Υποσχέθηκε στο παιδί του ότι θα βρίσκεται κοντά του ανήμερα της γιορτής του και περνώντας διά πυρός και σιδήρου, μέσα από τη μάχη του Σαραντάπορου, υλοποίησε την υπόσχεσή του κι έφτασε νικητής στη Θεσσαλονίκη στις 26 Οκτωβρίου του 1912.
Έναν και πλέον αιώνα μετά, ο συλλέκτης και παλαιοπώλης Γιάννης Βαβάτσης, αποκαλύπτει το συγκινητικό γράμμα Σημαιοφόρου Συντάγματος που γράφηκε μετά την είσοδο του Ελληνικού Στρατού στα Σέρβια, στις 10 Οκτωβρίου 1912. Αποδέκτης είναι η οικογένεια του Σημαιοφόρου στη Θεσσαλονίκη και κυρίως ο μεγαλύτερος γιος του, ο οποίος, όπως πηγάζει από τα συμφραζόμενα του κειμένου, λέγεται Δημήτρης. Κι αυτό γιατί ο πατέρας στην επιστολή εύχεται να βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη στην ονομαστική του γιορτή, όπως και έγινε, καθώς στις 26 Οκτωβρίου του 1912, ο Ελληνικός Στρατός εισήλθε στην πόλη.
«Παιδί μου!…Σου γράφω βιαστικά από τα Σέρβια. Ύστερα από τη μάχη στην Ελασσώνα, αντικρύσαμε το φοβερό Σαραντάπορο. Εννιά του Οχτώβρη, πρωί, μπήκαμε στη φωτιά. Πολεμούσαμε με το τραγούδι στα χείλη, σα νά΄ ταν πανηγύρι. Αίμα πολύ χύθηκε ως το βράδυ. Την άλλη μέρα, τα ξημερώματα, οι Τούρκοι είχαν χαθεί από τα φοβερά Στενά. παντού νίκη και ενθουσιασμός για τη λευτεριά. Ο Θεός να μ’ αξιώσει στη γιορτή σου νά΄ μαι μέσα στη Θεσσαλονίκη, παιδί μου», γράφει η επιστολή.
Ο πατέρας στο γράμμα του εσωκλείει κι ένα ιδιαίτερο ενθύμιο για τον γιο του από τον πόλεμο. «Και τώρα, άκουσε με. Σου στέλνω ένα δεματάκι. Να το άνοιξης μ’ ευλάβεια, γιατί είναι ιερό κειμήλιο για σένα και για όλους μας. Στη μάχη του Σαρανταπόρου, καθώς προχωρούσα με τη σημαία του Συντάγματος, μες τον καπνό, μια οβίδα έσκασε παραπέρα. Κι ένα κομμάτι της πέρασε πάνω από το κεφάλι μου χωρίς να μ’ αγγίξη. Μα έκοψε αυτό το κειμήλιο και τορηξε πάνω στο στήθος μου. σου το στέλνω να το φυλάξης. Φίλησε μου τη μαμά σου, το Ρήγα και το Γιαννάκη. Ο πατέρας σου»…
Η διάσωση του κιτρινισμένου γράμματος
Το ιστορικό αυτό έγγραφο βρίσκεται στα χέρια του παλαιοπώλη- συλλέκτη στη Θεσσαλονίκη, Γιάννη Βαβάτση, ο οποίος απαντώντας σε ερώτηση για το πώς έφτασε στην κατοχή του, δηλώνει αφοπλιστικά ότι «όποιος ψάχνει, βρίσκει».
«Επειδή μ’ ενδιαφέρει η ιστορία του τόπου μου και όχι μόνο, κατάφερα να βρω την επιστολή και είναι για μένα πολύ σημαντική. Καταρχάς, από τη γραφή της φαίνεται ότι ο αποστολέας ήταν άνθρωπος καλλιεργημένος, μορφωμένος. Υπήρξε εθελοντής κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων, άφησε την οικογένειά του στη Θεσσαλονίκη με τα τρία παιδιά και προτίμησε να πολεμήσει για την Ελλάδα. Αναφέρει πολλές λεπτομέρειες και αυτό που με συγκινεί ιδιαίτερα είναι ότι στέλνει στο παιδί του ένα κομμάτι οβίδας και του λέει: “φύλαξέ το, είναι ιερό”», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Βαβάτσης.
Ο συλλέκτης έχει στην κατοχή του μόνο το γράμμα, χωρίς τον φάκελο και χωρίς να φέρει κάποια υπογραφή ή όνομα. Έτσι απευθύνθηκε, όπως δηλώνει, στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας, επί υπουργίας Πάνου Καμμένου, για να μπορέσει να βρει τον αποστολέα.
«Ακόμα περιμένω απάντηση και αναρωτιέμαι, πόσοι ήταν άραγε εκείνη την εποχή, σημαιοφόροι στη Θεσσαλονίκη; Μορφωμένοι δηλαδή άνθρωποι που άφησαν τα σπίτια τους και την οικογένειά τους για να πάνε να πολεμήσουν για την Ελλάδα; Αναμένω απάντηση όχι μόνο γι’ αυτό το ντοκουμέντο, έχω κι άλλα, άπειρα, ιστορικά ντοκουμέντα για τα οποία δεν μπόρεσα να βρω βοήθεια από κρατικό φορέα», σημειώνει ο κ. Βαβάτσης, ξεκαθαρίζοντας ότι το μόνο που θέλει είναι να μάθει το όνομα και το επίθετο του αποστολέα προκειμένου «να τιμήσει τον ήρωα».
Στη συλλογή του κ. Βαβάτση με τα ιστορικά έγγραφα εκείνης της περιόδου (αρχές του 19ου αιώνα), περιλαμβάνεται και η ταυτότητα εγγραφής στο Σύλλογο Μακεδονομάχων του δασκάλου Δημήτρη Υψηλάντη, από το «Ματσίκοβον», όπως αναφέρεται και πρόκειται για το χωριό Εύζωνοι του δήμου Παιονίας. Η χρονολογία εγγραφής στον Σύλλογο είναι το 1928 με το «Πράκτωρ» να αναφέρεται ως βαθμός εγγραφής! Παράλληλα, ο συλλέκτης διαθέτει πολλά έγγραφα από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, όπου βεβαιωνόταν η συμμετοχή των γονιών ή των φοιτητών στον πόλεμο προκειμένου να πάρουν ατέλειες ή μεταγραφές.
«Δεν μ’ ενδιαφέρει ένα έγγραφο να είναι σπάνιο, με ενδιαφέρει μόνο να έχει σχέση με την ιστορία του τόπου μου, αρρωσταίνω όταν βλέπω χαμένα και πεταμένα αυτού του είδους ντοκουμέντα. Πρέπει να περισώζουμε ότι μπορούμε να βρούμε από την ιστορία της χώρας μας», καταλήγει ο κ. Βαβάτσης.
Νατάσα Καραθάνου
