Η ρετσίνα, ένα παραδοσιακό ελληνικό κρασί, έχει συνδεθεί όσο κανένα άλλο με τη Θεσσαλονίκη και μπορεί να αποτελέσει τη βάση για τη δημιουργία ενός νέου οινοτουριστικού προϊόντος για την πόλη. Αυτό μας προτείνει η εταιρεία “Apeiron EE” η οποία πραγματοποιεί έρευνα στην ιστορία και τον πολιτισμό της ρετσίνας στη Θεσσαλονίκη με σκοπό τη δημιουργία διαδρομών στην πόλη για τον επισκέπτη της που βασίζονται στο storytelling και διαμορφώνονται ανάλογα με τα ενδιαφέροντα του καθενός.
Ρεπορτάζ: Χρίστος Φιλιππούδης
Η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας της “Apeiron” που είναι στο πλαίσιο του «Ερευνώ- Δημιουργώ-Καινοτομώ» καθώς και οι βασικοί πυλώνες στους οποίους θα βασίζεται το νέο αυτό οινοτουριστικό προϊόν για τη Θεσσαλονίκη παρουσιάστηκε χθες στο πλαίσιο μιας από τις βιωματικές δράσεις της εταιρείας, όπου είχαμε και τη δυνατότητα να δοκιμάσουμε τη γαστρονομική ευελιξία της ρετσίνας, με τις γευστικές επιλογές του σεφ Χριστόφορου Κατσιάνα.
Παράλληλα ανακαλύψαμε και γνωρίσαμε την ιστορία της πόλης και την καθημερινότητα των κατοίκων της μέσα από τη ρετσίνα. Η έρευνα της εταιρείας επικεντρώθηκε σε τρεις βασικούς άξονες: την ιστορική έρευνα, τη λαογραφική καθώς και την έρευνα αγοράς.
Πρόκειται για το νέο προσωπικό project της Ελένης Κεχρή, οινολόγου και χημικού μηχανικού με χρόνια εμπειρία στην παραγωγή ρετσίνας, η οποία με τη νέα προσπάθεια αυτή προσπαθεί να ρίξει φως σε άγνωστες μέχρι σήμερα πτυχές της ιστορίας και του πολιτισμού του κρασιού αυτού, αλλά και της σύνδεσής του με την πόλη της Θεσσαλονίκης. Μαζί της στο εγχείρημα αυτό έχει μια ομάδα έμπειρων ανθρώπων τόσο στον τομέα του κρασιού αλλά και της έρευνας, μεταξύ των οποίων ο Γιώργος Δάρλας υπεύθυνο Στρατηγικής & Μάρκετινγκ και ο Δημήτρης Τσάκωνας, υπεύθυνος της λαογραφικής έρευνας, οι οποίοι ήταν παρόντες στη χθεσινή εκδήλωση.
Σκοπός της έρευνας είναι η δημιουργία ενός νέου οινοτουριστικού προϊόντος για τη Θεσσαλονίκη με βάση τη ρετσίνα. Οι επισκέπτες της Θεσσαλονίκης θα έχουν την ευκαιρία μέσα από ιστορίες ανθρώπων της να γνωρίσουν τόσο τη σχέση που έχουν αυτοί με τη ρετσίνα, αλλά και να γνωρίσουν κομμάτια της πόλης που ταιριάζουν με τα ενδιαφέροντα τος (πχ αρχιτεκτονική, ιστορία, γαστρονομία κ.ά.). Το νέο οινοτουριστικό προϊόν βασίζεται στο storytelling ενώ θα έχει τη μορφή θεματικών, self guided διαδρομών τις οποίες θα καλείται να ανακαλύπτει ο επισκέπτης και μέσα από τις οποίες θα γνωρίζει στοιχεία της ιστορίας και του πολιτισμού τόσο της ρετσίνας όσο και της Θεσσαλονίκης. Τα στοιχεία αυτά αλλά και οι διαδρομές είναι διαθέσιμα στην πλατφόρμα της εταιρείας “Apeiron EE” cityofretsina.com όπου καθένας μπορεί να ενημερωθεί σχετικά αλλά και να επιλέξει τη διαδρομή που του ταιριάζει.
«Αδιαμφισβήτητα η Θεσσαλονίκη είναι η πόλη της ρετσίνας καθώς είναι απόλυτα συνυφασμένη με τις καθημερινές συνήθειες των κατοίκων της πόλης και έχει συνδεθεί όσο κανένα άλλο με τη Θεσσαλονίκη και τους ανθρώπους της» σημείωσε η κα Κεχρή.
Γιατί η Θεσσαλονίκη είναι η «πρωτεύουσα της ρετσίνας»
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που παρουσιάστηκαν χθες, το 78% των κατοίκων της βόρειας Ελλάδας προτιμούν τη ρετσίνα ως την κύρια επιλογή τους στο κρασί σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ελλάδα που μόνο το 37% την επιλέγει.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, η κατανάλωση ρετσίνας τις τελευταίες δεκαετίες στην Αθήνα φθίνει παρ’ όλα αυτά στη Βόρεια Ελλάδα συγκρατείται και μάλιστα τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται αυξητική. Οι λόγοι είναι πολλοί: ένας είναι ίσως ότι η πόλη έχει παράδοση στους μεζέδες και στη λογική των πολλών μικρών πιάτων με έντονες γεύσεις, που ζητούν και ένα κρασί με ευέλικτο χαρακτήρα και αρωματική ένταση, όπως είναι η ρετσίνα. Παράλληλα με αυτή την πολιτισμική διάσταση, πρόσθετοι λόγοι οικονομικοί και κοινωνικοί έχουν συμβάλει στην εδραίωση της λογικής της ρετσίνας ως λαϊκού κρασιού με καλή σχέση ποιότητας – τιμής. Η ευρεία δημοφιλία της ρετσίνας έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων ποιοτικών κρασιών της κατηγορίας αυτής τα τελευταία χρόνια στην πόλη αλλάζοντας την εικόνα της. Και κάπως έτσι ο τίτλος «πρωτεύουσα της ρετσίνας» ανήκει δικαιωματικά στη Θεσσαλονίκη.
Το πιο δημοφιλές και ταυτόχρονα παρεξηγημένο ελληνικό κρασί απενοχοποιείται
Όπως αναφέρεται στην έρευνα, η ρετσίνα έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής στη Θεσσαλονίκη, το διάστημα του Μεσοπολέμου και μετά, κυρίως, λόγω της χαμηλής της τιμής, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν καταναλωνόταν τα προηγούμενα χρόνια από τους κατοίκους της πόλης. Ήδη από τη δεκαετία του 1910 υπάρχουν αναφορές στον τοπικό Τύπο σχετικά με τις προς πώληση ποσότητες ρετσίνας που διατίθεντο για τις ταβέρνες και τα οινοπωλεία της περιοχής.
«Η ρετσίνα πάντα ήταν το κρασί του άστεως. Η Θεσσαλονίκη έχει μια σχέση σταθερή με τη ρετσίνα στο πέρασμα των χρόνων, όπως προκύπτει και από την έρευνα μας. Σε αντίθεση, στην Αθήνα η ρετσίνα αντικαταστάθηκε σταδιακά από άλλα κρασιά», ανέφερε από την πλευρά του ο κ. Δάρλας.
Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με την έρευνα, όταν ξεκίνησαν οι πρώτες εμφιαλώσεις ρετσίνας οι παραγωγοί πέφτουν στην παγίδα του γρήγορου και εύκολου κέρδους διατηρώντας την εικόνα της ρετσίνας ως κρασιού μαζικής κατανάλωσης και χαμηλών απαιτήσεων. Όσο οι πωλήσεις αυξάνονται τόσο η φήμη του κρασιού αμφιλεγόμενης ποιότητας εξαπλώνεται σε Ελλάδα και εξωτερικό. Βεβαίως, η βελτίωση των τεχνικών μεθόδων επιτρέπει την παραγωγή κρασιών χαμηλής τιμής, αλλά ταυτόχρονα καλής ποιότητας και έτσι τα καλά παραδείγματα δεν λείπουν. Ωστόσο, το κοινό της ρετσίνας εκπαιδεύεται σταδιακά σε μια συγκεκριμένη έκφραση του κρασιού αυτού, που συνεχίζει να διατηρεί έντονα τα χαρακτηριστικά του ρετσινιού.
Συμπεραίνεται λοιπόν ότι κάπως έτσι η ρετσίνα απέκτησε τη «ρετσινιά» που την ακολουθεί μέχρι σήμερα. Αυτή η εικόνα της ρετσίνας αλλάζει τα τελευταία χρόνια χάρη στις προσπάθειες οινοποιών που προσφέρουν μια ενδιαφέρουσα γκάμα προϊόντων με πολύ υψηλό επίπεδο. Η προσπάθεια αυτή έχει ως επίκεντρο τη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή με τα καλά παραδείγματα στην παραγωγή ρετσίνας να είναι πολλά.
*Φωτογραφίες: Σάκης Γιούμπασης
Δείτε επίσης: Θεσσαλονίκη: Ταυτοποιήθηκαν άλλοι έξι για την εισβολή Χρυσαυγιτών σε έκθεση καλλιτέχνη στην Καλαμαριά
