Η παχυσαρκία αποτελεί σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, καθώς σχετίζεται με πάνω από 60 νοσήματα. Σύμφωνα με επιδημιολογικά δεδομένα, η παχυσαρκία είναι υπεύθυνη για άνω του 70% των περιστατικών αρτηριακής υπέρτασης και αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης σε πάνω από 18 διαφορετικά είδη καρκίνου. Δυστυχώς, η Ελλάδα βρίσκεται πάνω από τον μέσο όρο της Ευρώπης και στα δύο φύλα, τόσο στην υπερβαρότητα όσο και στην παχυσαρκία.
Αυτά επισημαίνει η Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής ΕΚΠΑ, με αφορμή την 4η Μαρτίου, παγκόσμια ημέρα κατά της παχυσαρκίας. Η κα. Ψαλτοπούλου αναφέρεται και στις νέες φαρμακευτικές αγωγές που έχουν στη διάθεσή τους οι γιατροί για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Η παχυσαρκία είναι πολυπαραγοντική νόσος, αγνώστου κυρίως αιτιολογίας, που ο πιο συχνός ορισμός της στους ενήλικες είναι με τον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ- BMI), δηλαδή το πηλίκο του βάρους σε κιλά δια του ύψους σε μέτρα στο τετράγωνο. Ο ΔΜΣ στο φυσιολογικό άτομο κυμαίνεται από 18.5 έως 24.9, στο υπέρβαρο από 25.0 έως 29.9, ενώ στο παχύσαρκο είναι άνω του 30.0.
Η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο για πολλαπλά προβλήματα υγείας, ειδικά αν υπάρχει επιπλέον κοιλιακό λίπος. Η νοσογόνος παχυσαρκία, που ορίζεται με ΔΜΣ ίσο ή ανώτερο από 40, φαίνεται να μειώνει το προσδόκιμο επιβίωσης μέχρι και 14 έτη, σημειώνει η κα. Ψαλτοπούλου.
Η καθηγήτρια αναφέρεται επίσης στα νοσήματα που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Σύμφωνα με το CDC των ΗΠΑ, σχεδόν 9 στα 10 άτομα με διαβήτη τύπου 2 είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Η απώλεια τουλάχιστον 5% έως 7% του μέγιστου βάρους μπορεί να αποτρέψει ή να αντιστρέψει την εμφάνιση του διαβήτη.
Η παχυσαρκία επίσης αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης σε πάνω από 18 διαφορετικά είδη καρκίνου, σύμφωνα με τον WCRF. Αυτό περιλαμβάνει τον καρκίνο του μαστού, του παχέος εντέρου, του προστάτη και διάφορους αιματολογικούς καρκίνους. Επιπλέον, η λιπώδης νόσος του ήπατος αναπτύσσεται όταν συσσωρεύεται λίπος στο συκώτι, οδηγώντας σε σοβαρές ηπατικές βλάβες.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το υπερβολικό βάρος αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας και χολόλιθων, καθώς και επιπλοκών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η παχυσαρκία μπορεί επίσης να επηρεάσει την ψυχική υγεία, αυξάνοντας τον κίνδυνο κατάθλιψης και διατροφικών διαταραχών.
Σύμφωνα με τη World Obesity Federation, στη χώρα μας ο επιπολασμός της υπερβαρότητας μαζί με την παχυσαρκία στους άντρες ξεπερνά το 65% και γύρω στο 50% στις γυναίκες. Οι παράγοντες όπως η διαμονή σε αγροτικές περιοχές και η χαμηλή εκπαίδευση επιβαρύνουν την κατάσταση.
Η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας περιλαμβάνει δράσεις διεπιστημονικής προσέγγισης και συνδυασμένες παρεμβάσεις για την προώθηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών και τακτικής σωματικής δραστηριότητας. Η φαρμακοθεραπεία και η βαριατρική χειρουργική είναι σημαντικές επιλογές για την αντιμετώπιση της νοσογόνου παχυσαρκίας.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
