Σε σημείο αναφοράς και κόμβο για την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) στη Νοτιοανατολική Ευρώπη θα μπορούσε να εξελιχθεί στα επόμενα χρόνια η Ελλάδα, προσελκύοντας σημαντικές ξένες επενδύσεις και αναπτύσσοντας έρευνα, που θα την καταστήσει διεθνώς ορατή ως πύλη μεταξύ Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής για την ανάπτυξη τεχνολογιών του είδους.
Ωστόσο, για να επαληθευτεί το ευνοϊκό αυτό σενάριο, η χώρα θα πρέπει να κινηθεί «έξυπνα και γρήγορα» και να αναλάβει τάχιστα δράση σε τρεις κατευθύνσεις, καθώς «οι τεχνολογικές εξελίξεις είναι κατακλυσμιαίες και ο διεθνής ανταγωνισμός μεγάλος». Τα παραπάνω επισημαίνει σε συνέντευξή του ο καθηγητής Χρήστος Ταραντίλης, εταίρος και επικεφαλής του Τομέα Κεντρικής Κυβέρνησης και Δημοσίου στην ΕΥ (Ernst & Young) Ελλάδας.
Η πρώτη κατεύθυνση, διευκρινίζει, αφορά την ενδυνάμωση των δυνατοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού: σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Ernst & Young (ΕΥ), του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και της Endeavor Greece, τα ελληνικά πανεπιστήμια καλύπτουν μόλις το 50% των αναγκών της αγοράς για εξειδικευμένα στελέχη πληροφορικής, παράγοντας 4.500 πτυχιούχους ετησίως, όταν ήδη η αγορά απαιτεί διπλάσιους.
Η δεύτερη κατεύθυνση αφορά την προσέλκυση μεγάλων ιδιωτικών επενδύσεων και η τρίτη την ανάπτυξη θεσμικού πλαισίου – επιταχυντή, που θα διασφαλίζει τη νομιμότητα, απαλείφοντας τα περιττά γραφειοκρατικά εμπόδια.
Η αύξηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων μέσω προγραμμάτων όπως το Horizon Europe, που προβλέπει συνολικό προϋπολογισμό 95,5 δισ. ευρώ για έρευνα και καινοτομία έως το 2027, δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες, αναφέρει ενδεικτικά ο κ. Ταραντίλης, επισημαίνοντας πως το μέγεθος της ευρωπαϊκής αγοράς ΤΝ αναμένεται να φτάσει τα 300 δισ. ευρώ μέχρι το 2032, με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 25,7%.
Η εφαρμογή ελκυστικών κινήτρων «εντός των τειχών», όπως η απόκτηση της Golden Visa (χρυσής βίζας) από επενδυτές startup επιχειρήσεων, και η περαιτέρω βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος θα ενισχύσουν, κατά τον κ. Ταραντίλη, την ικανότητα της Ελλάδας να προσελκύσει ξένες επενδύσεις στον τομέα της ΤΝ.
Η ανάπτυξη της ΤΝ απαιτεί υποδομές, όπως ο υπερυπολογιστής «Δαίδαλος», αλλά ταυτόχρονα «ζητά» πολλά κέντρα δεδομένων, τεράστιες ποσότητες ενέργειας και υψηλά εξειδικευμένο προσωπικό. Κατά τον Χρήστο Ταραντίλη, η κληρονομιά της Ελλάδας στη Φιλοσοφία αλλά και η μεγάλη εξειδίκευση στις ανθρωπιστικές επιστήμες αποτελούν σημαντικό εφόδιο για να προσφέρει η χώρα στον παγκόσμιο διάλογο για την ηθική της ΤΝ.
Κατά τον κ. Ταραντίλη, τα ελληνικά σχολεία και πανεπιστήμια πρέπει να ενσωματώσουν ακόμα περισσότερο τις νέες τεχνολογίες στο πρόγραμμα σπουδών τους και να εστιάσουν σε τομείς, όπως η επιστήμη δεδομένων, η μηχανική μάθηση και η ηθική της ΤΝ. «Είναι ζωτικής σημασίας να εντείνουμε τη συνεργασία με διεθνή πανεπιστημιακά ιδρύματα και τις επιχειρήσεις, με σκοπό την περαιτέρω εμβάθυνση της εφαρμοσμένης έρευνας».
Οι επενδύσεις στην ΤΝ προβλέπεται να προσεγγίσουν τα 200 δισ. δολάρια παγκοσμίως έως το 2025, κυρίως στους τομείς της υγειονομικής περίθαλψης, της εκπαίδευσης, της δημόσιας διοίκησης και ασφάλειας/άμυνας. «Η παγκόσμια αγορά TN στον τομέα της υγείας εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 26,6 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024 και προβλέπεται να αυξηθεί σε περίπου 613,8 δισ. έως το 2034».
Η ΤΝ με τη μορφή ανθρωποειδών ρομπότ εκτιμάται ότι θα γνωρίσει μεγάλη ανάπτυξη στα αμέσως επόμενα χρόνια, με ευρεία εφαρμογή στους τομείς της υγείας και της φροντίδας ηλικιωμένων. Ωστόσο, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, καθώς η χρήση ρομπότ δεν είναι πανάκεια και δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ανθρώπινη φροντίδα.
Η ΤΝ χρησιμοποιείται συχνά για αντιδημοκρατικές πρακτικές, όπως το social scoring και η παρακολούθηση και χειραγώγηση πολιτών, ιδίως σε απολυταρχικά καθεστώτα. Οι ασφαλιστικές δικλείδες πρέπει να περιλαμβάνουν την ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας.
Ένας δημόσιος τομέας που χρησιμοποιεί ευρέως την ΤΝ για τη λειτουργία του, θα πρέπει επίσης να τη χρησιμοποιήσει για να αντιμετωπίσει τις κυβερνοεπιθέσεις από την ΤΝ! Είναι ανάγκη να χρησιμοποιηθούν εργαλεία ΤΝ που παρακολουθούν και αναλύουν τις απειλές σε πραγματικό χρόνο.
Η ΤΝ έχει τη δυνατότητα να αυτοματοποιήσει και να επιταχύνει τις επαναλαμβανόμενες διαδικασίες, να βελτιώσει τη διαγνωστική ακρίβεια και να υποστηρίξει την τηλεϊατρική.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε καλή θέση να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που προσφέρει η ΤΝ, αν συνδυάσει τις δυνάμεις της στον τομέα της εκπαίδευσης και της έρευνας.
