Κόκκινα τριαντάφυλλα που αργότερα μπερδεύονται με γεωμετρικά μοτίβα, αφηρημένα σχέδια και θέματα εμπνευσμένα από τον ηλεκτρισμό, το διάστημα και την πρώιμη ψηφιακή τεχνολογία (cyber). Η νέα έκθεση που εγκαινιάζεται την ερχόμενη Κυριακή στο MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη, με τίτλο «Συλλογικά νήματα: Η Άννα Αντρέεβα στο εργοστάσιο μεταξιού “Κόκκινη Ρόζα”», αποτυπώνει τα ανωτέρω στοιχεία. Η Άννα Αντρέεβα εργάστηκε από τη δεκαετία του 1940 και για σαράντα ολόκληρα χρόνια στο Red Rose Silk Factory στη Μόσχα, που στα ρωσικά διαβάζεται και ως «Κόκκινο Τριαντάφυλλο», φέρνοντας το όνομα της Γερμανίδας κομμουνίστριας επαναστάτριας Ρόζας Λούξεμπουργκ. Η «Κόκκινη Ρόζα» υπήρξε χώρος συλλογικής γυναικείας σχεδίασης που διαμόρφωσε τη μόδα και την υλική κουλτούρα στα χρόνια του υπαρκτού σοσιαλισμού.
«Η Άννα Αντρέεβα δεν είναι καλλιτέχνης με την παραδοσιακή έννοια, αλλά η εφαρμοσμένη τέχνη της σχεδίασης υφάσματος είναι το κύριο έργο της», επισημαίνει η επιμελήτρια της έκθεσης Christina Kiaer. Περίπου δέκα χρόνια μετά τον θάνατό της, αναγνωρίστηκε και απέκτησε φήμη. Το 2018, το MoMA – Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, αγόρασε δώδεκα έργα της, δίνοντας ώθηση στην καλλιτέχνιδα. Σήμερα πολλά μουσεία εκθέτουν τα έργα της και την τοποθετούν στο ίδιο επίπεδο με σημαντικές καλλιτέχνιδες του μοντερνισμού και της πρωτοπορίας.
Το MOMus εκμεταλλεύεται αυτή τη στιγμή και παρουσιάζει την πρώτη διεθνώς αναδρομική έκθεση της Αντρέεβα. «Η έρευνα μας στο αρχειακό υλικό είναι ουσιαστική, για να ανασυγκροτήσουμε την ιστορία και το έργο της, καθώς τα έργα της δεν είχαν ποτέ παρουσιαστεί σε μουσεία», αναφέρει η Kiaer.
Η ίδια, μαζί με τη Μαρία Τσαντσάνογλου, ξενάγησαν τους δημοσιογράφους στην έκθεση, δύο ημέρες πριν το άνοιγμα για το κοινό και μία ημέρα πριν από την ημερίδα όπου διεθνείς μελετητές θα συζητήσουν τη ζωή και το έργο της Άννας Αντρέεβα.
Διαβατήριο για σχέδια, υφάσματα διαθέσιμα για πρόβα και διάλογος με τη Ρωσική Πρωτοπορία
Σε δύο ορόφους του MOMus, ο επισκέπτης θα «μπεί» στο «σύμπαν» της Αντρέεβα και θα δει σχέδιά της, τα περισσότερα εκ των οποίων ανήκουν στο αρχείο της οικογένειάς της. Η έκθεση χωρίζεται σε θεματικές ενότητες και χρονολογικά. Κομμάτια υφάσματος με απλά σχέδια της δεκαετίας του ‘40 εμφανίζονται κολλημένα σε ένα χαρτί που αποτελούσε το «διαβατήριό» τους για να βγουν στην παραγωγή.
Μετά το θάνατο του Στάλιν και την εποχή του Χρουστσόφ, οι καλλιτέχνες άρχισαν να πειραματίζονται, με την Αντρέεβα να δημιουργεί αφαιρετικά σχέδια εμπνευσμένα από τη Μόσχα. Μία θεματική αφιερωμένη στα καράβια αποτυπώνει την αγάπη του συζύγου της για τη θάλασσα, ενώ σχέδια με άγρια ζώα κυριαρχούν στα λαϊκά θέματα.
Στις κρατικές αναθέσεις της Αντρέεβα ξεχωρίζει το ιστορικό μαντίλι που αναφέρεται στην πρώτη επανδρωμένη πτήση του Γιούρι Γκαγκάριν το 1961, καθώς και τα σχέδια για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μόσχας το καλοκαίρι του 1980.
Σχέδια εμπνευσμένα από τη φύση και το σύμπαν, όπως πλανήτες και φεγγάρια, καθώς και από την ηλεκτρική ενέργεια, εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες, δημιουργώντας διάλογο με τη Ρωσική Πρωτοπορία.
Ανάμεσα στα έργα της Αντρέεβα, οι επισκέπτες θα βρουν αποσπάσματα από εφημερίδες και βίντεο της εποχής, ενώ θα έχουν τη δυνατότητα να αλληλεπιδράσουν με μεγάλες αναπαραγωγές των υφασμάτων της σε κομμάτια από μετάξι, που μπορούν να αγγίξουν και να προβάρουν.
Η έκθεση «Συλλογικά νήματα: Η Άννα Αντρέεβα στο εργοστάσιο μεταξιού “Κόκκινη Ρόζα”» θα παρουσιαστεί στο MOMus-Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη από τις 8 Δεκεμβρίου έως τις 27 Απριλίου του 2025.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
