Η σκυτάλη της γνώσης περνά από το “εγώ” στο “εμείς”. Αυτή είναι η φιλοσοφία του εγχειρήματος για τη δημιουργία έντεκα μεγάλων βιβλιοθηκών στις Σχολές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), μέσα από την ενοποίηση των 45 βιβλιοθηκών των πανεπιστημιακών τμημάτων του Ιδρύματος.
Σε εφαρμογή του νέου οργανογράμματος της Βιβλιοθήκης Κέντρου Πληροφόρησης (ΒΚΠ-ΑΠΘ), που έχει εγκρίνει η Σύγκλητος του ΑΠΘ, και με τη συνεργασία των Κοσμητόρων και Προέδρων των Τμημάτων, ξεκίνησαν να υλοποιούνται οι συνενώσεις των τμηματικών βιβλιοθηκών στη λογική μιας πιο ολοκληρωμένης υποστήριξης του ερευνητικού και εκπαιδευτικού έργου.
Τον μετασχηματισμό που επιχειρείται, περιέγραψε ο πρύτανης του ΑΠΘ, καθηγητής Νίκος Παπαϊωάννου, εγκαινιάζοντας σήμερα το πρωί, στον πρώτο όροφο του κτιρίου ΝΟΠΕ, τη νέα βιβλιοθήκη της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, που ένωσε τις βιβλιοθήκες των τμημάτων Οικονομικών Επιστημών, Πολιτικών Επιστημών και Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ.
“Στην Ελλάδα όλοι έχουμε ζήσει το “βασίλειό” μας -και στο πανεπιστήμιο, στις επιστήμες, τα εργαστήρια, τις κλινικές- και την πεποίθηση ότι το “βασίλειό” μας είναι τα πάντα, όλα. Όμως η ουσία δεν είναι το “βασίλειό” μας, αλλά μια κοινή συνέργεια σε δράσεις, οι οποίες θα ενισχύουν όλους”, είπε, παραπέμποντας στη σαιξπηρική ατάκα του βασιλιά Ριχάρδου Γ’, “το βασίλειό μου για ένα άλογο”, για να υπογραμμίσει την ανάγκη, οι ατομικές λογικές να υποταχθούν μπροστά στο κοινό όραμα εμβληματικών πρωτοβουλιών, που θα λειτουργήσουν προς όφελος φοιτητών και καθηγητών και ως παρακαταθήκη για το μέλλον του Πανεπιστημίου.
“Πραγματικά μπορούμε, όταν θέλουμε, να κάνουμε πράξη τις συνέργειες. Ως πρυτανικές Αρχές θα ενισχύουμε κάθε ενέργεια εντός του πανεπιστημίου, η οποία θα έχει σαν στόχο να πάψουμε το “εγώ” και να είμαστε “εμείς”, τόνισε και απευθυνόμενος στον κοσμήτορα και τους προέδρους των Τμημάτων της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών επισήμανε: “Η μάθηση περνάει τόσο από τη διδασκαλία, όσο και από την αυτενέργεια των ίδιων φοιτητών και θεωρώ ότι ενέργειες σαν αυτή που έγινε σήμερα από τη Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών ενισχύουν την εγρήγορση και την αυτενέργεια των φοιτητών”.
Ερωτηθείς από το ΑΠΕ-ΜΠΕ για τα προσδοκώμενα οφέλη από τις έντεκα ενοποιήσεις, αλλά και για τις πρακτικές δυσκολίες εφαρμογής της απόφασης της Συγκλήτου, ο πρύτανης απάντησε: “Αυτό που έγινε σήμερα μπορεί να γίνει στις περισσότερες σχολές, αλλά και η Κεντρική Βιβλιοθήκη να αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο. Δεν είναι μόνο η απόφαση της Συγκλήτου, δεν είναι μόνο νομικό το ζήτημα, είναι και θέμα ουσίας. Στον βαθμό που μπορούν βιβλιοθήκες τμημάτων των σχολών να συνενωθούν, αυτό έχει θετικό αντίκτυπο, τόσο στους φοιτητές, όσο και στους ερευνητές, συναδέλφους, μέλη ΔΕΠ. Από την άλλη όμως υπάρχουν και περιπτώσεις όπου ενδεχομένως η χωροταξία να είναι τέτοια που να μην επιτρέπει μετακινήσεις”.
“Η νέα βιβλιοθήκη της Σχολής Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών”
Η νέα βιβλιοθήκη στεγάζεται στον 1ο όροφο του κτιρίου της Σχολής ΟΠΕ και έχει στα ράφια της 50.000 τόμους βιβλίων, ενώ παρέχει πρόσβαση- μέσω συνδρομών- σε βάσεις δεδομένων, on line περιοδικά, βιβλία και πολλά άλλα βιβλιογραφικά εργαλεία. Επίσης διαθέτει μία πολύτιμη συλλογή σπάνιων βιβλίων και κλειστών συλλογών όπως οι δωρεές Μάνεση, Δαμασκηνίδη, Αντωνόπουλου και Τρικούκη. Στο χώρο της βιβλιοθήκης λειτουργεί επίσης αναγνωστήριο χωρητικότητας 100 θέσεων και νησίδες υπολογιστών.
“Η ενοποίηση των επιμέρους βιβλιοθηκών θα συντελέσει στην αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των ανθρώπινων πόρων και την ταχύτερη πρόσβαση των φοιτητών και των ερευνητών σε μία μεγαλύτερη συλλογή τίτλων, γεγονός που θα ενισχύσει και τη διεπιστημονική συνεργασία στο επίπεδο της μάθησης, αλλά και της έρευνας στο εσωτερικό της κάθε Σχολής”, ανέφερε στον χαιρετισμό του, ο Κοσμήτορας της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, αναπληρωτής καθηγητής Γρηγόρης Ζαρωτιάδης.
Η πρώην Κοσμήτορας της Σχολής ΟΠΕ, καθηγήτρια Ευγενία Πετρίδου επισήμανε την ανάγκη για “διεπιστημονική και συστημική προσέγγιση όλων των θεωρητικών, αλλά και πρακτικών ζητημάτων που περιλαμβάνονται στη σφαίρα επιστημονικού ενδιαφέροντος κάθε επιστήμης”. Ο Πρόεδρος του Τμήματος Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών, Δημήτριος Κουσενίδης, δήλωσε βέβαιος ότι “το έργο που έγινε θα βοηθήσει τόσο τα μέλη ΔΕΠ αλλά κυρίως τους φοιτητές, οι οποίοι έχουν πλέον έναν ενιαίο χώρο για να διαβάζουν και να βρίσκουν πηγές για τις εργασίες τους”.
Ο Πρόεδρος του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών, Άρης Στυλιανού, υπογράμμισε πόσο “πολύ σημαντικό είναι να υπάρχει μια σύγχρονη βιβλιοθήκη με αναγνωστήρια, με όλες τις δομές υποστήριξης των φοιτητών” ενώ ο αναπληρωτής Πρόεδρος του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ, καθηγητής Γιώργος Καλλίρης αναφέρθηκε στις οικονομίες κλίμακας που εξυπηρετούν οι ενοποιήσεις.
“Η αποστολή της Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης του ΑΠΘ, είναι η υποστήριξη των εκπαιδευτικών και των ερευνητικών δραστηριοτήτων του ιδρύματος καθώς και η συμβολή στη συνολική πνευματική και πολιτιστική ανάπτυξης της πανεπιστημιακής κοινότητας”, επισήμανε η Διευθύντρια της ΒΚΠ-ΑΠΘ, Κατερίνα Νάστα.
“Ο σκοπός αυτός”, εξήγησε, “επιτυγχάνεται μέσω της ενιαίας οργάνωσης του υλικού και του συντονισμού όλων των παρεχόμενων υπηρεσιών”, καθώς “οι βιβλιοθήκες δεν είναι πλέον χώροι που διαχειρίζονται μόνο βιβλία, δεν είναι μόνο τόποι φύλαξης έντυπου υλικού, σήμερα εξελίχθηκαν σε χώρους καθοδήγησης του μελετητή στις αναζητήσεις του, καθώς εκτός από τα βιβλία παρέχουν εργαλεία έρευνας και υπηρεσίες, υποστηρίζοντας το ακαδημαϊκό έργο -ερευνητικό και εκπαιδευτικό- στο σύνολό του”.
“Επόμενος σταθμός: Πολυτεχνική”
H επόμενη νέα μεγάλη βιβλιοθήκη που θα δημιουργηθεί σε επίπεδο σχολής αναμένεται να είναι αυτή της Πολυτεχνικής. Οι συζητήσεις, αλλά και πρακτικές διευθετήσεις σε συνεργασία της Κοσμητείας με την διοικήσεις των Τμημάτων, βρίσκονται κατά περίπτωση σε αρχικό έως και σε πολύ προχωρημένο στάδιο.
“Προσπαθούμε να ολοκληρώσουμε την ενοποίηση των βιβλιοθηκών των τμημάτων της Πολυτεχνικής Σχολής και ήδη έχουν γίνει τα πρώτα βήματα. Αναμένεται προσεχώς να προχωρήσει η ενοποίηση των βιβλιοθηκών τριών τμημάτων και πολύ συντόμως και η ενσωμάτωση άλλων δύο βιβλιοθηκών”, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κοσμήτορας της Σχολής, καθηγητής Κωνσταντίνος Κατσιφαράκης.
Εξέφρασε, δε, την πεποίθηση ότι το εγχείρημα θα αγκαλιαστεί από όλα τα Τμήματα, καθώς, όπως εξήγησε, είναι προς όφελος των φοιτητών και καθηγητών, που θα απολαμβάνουν καλύτερες και πιο ποιοτικές υπηρεσίες, σε έναν πιο λειτουργικό και άρτια εξοπλισμένο χώρο, ενώ θα συμβάλει στη βέλτιστη αξιοποίηση ανθρώπινων και οικονομικών πόρων, που διαχειρίζονται οι τμηματικές βιβλιοθήκες. Ένα ζήτημα στην Πολυτεχνική Σχολή υπάρχει με τη βιβλιοθήκη του Τμήματος των Αρχιτεκτόνων, που κυρίως λόγω του όγκου των συλλογών της, εκτιμάται πως είναι δύσκολο έως αδύνατο να μετακομίσει σε κοινό χώρο με τα υπόλοιπα έξι τμήματα.
Σε ό,τι αφορά τις συλλογές σπανίων βιβλίων και αρχείων των τμηματικών βιβλιοθηκών, αυτές μεταφέρθηκαν -με εξαίρεση της μεταφορά των Συλλογών Σπανίων της Φιλοσοφικής Σχολής που εκκρεμεί- στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ, όπου συντηρούνται, ψηφιοποιούνται και τεκμηριώνονται επιστημονικά, με στόχο την ανάδειξή τους και τη διάχυση των ερευνητικών αποτελεσμάτων από τη συστηματική μελέτη τους στην κοινωνία.
Σμαρώ Αβραμίδου
