Ανέκδοτες επιστολές του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, ο χειρόγραφος όρκος του Δημητρίου Πλαπούτα (Κολιόπουλου) που γράφτηκε κατά την πολιορκία των Πατρών, ο πέλεκυς του Γεωργίου Καραϊσκάκη, η αυθεντική φουστανέλα του οπλαρχηγού Γιωργάκη Τσέλιου και πολλά έργα τέχνης συνθέτουν την έκθεση – ταξίδι στη Νεότερη Ελληνική Ιστορία και στην Επανάσταση του 1821 που διοργανώνει το Υπουργείο Μακεδονίας – Θράκης για να τιμήσει την επέτειο 204 χρόνων από τον ξεσηκωμό του Γένους και τον Αγώνα των Ελλήνων για την Ελευθερία.
Στην έκθεση «Επανάσταση 1821: Ο Αγώνας για την Παλιγγενεσία» παρουσιάζονται για πρώτη φορά σπάνια κειμήλια – τεκμήρια του αγώνα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 από δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές. Επίσης, από μονές του Αγίου Όρους έχουν παραχωρηθεί τα όπλα του αρχηγού της Επανάστασης στη Μακεδονία, Εμμανουήλ Παπά, καθώς και διάφορα ντοκουμέντα και επιστολές της εποχής.
Η πιο συγκλονιστική είναι επιστολή που είναι γραμμένη από τον Γέρο του Μοριά στα Δερβενάκια, λίγο πριν χτυπήσει τη Στρατιά του Δράμαλη και φέρει την υπογραφή του. Απευθύνεται στον στρατιωτικό Δημητράκη Κολιόπουλο, είναι πολύ σημαντικό να μπορεί κανείς να διαβάσει το περιεχόμενό της, τόνισε ο υφυπουργός Μακεδονίας και Θράκης Κωνσταντίνος Γκιουλέκας κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου για την έκθεση που διοργανώνεται με αφορμή την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου.
«Είναι μία έκθεση που πιστεύω ότι θα βοηθήσει, θα συμβάλει στο να διατηρείται η εθνική μνήμη ζωντανή και άσβεστη» υπογράμμισε ο κ. Γκιουλέκας, τονίζοντας ότι φιλοξενείται στο διοικητήριο υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης, σε ένα εμβληματικό και ιστορικό κτίριο, στη Θεσσαλονίκη, του οποίου οι πύλες διατηρούνται μονίμως και σταθερά ανοιχτές για όλους τους Θεσσαλονικείς και τους επισκέπτες της πόλης.
Ο πέλεκυς του Γεωργίου Καραϊσκάκη, το γιαταγάνι του Κωνσταντίνου Κανάρη, το τάσι που χρησιμοποιούσε στον αγώνα ο Νικήτας Σταματελόπουλος (Νικηταράς), η αυθεντική φουστανέλα του Σουλιώτη οπλαρχηγού Γιωργάκη Τσέλιου, ο οποίος έλαβε μέρος και στην Έξοδο του Μεσολογγίου τον Απρίλιο του 2026, έγγραφα, μετάλλια και εφημερίδες της εποχής της Επανάστασης περιλαμβάνονται επίσης στα εκθέματα της έκθεσης.
Από τις επιστολές της εποχής της Επανάστασης που φυλάσσονται στο Άγιον Όρος και παραχωρήθηκαν για την έκθεση, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει μία, που αποτελεί καταγραφή των ιερών σκευών που έστελναν μονές του Αγίου Όρους στην ελεύθερη Ύδρα για να τα διαφυλάξουν από τις επιδρομές των Τούρκων.
«Είναι μία ευκαιρία για όλους να περιηγηθούν, να ψηλαφίσουν την ίδια την Επανάσταση, βλέποντας τα κειμήλια και τα αντικείμενα που εκείνα τα χρόνια του αγώνα του 1821 στα χέρια των οπλαρχηγών, των αγωνιστών, των παππούδων μας» τόνισε ο υφυπουργός Μακεδονίας – Θράκης, αναφερόμενος στους αγωνιστές και τους προπάππους μας που ορκίστηκαν ελευθερία, πίστη στον Χριστό και ξεχύθηκαν απέναντι σε έναν υπέρτερο εχθρό, στην τότε πανίσχυρη Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Ευχαρίστησε την Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία Ελλάδος που παραχώρησε κειμήλια, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας και τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ, στρατηγό Δημήτριο Χούπη, που μεσολάβησε για να προστεθούν στα εκθέματα αντίγραφα των πρώτων στολών που φόρεσε ο Ελληνικός Στρατός όταν δημιουργήθηκε το 1821 και πρωτότυπες ιστορικές στολές της Σχολής Ευελπίδων.
Ξεχωριστή ενότητα της έκθεσης αναδεικνύει πώς επηρέασε την τέχνη η Επανάσταση του 1821 και περιλαμβάνει μοναδικούς πίνακες ζωγραφικής με θεματολογία τις ναυμαχίες της Επανάστασης, σκηνές από τη θρησκευτική ζωή του Αγίου Όρους, προσωπογραφίες Ηρώων της Επανάστασης και γλυπτές συνθέσεις διακεκριμένων γλυπτών από τη Θεσσαλονίκη, εμπνευσμένα από τον Αγώνα των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία.
Τα εκθέματα προέρχονται και από ιδιωτικές συλλογές, μεταξύ άλλων των Μανώλη Σαββίδη, Δημήτρη Γιαννόγλου, του υφυπουργού Μακεδονίας – Θράκης, Κωνσταντίνου Γκιουλέκα, της οικογένειας του πρώην προέδρου της Ν.Δ. Μιλτιάδη Έβερτ, της οικογένειας του αείμνηστου καλαθοσφαιριστή, προπονητή και βουλευτή, Γιάννη Ιωαννίδη.
Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Τετάρτη, 19 Μαρτίου 2025, στις 20:00, στο Διοικητήριο της Θεσσαλονίκης – ΥΜΑΘ. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τον Ιούνιο του 2025.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ