Θέτουν καθημερινά τον εαυτό τους σε κίνδυνο, για να σώσουν συνανθρώπους τους που κινδυνεύουν. Δίχως δεύτερη σκέψη, μέσα σε λίγα λεπτά, φοράνε τον εξοπλισμό τους, επιβιβάζονται στο ορειβατικό όχημα της ΕΜΑΚ (Ειδική Μονάδα Αντιμετώπισης Καταστροφών) και κάτω από ακραίες καιρικές συνθήκες, προσεγγίζουν δύσβατες περιοχές στον Όλυμπο, με μοναδικό σκοπό να μην χαθεί καμία ανθρώπινη ζωή. Οι μαρτυρίες των διασωστών της ΕΜΑΚ στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων είναι συγκλονιστικές.
«Κάθε φορά που χτυπάει η σειρήνα, σφίγγει το μέσα μου, χτυπάει γρήγορα η καρδιά μου και ξαφνικά σταματά. Μια μεγάλη ανάσα και… περιμένω να ακούσω τον τηλεφωνητή…». Έτσι περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, την καθημερινότητά της, ως μοναδική γυναίκα πυροσβέστης στη 2η ΕΜΑΚ, η Ολυμπιονίκης στην τοξοβολία, Φωτεινή Βαβάτση. «Ήθελα πολύ να γίνω διασώστης», εκμυστηρεύεται και υπογραμμίζει πως «οι δυσκολίες είναι πολλές, εάν δεν αγαπάς την προσφορά στον συνάνθρωπο, δύσκολα αντέχεις αυτό το επάγγελμα. Περνώντας τα χρόνια και ως αξιωματικός υπηρεσίας αργότερα, κατάφερα σιγά – σιγά να ελέγχω τα συναισθήματα, την αγωνία μου, το πάθος μου, το άγχος μου, να επιταχύνω την οργάνωση και φυσικά απλοποιήθηκε και η επικοινωνία μεταξύ των συναδέλφων. Μια ματιά φτάνει, ώστε να καλύψει κουβέντα ενός τέταρτου της ώρας! Πολλές ευθύνες και σκέψη».
Βρίσκεται μαζί με τους συναδέλφους της στις εγκαταστάσεις της ΕΜΑΚ. Είναι μια ημέρα σαν όλες τις άλλες, λέει και ακούει τη σειρήνα. «Να τη πάλι, βουίζει σαν τρελή, ξεκινά με χαμηλή ένταση και σιγά σιγά αυξάνει… Τι να γίνεται βραδιάτικα; Μαζί με την κλήση για φωτιά σε καμινάδα, έχει έρθει και το σήμα: “Αναζήτηση ορειβάτη στον Όλυμπο”. Χάθηκαν τα ίχνη του, η παρέα του δεν συνέχισε μαζί του και μόνος ήθελε να κατακτήσει την κορυφή. Ανταλλάσσουμε βλέμματα και ξέρουμε, “πέφτουν” τα σχετικά τηλεφωνήματα και σε λιγοστό χρόνο, έχουμε επιβιβαστεί στο “ορειβατικό” όχημα… Μπουφάν, στολές, αρβύλες, γκέτες, σχοινιά, φορεία, μπέργκιν, καφές… αχνιστός, κάνει παγωνιά σήμερα».
Χιόνιζε Ιούλιο μήνα και οι διασώστες επιχειρούσαν να σώσουν ορειβάτη στον Όλυμπο
Ο επιπυραγός, εκπαιδευτής – επικεφαλής της ορειβατικής ομάδας στη 2η ΕΜΑΚ, Δημήτρης Σπύρου, δεν πρόκειται, όπως λέει, ποτέ να ξεχάσει ένα περιστατικό που συνέβη τον Ιούλιου του 2017, όταν ένας πεζοπόρος, Ρουμανικής υπηκοότητας, παγιδεύτηκε σε ορθοπλαγιά, στην περιοχή Καζάνια Ολύμπου. «Φθάσαμε στην περιοχή Βρυσοπούλες, η ομάδα χωρίζεται με ένα βλέμμα γρήγορα σε υποομάδες των τεσσάρων. Εν μέσω ακραίων καιρικών συνθηκών, που χαρακτηρίζονταν από χαλαζόπτωση και κεραυνούς, προσπαθήσαμε να τον εντοπίσουμε αρχικά και εν συνεχεία να τον προσεγγίσουμε. Δύσκολη και διακεκομμένη τηλεφωνική επικοινωνία με τον ορειβάτη και ενημέρωση για την κατάσταση της υγείας του, η οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, ήταν καλή. Ο άνεμος δυνάμωνε, στα όριά της η ασφαλής κίνηση των διασωστών. Μέλημά μου και η ασφάλεια της ομάδας. Μετά από πολύωρες προσπάθειες την επομένη, οι έρευνες σταματούν για λίγο, διότι ήρθαμε αντιμέτωποι με ακραία καιρικά φαινόμενα και τη θερμοκρασία σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Το έργο μας εξαιρετικά δύσκολο! Εν μέσω Ιουλίου, άρχισε να χιονίζει ασταμάτητα! Πράγμα πολύ σπάνιο… Η αγωνία για τον αγνοούμενο, καθώς οι ώρες κυλούσαν, μεγάλη. Μετά από τρεις ημέρες, από την έναρξη της επιχείρησης, καταφέραμε να προσεγγίσουμε το άτομο, το οποίο βρίσκονταν στα όρια της υποθερμίας και εξαντλημένο. Με συντονισμένες ενέργειες, μεταφέρθηκε σε ασφαλές περιβάλλον. Τελικά τα κατάφερε. Αυτή είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή. Η επιχείρηση διάσωσης ολοκληρώθηκε με επιτυχία και για εμάς ήταν βάλσαμο ένας ζεστός καφές και τσάι στο Λιτόχωρο» χαρακτηριστικά αναφέρει ο Δημήτρης Σπύρου.
«Οι πτώσεις μου στα γλιστερά και κοφτερά βράχια του Ολύμπου προσπαθούσα να μην περάσουν στο φορείο και τον τραυματία»
«Εγώ θυμάμαι τον Οκτώβριο του 2018», λέει ο πυρονόμος και εκπαιδευτής ορειβατικής ομάδας, Φάνης Πόντικας, όταν «μας ζήτησαν βοήθεια για έναν ορειβάτη στην περιοχή του Ολύμπου, σε πολύ μεγάλο υψόμετρο (2900 μέτρα), χωρίς να υπάρχουν σαφείς πληροφορίες αν ήταν εν ζωή το άτομο. Οι δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε ήταν ο θυελλώδης άνεμος (ριπές 8-9 μποφόρ) αλλά και η βροχόπτωση που καθιστούσε επισφαλή την κίνηση των διασωστών επάνω στα βράχια, λόγω της ολισθηρότητας. Κάτι τέτοιες στιγμές απεύχομαι την ιδιότητα του υπεύθυνου της διάσωσης και αρκούμαι σε αυτήν του απλού μέλους», λέει και συνεχίζει την αφήγησή του: «το μεγάλο επικλινές του εδάφους έκανε ακόμη πιο δύσκολη την μεταφορά του ατόμου μέσα στο φορείο. Οι πτώσεις μου στα γλιστερά και κοφτερά βράχια του Ολύμπου συχνές. Γόνατα, κνήμες, γοφοί, οι αποδέκτες και …αποσβεστήρες των πτώσεών μου. Κύριο μέλημά μου, ήταν οι πτώσεις μου να μην περάσουν στο φορείο και τον τραυματία…Η πολύωρη επιχείρηση μου δημιούργησε σκαμπανεβάσματα καρδιακών παλμών και μικρές κράμπες… Όλα αυτά εξαφανίστηκαν εν ριπή, με την θέα του ελικοπτέρου, που ως σωτήρας εμφανίστηκε πάνω από τον θρόνο του Δία…».
Κουρασμένοι, ταλαιπωρημένοι, αλλά πάντα χαμογελαστοί και ανακουφισμένοι όταν η επιχείρηση έχει αίσιο τέλος. Όταν όμως κάτι δεν πάει καλά, η εξάντληση είναι διπλή, λένε οι διασώστες της ΕΜΑΚ και μοιράζονται με το ΑΠΕ-ΜΠΕ «κλασικούς», όπως τους χαρακτηρίζουν, διαλόγους μεταξύ τους, όταν επιστρέφουν από τα συμβάντα. «Θα μπορούσε να πάει και καλύτερα, αν δεν είχε βρέξει τόσο πολύ θα τα καταφέρναμε με πιο εύκολο τρόπο», διαπιστώνει ο Φάνης. Ο Δημήτρης, επικεφαλής της ομάδας, δηλώνει ότι αισθάνεται υπέροχα. «Άλλη μια διάσωση έλαβε τέλος, τα συγχαρητήριά μου σε όλους. Μπράβο δείξατε τεράστιο ζήλο και το αποτέλεσμα μας αντάμειψε. Άλλο ένα παιδί θα γυρίσει πίσω στο σπίτι του». «Βγάλτε κάρτες, φτάσαμε στον έλεγχο. Ας βγάλουμε τα πράγματα από το αυτοκίνητο, αποκατάσταση υλικών και πηγαίνετε για ξεκούραση, θα συντάξω εγώ το δελτίο». Και όταν η σειρήνα ξαναχτυπά: «Όχι πάλι… Τι έγινε σήμερα παιδιά; Ποια “μαυρόγατα” είναι στη βάρδια; «Η έξοδος, η έξοδος….φωνάζει ο τηλεφωνητής…».
Αλεξάνδρα Χατζηγεωργίου
Σημ.: Οι φωτογραφίες παραχωρήθηκαν από την ΕΜΑΚ.