IHPST, Διεθνής Ομάδα Ερευνητών που. Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν εμφανίζεται πάντα στις φωτογραφίες ως ηλικιωμένος καθηγητής με ατημέλητα λευκά μαλλιά. Όμως ήταν μόλις 27 ετών, νέος, με ζωντάνια κ…. IHPST, Διεθνής Ομάδα Ερευνητών που. Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν εμφανίζεται πάντα στις φωτογραφίες ως ηλικιωμένος καθηγητής με ατημέλητα λευκά μαλλιά. Όμως ήταν μόλις 27 ετών, νέος, με ζωντάνια κ…. ροη
Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν εμφανίζεται πάντα στις φωτογραφίες ως ηλικιωμένος καθηγητής με ατημέλητα λευκά μαλλιά. Όμως ήταν μόλις 27 ετών, νέος, με ζωντάνια και εμπειρίες όταν έκανε τις επιστημονικές ανακαλύψεις, για τις οποίες κέρδισε βραβείο Νόμπελ Φυσικής.
Ο Μάικλ Φάραντεϊ εφευρέτης της ηλεκτρογεννήτριας έλαβε ελάχιστη τυπική εκπαίδευση, δεν γνώριζε μαθηματικά, αλλά συνέβαλε στην επιστημονική πρόοδο με σημαντικές εφευρέσεις.
Η έννοια των γραμμών ηλεκτρικού πεδίου εισήχθη από τον Φάραντεϊ, ο οποίος την οπτικοποίησε χρησιμοποιώντας διαίσθηση και όχι μαθηματική ανάλυση.
Μελέτες γυναικών επιστημόνων, όπως η Μαρία Κιουρί και η Ρόζαλιντ Έλσι Φράνκλιν επιχειρήθηκε να υποβαθμιστούν ή δεν αναγνωρίστηκαν στον ανδροκρατούμενο κλάδο.
Φωτίζοντας άγνωστες πτυχές σταθμών στην εξέλιξη της επιστημονικής σκέψης και εστιάζοντας το ενδιαφέρον σε αφανείς ήρωές της, η Διεθνής Ομάδα Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Διδασκαλίας των Φυσικών Επιστημών (International History, Philosophy, and Science Teaching Group -IHPST), με μέλη καθηγητές και ερευνητές απ’ όλες τις ηπείρους, ανατρέπει στερεοτυπικές εικόνες που κυριαρχούν στην εκπαίδευση και την κοινωνία για τις Φυσικές Επιστήμες και προτείνει σύγχρονες μεθόδους και εργαλεία διδασκαλίας με έμφαση στον δημοκρατικό, χωρίς αποκλεισμούς χαρακτήρα τους.
Για τη Διεθνή Ομάδα IHPST, την αποστολή και τους στόχους της, μίλησαν στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η Andreia Guerra, καθηγήτρια Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης και ερευνήτρια στο Ομοσπονδιακό Κέντρο για την Τεχνολογική Εκπαίδευση στο Ρίο ντε Τζανέιρο (CEFET/RJ), εκλεγμένη πρόεδρος της IHPST και η Φανή Σέρογλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ, η οποία θα αναλάβει καθήκοντα προέδρου σε δύο χρόνια.
Αποστολή της Διεθνούς Ομάδας IHPST
“Έννοια μας είναι να συζητάμε για τη Διδακτική των Φυσικών Επιστημών και να αξιοποιούμε την Ιστορία, τη Φιλοσοφία και τις Κοινωνικές Επιστήμες για να βελτιώσουμε τη διδασκαλία με τέτοιο τρόπο, ώστε να αλλάξουμε την απλοϊκή εικόνα για την επιστήμη: Ότι η επιστήμη έχει όλη την αλήθεια, ότι η επιστήμη είναι δομημένη μόνο για διάνοιες επιστήμονες. Η ιδέα είναι να συζητάμε για την επιστήμη με τους μαθητές μας, να τους δείχνουμε -και να μπορούν να καταλαβαίνουν- τη δύναμη της επιστήμης, αλλά και τα όριά της, ότι έχει οικοδομηθεί από διαφορετικούς ανθρώπους, Αφρικανούς, Λατινοαμερικανούς, Βραζιλιάνους, Έλληνες και όχι μόνο από ξεχωριστούς άνδρες” τόνισε η Andreia Guerra αναφερόμενη στον ρόλο της Διεθνούς Ομάδας Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Διδασκαλίας των Φυσικών Επιστημών (IHPST), η οποία διοργανώνει στη Θεσσαλονίκη το 15ο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριό της.
Ως πρόεδρος της Διεθνούς Ομάδας, που ιδρύθηκε το 1989 στις ΗΠΑ και έχει μέλη ιστορικούς, φιλοσόφους και κοινωνιολόγους της επιστήμης, ερευνητές της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών και εκπαιδευτικούς, υπογράμμισε ότι σχεδιάζει να συνεχίσει το έργο που ξεκίνησε πριν από 30 χρόνια, αλλά και να εντάξει νέα θέματα στην ατζέντα της IHPST.
“Είμαστε στον 21ο αιώνα, οπότε στην ατζέντα μας εντάσσονται και νέα θέματα, όπως η κοινωνική δικαιοσύνη, η αναγκαιότητα να αλλάξουμε τις ανισότητες. Επιδίωξή μας είναι να επιτρέψουμε στους μαθητές να αντιληφθούν ότι η επιστήμη μπορεί και πρέπει να είναι δημοκρατική, ότι η μελέτη των φυσικών επιστημών είναι ανοιχτή για όλους, ανεξάρτητα από θρησκεία, φυλή, γένος. Το θέμα της υπερθέρμανσης του πλανήτη θα μας απασχολήσει επίσης. Εξακολουθούμε φυσικά να αναζητάμε τρόπους αναβάθμισης της διδασκαλίας των φυσικών επιστημών” ανέφερε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ.
“Όταν βλέπουν πόσο διαφορετικοί άνθρωποι, που έχουν ζήσει σε διαφορετικές συνθήκες ο καθένας, έχουν παράγει επιστημονικό έργο, το οποίο είναι πολύτιμο για την κοινωνία, μαθητές όλων των ηλικιών και απ’ όλα τα υπόβαθρα αισθάνονται ότι είναι ευπρόσδεκτοι στην επιστήμη. Αντιλαμβάνονται ότι μπορούν να σπουδάσουν Φυσικές Επιστήμες, να εργαστούν στον τομέα των Φυσικών Επιστημών και στη συνέχεια να ωφελήσουν την κοινωνία μέσω της επιστήμης” υπογράμμισε η Φανή Σέρογλου.
Μείωση του ενδιαφέροντος των μαθητών για τις φυσικές επιστήμες
Έρευνες δείχνουν το ενδιαφέρον των μαθητών για τις φυσικές επιστήμες συρρικνώνεται σε όλες τις χώρες. Στη Βραζιλία, σύμφωνα με τις έρευνες του Διεθνούς Προγράμματος για την Αξιολόγηση των Μαθητών (PISA) του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), ο αριθμός των μαθητών που θέλουν να ακολουθήσουν σπουδές στις φυσικές επιστήμες είναι πολύ μικρός, ανέφερε η Andreia Guerrra. Οι έφηβοι αισθάνονται ότι δεν μπορούν να επιλέξουν αυτήν την κατεύθυνση, θεωρούν ότι με τις φυσικές επιστήμες ασχολούνται μόνον ιδιαίτερης ευφυίας άνδρες, πρόσθεσε.
Το παράδειγμα της Φινλανδίας ανέφερε η Φανή Σέρογλου, τονίζοντας ότι στη σκανδιναβική χώρα δεν υπάρχουν πλέον γιατροί και μηχανικοί. “Στη Φινλανδία στους συγκεκριμένους επαγγελματικούς κλάδους απασχολούνται Έλληνες, Ιταλοί και Ισπανοί. Οι μαθητές που παρακολουθούν αυτό το υπέροχο, ποιοτικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, όταν γίνονται 18 ετών, αποφασίζουν να μην σπουδάσουν φυσικές επιστήμες. Αυτό είναι ένα πρόβλημα” διευκρίνισε.
Και οι φυσικές επιστήμες συνδέονται με την καθημερινή ζωή
Υπάρχει η ευρέως διαδεδομένη αντίληψη, σύμφωνα με την πρόεδρο του IHPST, ότι οι κοινωνικές επιστήμες είναι πιο εύκολες και ότι η ζωή του επιστήμονα που τις ακολουθεί είναι συνηθισμένη, ενώ του επιστήμονα των φυσικών επιστημών περίεργη. Θεωρούν ότι ζει μακριά από την κοινωνία, μακριά από την οικογένεια, δεν έχει φίλους. Εμείς θέλουμε να αλλάξουμε την εικόνα, να δείξουμε ότι οι Φυσικές Επιστήμες είναι για όλους τους ανθρώπους και ότι όχι μόνο μπορούν να αξιοποιήσουν τα αποτελέσματά τους, αλλά και να τις ακολουθήσουν επαγγελματικά.
“Γνωρίζουμε την εικόνα του Αϊνστάιν με τα λευκά μαλλιά, όμως ο Αϊνστάιν πήρε το Νόμπελ για την ανακάλυψη που έκανε όταν ήταν 27 ετών, ήταν νέος, δραστήριος, είχε μία ζωή γεμάτη από εμπειρίες. Όλα αυτές οι πτυχές δεν συζητιούνται” ανέφερε η Φανή Σέρογλου.
Η Μαρία Κιουρί ήταν η Μαρία Σκουοντόφσκα-Κιουρί, ήταν πρωτοπόρος επιστήμονας από την Πολωνία, δεν ήταν απλά η σύζυγος του Πιερ Κιουρί, τόνισε προσθέτοντας ότι ο Πιερ Κουρί πήρε βραβείο και για το δικό της επιστημονικό έργο. Το έργο μιας γυναίκας εκείνη την περίοδο επιχειρήθηκε να υποβαθμιστεί, παρατήρησε.
Κ. Γιαννίκη
