Τι μπορεί να διδάξει η οικονομική Θεωρία των Παιγνίων σε ένα δεκατριάχρονο παιδί για τη συνεργασία και τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνονται οι αποφάσεις στην αγορά εργασίας και τον «πραγματικό κόσμο»; Ποια απάντηση μπορεί να έχει ένα παιδί της κοινωνικά ευαισθητοποιημένης «Γενιάς Z» στο ερώτημα αν οι επιχειρήσεις είναι καταδικασμένες να είναι ανήθικες; Πόσο βαθιά μπορεί να αντιληφθεί τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τα χρηματιστήρια ή παρέχονται οι εταιρικές χρηματοδοτήσεις;
Μπορεί τα οικονομικά να βρέθηκαν στο στόχαστρο ως επιστήμη και να απέκτησαν «κακό όνομα» στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης που βίωσε ο πλανήτης μετά το 2008, για όσα δεν μπόρεσαν να προβλέψουν, αλλά ταυτόχρονα η οικονομία βρίσκεται στο κέντρο των πάντων και κυρίως του τρόπου που αντιλαμβανόμαστε την κοινωνία, την κοινωνική δικαιοσύνη και την ανθρώπινη ανάπτυξη.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), ανέπτυξε για πρώτη φορά το Δίπλωμα Οικονομικών Επιστημών KID-O-NOMICS, για παιδιά ηλικίας 13-16 ετών. Το πρόγραμμα θα διαρκέσει από τον Νοέμβριο του 2020 έως τον Μάιο του 2021 (κάθε Τετάρτη 17:30-19:30). Τα μαθήματα θα γίνονται σε ομάδες δέκα ατόμων.
Ερωτηθείς πώς θα μπορούσε ένα 13χρονο παιδί να ωφεληθεί από τα οικονομικά και τη γνώση της Θεωρίας των Παιγνίων, ώστε να λαμβάνει πιο εύστοχες αποφάσεις, ο Ιρλανδός Άντονι Μοντγκόμερι, καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, όπου από το 2013 πραγματοποιείται πρόγραμμα ηγεσίας για παιδιά σχολικής ηλικίας, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Το πρόβλημα των εκπαιδευτικών συστημάτων είναι ότι είναι πολύ ατομικιστικά κι ευνοούν τον ανταγωνισμό, εμπνέουν στο παιδί την ανάγκη να είναι καλύτερο από τον διπλανό του, να συγκεντρώσει για παράδειγμα καλύτερους βαθμούς για να μπει στο πανεπιστήμιο. Οι δεξιότητες όμως που χρειαζόμαστε για να πετύχουμε στον κόσμο δεν είναι πάντα αυτές που διδασκόμαστε στο σχολείο».
Όπως λέει, η αγορά εργασίας «ζητά» τη συνεργασία, την ικανότητα να δουλεύουμε αποδοτικά μέσα σε ομάδες ανθρώπων για έναν κοινό στόχο -όχι ανταγωνιστικά και για τον εαυτό μας. Κι αυτή είναι μία από τις δεξιότητες στην οποία τα παιδιά δεν εκπαιδεύονται στο σχολείο, αλλά μπορούν να την αποκτήσουν μαθαίνοντας τις θεμελιώδεις έννοιες και ιδέες των οικονομικών επιστημών.
Ηγέτης και follower: σε τι αποδίδεις την αποτυχία;
Για παράδειγμα, εξηγεί ο κ.Μοντγκόμερι, τα παιδιά συμμετέχουν σε πολλές δραστηριότητες, όπου μπορεί να έχουν εναλλάξ τον ρόλο είτε ρόλο του ηγέτη/ ηγέτιδας (leaders) είτε του/ της follower και καλούνται να συνεργαστούν και να λειτουργήσουν μέσα σε καταστάσεις που προσομοιώνουν τα ισχύοντα στον πραγματικά κόσμο, για να πετύχουν στόχους. Αν αποτύχουν, ζητείται από αυτά να προσπαθήσουν τα ίδια να εξηγήσουν γιατί δεν πέτυχαν τον στόχο, επειδή «προσπαθώντας να το εξηγήσουμε εμείς, θα γινόμασταν διδακτικοί και δεν είναι αυτός ο στόχος».
Τα παιδιά σχολικής ηλικίας -και στην Ελλάδα- δεν είναι εξοικειωμένα με τα οικονομικά, τα οποία όμως είναι πολύ χρήσιμα για ν’ αποκτήσουν κριτική σκέψη κι αίσθηση κοινωνικής δικαιοσύνης. Για αυτό και η προσέγγιση της διδασκαλίας βασίζεται στην ενεργό συμμετοχή -και όχι στην παθητική μάθηση- και ως στόχο έχει τη διερεύνηση και κατανόηση των εννοιών της οικονομίας, καθώς και την πρακτική εφαρμογή τους στην καθημερινή ζωή. Το πρόγραμμα δίνει έμφαση στην εφαρμογή των οικονομικών διαδικασιών στη λήψη αποφάσεων και την πολιτική.
Το κόστος του ανέρχεται στα 1200 ευρώ και τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται, διαδοχικά, στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στις εγκαταστάσεις του ΣΒΕ (Σφαγεία), καθώς, και, στα γραφεία του Χρηματιστηρίου Αθηνών στη Θεσσαλονίκη, με όλα τα μέτρα ασφαλείας για την COVID-19. Απαιτείται καλή γνώση αγγλικών, της γλώσσας διδασκαλίας των μαθημάτων. Η τελική επιλογή των συμμετεχόντων θα γίνει μετά από συνεντεύξεις, που θα πραγματοποιηθούν στις 3 -9 Νοεμβρίου. Όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να αποστέλλουν τη σχετική αίτηση στο [email protected] ώς τη Δευτέρα 2 Νοεμβρίου.
