Πόσο βοήθησε την ιστοριογραφία η δισεκατονταετηρίδα από την Ελληνική Επανάσταση; Τι πρέπει να ξεχάσουμε από αυτά που μάθαμε για το 1821 και τι να εντάξουμε ως νέα γνώση; Πώς αντιμετώπισε την εξέγερση η Υψηλή Πύλη; Τι σήμαινε για έναν καθολικό στις Κυκλάδες η πορεία προς το εθνικό κράτος;
Ο Ηλίας Κολοβός, διευθυντής Ερευνών (Πρόγραμμα Οθωμανικής Ιστορίας) στο Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ), και ο Δημήτρης Κουσουρής, εντεταλμένος ερευνητής στο Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του ΕΙΕ, απαντούν στις ερωτήσεις του ΑΠΕ-ΜΠΕ με αφορμή την έκδοση του συλλογικού τόμου Κατανοώντας την Ελληνική Επανάσταση (1821-1832): Νέες προσεγγίσεις στην Κοινωνική, Πολιτική και Πολιτιστική Ιστορία, του οποίου είναι επιμελητές.
«Η αναζωογόνηση του ερευνητικού ενδιαφέροντος μετά από δεκαετίες υποχώρησης και υποχρηματοδότησης του πεδίου οδήγησε στην αξιοποίηση, εν μέρει έστω, τεράστιου σώματος των πηγών που δεν έχει ακόμα μελετηθεί συστηματικά από τους ιστορικούς, και στην εκπόνηση μελετών που φωτίζουν ανεξερεύνητες ακόμα πτυχές της Επανάστασης, όπως π.χ. τα οικονομικά του αγώνα», αναφέρουν οι δύο ιστορικοί. Όσον αφορά τα οφέλη για τις γνώσεις μας γύρω από το 1821 που έχουν προκύψει από την επιστημονική έρευνα, τα σημαντικότερα ίσως «να αφορούν καταρχήν τις ερμηνείες και το πλαίσιο κατανόησης. Σε αντίθεση με μια πλέον παρωχημένη αντίληψη ενός επαναστατικού κινήματος που προήλθε σε πείσμα των καιρών, σήμερα αντιλαμβανόμαστε την Ελληνική Επανάσταση καλύτερα ως ένα από τα μείζονα γεγονότα που σημάδεψαν την πάλη ανάμεσα στις δυνάμεις της επανάστασης και της αντεπανάστασης».
Η συνέντευξη συνεχίζεται με ερωτήσεις σχετικά με την έκδοση και την ερευνητική διαδικασία. Ο συλλογικός τόμος προήλθε από ένα ερευνητικό πρόγραμμα που χρηματοδότησε το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο με αφορμή τα 200 χρόνια από το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης. Παρά τις προκλήσεις που παρουσιάστηκαν, οι ιστορικοί παραμένουν ανοιχτοί στην προοπτική μιας ελληνικής έκδοσης του τόμου στο μέλλον.
Αναφορικά με τον καθηγητή Βασίλη Καρδάση, οι συγγραφείς αφιερώνουν την έκδοση ως αναγνώριση της συνεισφοράς του στη μελέτη της ελληνικής ιστορίας. «Ο Βασίλης Καρδάσης είναι ένας ξεχωριστός Έλληνας ιστορικός, με ιδιαίτερη συνεισφορά στην οικονομική ιστορία», αναφέρουν. Η συζήτηση για την Ελληνική Επανάσταση οδήγησε σε μια αναζωογόνηση του ενδιαφέροντος και στην ανανέωση θεματικών και ερωτημάτων έρευνας.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ιστορικοί επισημαίνουν τα σημαντικά νέα στοιχεία που έχουν προκύψει από την ερευνητική διαδικασία, αναγνωρίζοντας ότι έχουμε πολλά ακόμα να μάθουμε για την Ελληνική Επανάσταση και τις συνέπειές της στην κοινωνία.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ