Είναι αυτονόητο ή περίεργο να ηγείται μία γυναίκα ενός εκδοτικού οίκου; Ήταν εύκολη η διαδρομή μέχρι να φτάσει εκεί ή είχε εμπόδια; Τη νοοτροπία που επικρατεί σε Ελλάδα και Εμιράτα συζήτησαν στο πλαίσιο της 20ής Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης (ΔΕΒΘ) γυναίκες που διοικούν εκδοτικούς οίκους και στις δύο χώρες, επισημαίνοντας τις προοπτικές και προτεραιότητες που φέρνουν οι γυναίκες με ηγετικό ρόλο στον κλάδο.
Την εκδήλωση διοργάνωσε το PublisHer, ένα διεθνές δίκτυο που εμπνεύστηκε και ίδρυσε η Sheikha Bodour Al Qasimi, πρόεδρος της Sharjah Book Authority, το οποίο ενώνει τις φωνές και τις δράσεις γυναικών που δραστηριοποιούνται στον εκδοτικό χώρο από όλες τις χώρες του κόσμου.
«Το …ταξίδι των εκδοτών, έχει πάρα πολλές προκλήσεις για τις γυναίκες στον εκδοτικό χώρο, πολλές φορές υπάρχει ακόμα ανισορροπία μεταξύ των διαφόρων πολιτισμών. Το PublisHer ξεκίνησε με μία απλή συζήτηση, η οποία πυροδότησε πολλές ακόμα συζητήσεις. Από το 2019 δουλέψαμε πολλές γυναίκες, ενώσαμε τις δυνάμεις μας, κάναμε πρόοδο τα τελευταία πέντε χρόνια, όμως έχουμε πολλά ακόμα να πετύχουμε», είπε στον αρχικό χαιρετισμό της η κα Al Qasimi.
Διευκρίνισε ότι η αλλαγή δεν έχει να κάνει μόνο με θέματα φιλοδοξίας ή ισότητας, αλλά με ευκαιρίες που χάνονται. «Ο εκδοτικός χώρος είναι ένα μωσαϊκό με πάρα πολλές ιστορίες γυναικών που βοηθά να μορφοποιηθούν αυτές οι καταστάσεις ώστε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις. Οραματιζόμαστε ένα μέλλον που οι γυναίκες εκδότριες δεν θα συμμετέχουν μονάχα αλλά θα ηγούνται επίσης. Μαζί μπορούμε να αναδιαμορφώσουμε την εκδοτική βιομηχανία», κατέληξε.
«Είναι σημαντικό να γνωρίζει ο κόσμος την παρουσία γυναικών εκδοτριών στον αραβικό κόσμο και χρειαζόμαστε υποστήριξη ώστε να πιστέψει ο κόσμος σε μας», είπε αρχικά η αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Εκδοτών των Εμιράτων Ameera Bin Kadra. «Είναι σημαντικό να ακούγεται η φωνή μας τόσο στην ΕΕ όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Θέλουμε να δείξουμε ότι υπάρχουμε, ότι είμαστε εδώ, δεν είναι κάποιος άλλος που μας εκπροσωπεί. Μιλάμε εμείς για τον εαυτό μας», πρόσθεσε η Fatima Al Khateeb, Εκδότρια και μέλος του συμβουλίου του Συνδέσμου Εκδοτών των Εμιράτων, ενώ και οι δύο τόνισαν ότι η Bodour Al Qasimi είναι αυτή που άνοιξε το δρόμο προς αυτήν την κατεύθυνση και τα έκανε όλα να φαίνονται τόσο εύκολα.
Ο στόχος της …ορατότητας δεν ισχύει και για τη χώρα μας, όπως εξήγησαν οι δυο γυναίκες εκδότριες που συμμετείχαν στη συζήτηση, Εύα Καραϊτίδη από τις εκδόσεις Εστία και Άννα Ραγιά από τον εκδοτικό οίκο Μέλισσα, αφού τις τελευταίες δεκαετίες είναι αρκετά συνηθισμένο να ηγούνται γυναίκες του εκδοτικού χώρου, αν και -όπως επισήμαναν- είναι και οι δύο κληρονόμοι της οικογενειακής τους επιχείρησης.
Οι συναδέλφισσές τους από τα Εμιράτα πάντως, νιώθουν την ανάγκη μέσω της θέσης τους να υποστηρίξουν τις γυναίκες συγγραφείς. «Είναι απίστευτη η προθυμία μας να διευκολύνουμε τα πράγματα για τις γυναίκες συγγραφείς. Θέλουμε να ακουστεί η φωνή τους, γιατί γνωρίζουμε τι περνά μια γυναίκα μέχρι να έχει την ευκαιρία να εκδόσει ένα βιβλίο», είπε η Ameera Bin Kadra. «Αυτό δεν σημαίνει ότι θα κάνω συμβιβασμούς με την ποιότητα. Δηλαδή δεν θα επιλέξω μια γυναίκα έναντι ενός άντρα κάνοντας εκπτώσεις στο περιεχόμενο. Απλώς θα δώσω και στους δύο τις ίδιες ευκαιρίες», συμπλήρωσε η Fatima Al Khateeb. Η αντικειμενικότητα στην επιλογή των βιβλίων που θα εκδοθούν άλλωστε, είναι απαραίτητη, αφού τα βιβλία αυτά εκπροσωπούν ολόκληρη τη χώρα. Προσπαθούμε να εκπροσωπούμε τις γυναίκες από τα Εμιράτα οι οποίες είναι αξιόπιστες στο χώρο. Είναι τεράστιο το βάρος να εκπροσωπείς τη χώρα σου και την αραβική λογοτεχνία παγκοσμίως», ανέφερε η Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Εκδοτών των Εμιράτων.
Τέλος, η Fatima Al Khateeb, τόνισε πως πρέπει να καταρριφθεί η πεποίθηση ότι όλες οι γυναίκες της περιοχής τους είναι υπό των ανδρών. «Υπάρχει μία παρεξήγηση με τις γυναίκες στη Μ. Ανατολή ότι είμαστε καταπιεσμένες, ότι δεν έχουμε φωνή. Στη δική μας χώρα δεν ισχύει αυτό. Το κράτος ενδυναμώνει το ρόλο τον γυναικών, προωθεί την εκπαίδευση των κοριτσιών και συμμετέχουμε με ίσες ευκαιρίες», είπε χαρακτηριστικά.
Οι εκδότριες από την Ελλάδα και τα Εμιράτα πάντως, συμφώνησαν -χωρίς να έχουν πρόθεση να …θίξουν τους άντρες από το ακροατήριο που παρακολούθησαν την εκδήλωση, ότι οι γυναίκες διαφέρουν από τους άντρες στη νοοτροπία, έχουν τη ικανότητα να διεκπεραιώνουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα, προσέχουν περισσότερο τη λεπτομέρεια και έχουν πιο αναπτυγμένη τη συναισθηματική νοημοσύνη, με αποτέλεσμα να δημιουργούν ένα πιο φιλικό επαγγελματικό περιβάλλον. Την εκδήλωση συντόνισε η συνιδρύτρια της εταιρείας Women On Top και συγγραφέας Στέλλα Κάσδαγλη.
Το δίκτυο PublisHer διαθέτει επίσης περίπτερο στην 20ή ΔΕΒΘ όπου παρουσιάζει συλλογή από βιβλία που αναδεικνύουν τη δυναμική των γυναικών στο χώρο του βιβλίου.
Βαρβάρα Καζαντζίδου