Από τις Πρέσπες έως την Κοζάνη και από την Καστοριά έως τη Σιάτιστα, οι κάτοικοι ανοίγουν σήμερα την αυλαία του εορταστικού δωδεκαημέρου, τραγουδώντας και χορεύοντας γύρω από τις φωτιές που θα σιγοκαίνε μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Πρόκειται για έθιμα που έχουν τις ρίζες τους στην αρχαιότητα και στα Ρωμαϊκά σατουρνάλια, ενώ στους Χριστιανικούς χρόνους συνδέθηκαν με το θρησκευτικό γεγονός της γέννησης του Χριστού.
Το πιο γνωστό από όλα τα Χριστουγεννιάτικα έθιμα της Δυτικής Μακεδονίας είναι οι Φωτιές της Φλώρινας, η μεγαλύτερη γιορτή που συγκεντρώνει το ενδιαφέρον των επισκεπτών από όλη την Ελλάδα. Στις 12 τα μεσάνυχτα θα ανάψουν φωτιές σε όλες τις γειτονιές της πόλης, με την πιο εντυπωσιακή φωτιά να βρίσκεται στην πλατεία Ηρώων, δίπλα από τον Σακουλέβα, το ποτάμι που διασχίζει την πόλη. Το έθιμο αυτό έχει παγανιστικές ρίζες, και ορισμένοι ερευνητές το κατατάσσουν στις προχριστιανικές γιορτές, συνδέοντάς το με τη γονιμότητα και την καρποφορία. Στα χριστιανικά χρόνια, τα έθιμα αυτά ταυτίστηκαν με τις φωτιές που άναψαν οι βοσκοί στη φάτνη του Χριστού. Στο πέρασμα του χρόνου, οι φωτιές διατηρούν στοιχεία μυσταγωγικού χαρακτήρα ενώ οι μπάντες με τα χάλκινα δημιουργούν μια γιορτινή ατμόσφαιρα.
Οι Κλαδαριές της Σιάτιστας
Στη Σιάτιστα, οι κάτοικοι διασώζουν τις παραδόσεις και τα έθιμα. Στις 23 Δεκεμβρίου ανάβουν πενήντα «κλαδαριές» σε όλες τις γειτονιές και τις πλατείες της πόλης. Το άναμμα της πρώτης κλαδαριάς γίνεται από τον δήμαρχο της πόλης ενώ οι τοπικές μπάντες παίζουν τα «κόλιαντα». Οι φιγούρες των ντόπιων που κρατούν στα χέρια τους «τα κυπροκούδουνα, τα τζιουκάγια και τις γκαβανούζες» εντυπωσιάζουν, καθώς κτυπούν ρυθμικά μοιράζοντας ευχές στους φίλους και τους επισκέπτες. Μόλις σβήσουν οι κλαδαριές, τα παιδιά τρέχουν από σπίτι σε σπίτι λέγοντας τα «κόλιαντα».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ