«Η δημόσια ιστορία ως συγκρουσιακό θέμα. Το ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων στο διαδίκτυο» είναι το θέμα που ερεύνησε -και αποτύπωσε στις σελίδες ενός βιβλίου- η υποψήφια διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), Ξένια Ελευθερίου.
«Σκοπός της έρευνας είναι να παρουσιαστεί η αναπαράσταση του κατεξοχήν τραυματικού γεγονότος του Ολοκαυτώματος των Ελλήνων Εβραίων σε μία από τις ποικίλες εκδοχές της λεγόμενης “δημόσιας ιστορίας”, το διαδίκτυο. Οι ελληνικοί ιστότοποι, που εξετάζονται, υπερβαίνουν σε αριθμό τους εννιακόσιους και είναι κατά βάση ανεπίσημοι, καθώς ο σκόπος της έρευνας δεν είναι η διερεύνηση του τι πραγματικά συνέβη όσον αφορά στο Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων, αλλά το πώς διαχειρίζεται σήμερα το συγκεκριμένο γεγονός μία μερίδα της ελληνικής κοινωνίας» εξηγεί η κ. Ελευθερίου, μιλώντας στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, με αφορμή την πρόσφατη παρουσίαση του βιβλίου της, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ταξιδευτής».
Τα ευρήματα της έρευνας χωρίζονται στους εξής πέντε κύριους άξονες: ιστορική μνήμη και Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων, ποινικοποίηση της ιστορικής μνήμης, ιστορικός αναθεωρητισμός και αρνητισμός του Ολοκαυτώματος, αντισημιτισμός και αντισιωνισμός και, όπως επισημαίνει -μεταξύ άλλων- η κ. Ελευθερίου διαπιστώνεται ότι «τα στερεότυπα σε βάρος των Εβραίων για προπαγανδιστικούς λόγους συνεχίζουν να υφίστανται».
«Παράλληλα με τους παλιούς καταστατικούς μύθους του “τελετουργικού φόνου”, της “συκοφαντίας του αίματος”, του “αιμοδιψούς παιδοκτόνου” Εβραίου, της “φυλετικής ανωτερότητας” από τη θεία εκλογή, της δολιότητας, της τοκογλυφίας, της κερδοσκοπίας, της εκμετάλλευσης, της κυριαρχίας και της “θεοκτονίας” προβάλλει αυτός της “παγκόσμιας συνωμοσίας του εβραϊσμού-σιωνισμού”. Το πιο συχνό κατηγορητήριο εναντίον των Εβραίων είναι η ταύτισή τους με οικονομικές και πολιτικές σκοπιμότητες. Οι χρήστες υιοθετούν για τους Εβραίους τα στερεότυπα του “ελέγχου του χρήματος”, του “κεφαλαίου”, της “πλουτοκρατίας”, της “ανόδου ενός νέου στρώματος τραπεζιτών”, του “ελέγχου των διεθνών τραπεζών”, του “ελέγχου των ΜΜΕ” και του “ελέγχου των κυβερνήσεων”. Ο Εβραίος παρουσιάζεται ως ένας άνθρωπος που εξαπατά και χειραγωγεί ιδεολογικά τις πολιτικές και οικονομικές δυνάμεις» σημειώνει η ερευνήτρια.
«Υπό τις παρούσες συνθήκες», προσθέτει, «ο λόγος των αρνητών του Ολοκαυτώματος δεν επιτρέπει στους χρήστες να αναπτύξουν ιστορική ενσυναίσθηση, καθώς επιφέρει αύξηση των εθνικών προκαταλήψεων και στεροτύπων, αλλά και μία γενικότερη ιστορική άγνοια ή και απέχθεια προς τα ιστορικά γεγονότα που σχετίζονται με το Ολοκαύτωμα. Είναι λογικό να αναρωτιόμαστε: Εφόσον η νεοναζιστική ιδεολογία επιχειρεί μέσω των αναθεωρητικών της επιχειρημάτων να ανακατασκευάσει το παρελθόν συσκοτίζοντας την ιστορική πραγματικότητα, δύναται μέσω των αξιωμάτων της (λαϊκισμός, εμμονή στην εθνική ταυτότητα και παράδοση, αυταρχικότητα) να αποτελέσει την απαρχή της σημερινής εκδοχής του ολοκληρωτισμού;».
Λ. Ναρ: Η ιστορία μας αφορά όλους
«Η πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη της Ξένιας Ελευθερίου έρχεται να προστεθεί στους βιβλιογραφικούς τίτλους που επιβεβαιώνουν την έκρηξη των τελευταίων χρόνων σχετικά με ζητήματα που άπτονται της ιστορίας και της γενοκτονίας των Eλλήνων Eβραίων. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι η κοινωνία σήμερα γνωρίζει πολλά για το Ολοκαύτωμα. Η αλήθεια είναι, βέβαια, όπως επιβεβαιώνει και το συγκεκριμένο βιβλίο, ότι ο κόσμος γνωρίζει ελάχιστα, αφού πολύ συχνά έχει την τάση να μεταφράζει τα γεγονότα με βάση τη δική του πολιτική και εθνική λογική, γεγονός που τον αποτρέπει να κατανοεί την πραγματικότητα» σημειώνει, στον πρόλογο του βιβλίου, ο Δρ. ελληνικής φιλολογίας και συγγραφέας Λέων Ναρ.
«Τα στοιχεία που φέρνει στο φως η έξοχη αυτή μελέτη αποδεικνύουν ότι αυτή η ιστορία δεν αφορά μόνο εβραίους ούτε μόνο Γερμανούς, αφορά συνολικά ανθρώπους. Είναι ένα μεγάλο μάθημα για το πού μπορεί να οδηγηθεί κανείς από τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η εβραϊκή γενοκτονία είναι τελικά οικουμενική. Σε μια περίοδο αυξημένης ξενοφοβίας τα διδάγματα του Ολοκαυτώματος εμφανίζονται πιο επίκαιρα από ποτέ. Σήμερα, που τα διακυβεύματα της μνήμης είναι μεγάλα, το ζητούμενο είναι να παραμείνει ζωντανό το δίδαγμα και όχι (μόνο) το πένθος του Ολοκαυτώματος» τονίζει ο Λέων Ναρ, επισημαίνοντας ωστόσο και τις δυσκολίες μιας τέτοιας προσπάθειας υπό το πρίσμα όσων αναφέρονται και στο βιβλίο της κ. Ελευθερίου.
Υπογραμμίζει, δε, την καίρια συνιστώσα της πληροφόρησης ειδικά για τα ζητήματα που απασχολούν τη μελέτη της κ. Ελευθερίου και τονίζει την ανάγκη απέναντι σε δημοσιεύματα που προσπαθούν να κάνουν «θόρυβο» και να διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα για το υπό εξέταση θέμα «να παίρνουμε ξεκάθαρη θέση» καθώς «η μνήμη των νεκρών είναι πιο δυνατή» και «ο ανθρώπινος πολιτισμός επιβάλλεται να επικρατήσει της βαρβαρότητας».
Σ.Παπ.
*Τη συνημμένη φωτογραφία που απεικονίζει την ίδια παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Ελευθερίου