαντική συναυλία, μία συμπαραγωγή με το Κέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας της Κεντρικής Μακεδονίας. Αναφέρομαι στο «Επίσημο Ένδυμα» με τον Νίκο Πορτοκάλογλου και με τη MOYSA (Συμφωνική Ορχήστρα Νέων του ΜΜΘ). Ανυπομονώ γι’ αυτήν τη σύμπραξη και θεωρώ καλλιτεχνικά πολύ ωραίο να έρχονται κοντά δύο διαφορετικοί κόσμοι, η ροκ με τη κλασική μουσική.
Στις 7 Δεκεμβρίου ξεκινάει το εορταστικό μας πρόγραμμα με μία συμπαραγωγή που έχουμε με το τμήμα Μουσικής, Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας το οποίο έχει ένα εξαιρετικά υψηλό επίπεδο και είναι πάντα χαρά μας να συνεργαζόμαστε. Στη συνέχεια, την Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου έχουμε μία συμπαραγωγή με την Κρατική Ορχήστρα με σολίστ τον μεγάλο πιανίστα Κυπριανό Κατσαρή. Στις 16 Δεκεμβρίου έρχονται οι Janoska Ensemble πρώτη φορά στην Ελλάδα και τονίζω ότι πριν λίγες μέρες έπαιξαν και στο Carnegie Hall της Νέας Υόρκης και χαίρομαι που ο πρώτος σταθμός στην Ελλάδα θα είναι στη Θεσσαλονίκη. Επίσης θέλοντας να αγκαλιάσουμε τους μικρούς φίλους του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης αλλά και όλη την οικογένεια, θα έχουμε μια εξαιρετική παραγωγή, τον «Τεμπέλη Δράκο» κατά τη διάρκεια των εορτών. Κλείνουμε στις 30 Δεκεμβρίου τη χρονιά με τους τρεις τενόρους από την Ιταλία και πάλι την ορχήστρα νέων του Μεγάρου, τη MOYSA.
– Η πανδημία του κορονοϊού πέρα από τις πολύ σοβαρές υγειονομικές – και όχι μόνο – επιπτώσεις, και το σοβαρό πλήγμα που επέφερε στον χώρο του πολιτισμού, θα μπορούσαμε να πούμε πως επηρέασε θετικά με κάποιον τρόπο τον τομέα των τεχνών;
Ήταν μια μεγάλη υγειονομική, ανθρωπιστική κρίση όπου χάθηκαν πολλοί συνάνθρωποί μας και νέοι άνθρωποι. Νομίζω πως υπάρχει και κάτι θετικό. Αναγκαστήκαμε όλοι να προσαρμοστούμε. Η εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού γινόταν πάντα από αυτήν την ανάγκη προσαρμογής σε νέες συνθήκες και νέα δεδομένα. Πολλές φορές οι λόγοι δεν είναι ευχάριστοι, όπως στην περίπτωση αυτή που συζητάμε, όμως επειδή με ρωτήσατε νομίζω μπορούμε να κρατήσουμε ως θετικό το γεγονός πως όλοι έπρεπε να βρούμε διαφορετικούς τρόπους έκφρασης κυρίως στον χώρο των ζωντανών θεαμάτων.
– Είστε ικανοποιημένος από το πολιτιστικό τοπίο της Θεσσαλονίκης; Γίνονται ενδιαφέρουσες παραγωγές στον τομέα των παραστατικών τεχνών;
Νομίζω γίνονται εξαιρετικές δουλειές και πολλά σπουδαία καλλιτεχνικά γεγονότα με υψηλό επίπεδο. Η Θεσσαλονίκη έχει μια ιδιαίτερη δυναμική και θα μπορέσουμε να πετύχουμε ακόμη περισσότερα με τη συνεργασία ανάμεσα στους φορείς πολιτισμού. Χαίρομαι διότι διαπιστώνω πως όλοι έχουν αυτή τη διάθεση και νομίζω ότι αν το καταφέρουμε αυτό θα γίνουν βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση.
– Το κοινό της Θεσσαλονίκης πώς το βλέπετε;
Δεν είμαι αντικειμενικός, διότι έχω μία πολύ ωραία σχέση με το κοινό της Θεσσαλονίκης το οποίο με ανέδειξε ως καλλιτέχνη από μία πολύ μικρή ηλικία και πάντα νιώθω έναν ιδιαίτερο δεσμό. Θεωρώ ότι είναι ένα απαιτητικό κοινό. Νομίζω ότι σιγά σιγά αρχίζουμε και δείχνουμε ενδιαφέρον για περισσότερα πράγματα και διαφορετικά είδη και θεωρώ ότι αν δώσουμε και μια έμφαση στο κομμάτι της εκπαίδευσης εισάγωντας την κλασική μουσική στα σχολεία, αυτό θα βοηθήσει να χτίσουμε το κοινό του μέλλοντος.
– Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος του Χρίστου Γαλιλαία στο κομμάτι του πολιτισμού και της τέχνης;
Δεν το έχω σκεφτεί για να είμαι ειλικρινής. Ίσως είμαι τυχερός που έχω τόσο φόρτο εργασίας και δεν προλαβαίνω να κάνω τέτοιες σκέψεις. Ξέρετε όταν ανέλαβα ως καλλιτεχνικός διευθυντής του ΜΜΘ, παρά τη συγκυρία με την πανδημία, ένιωθα πολύ τυχερός και ευγνώμων διότι θεωρώ πως όποτε μας δίνεται η ευκαιρία να κάνουμε κάτι, να δημιουργήσουμε, δε πρέπει να το θεωρούμε δεδομένο. Έτσι αυτή εδώ η θέση για κάποιον που έχει όρεξη και ενθουσιασμό δίνει την ευκαιρία να μπορέσεις να βάλεις και εσύ ένα λιθαράκι στο κομμάτι αυτό και να αισθανθείς ότι προσφέρεις στο κοινωνικό σύνολο.
Δείτε επίσης: Άννα Μυκωνίου στην Politic: Οφείλουμε να «κρατήσουμε» τους ντόπιους καλλιτέχνες στην πατρίδα τους
