Κολυμπάει στα λιβάδια της Ποσειδωνίας εδώ και 30 χρόνια, βλέπει τις αλλαγές στους μικρόσωμους “ κατοίκους” αλλά και την ανθρωπογενή ρύπανση από την ανεξέλεγκτη χρήση πλαστικού και την τουριστική ανάπτυξη και αποτυπώνει τα χρώματα και τη γενικότερη κατάσταση του βυθού, σε υποβρύχιες φωτογραφίες.
Ο Γιώργος Σκούφας, εκτός από αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος στο Διεθνές Πανεπιστήμιο, είναι εκπαιδευτής καταδύσεων και φωτογράφος και έχει μια εμπειρική άποψη για την κατάσταση του βυθού ως αυτόπτης μάρτυρας επί τρεις δεκαετίες.
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, με αφορμή έκθεσή του με υποβρύχιες φωτογραφίες που θα πραγματοποιηθεί στις 18 Νοεμβρίου, ο κ. Σκούφας ξεκαθαρίζει αρχικά ότι “ η θάλασσα έχει μια δυναμική ισορροπία και τίποτα δεν είναι ίδιο από τη μια μέρα στην άλλη”. Όσο για τη ρύπανση, δηλώνει ότι έχει αλλάξει μορφή με τις ανθρωπογενείς πιέσεις.
“ Για παράδειγμα, πριν από 20 χρόνια, ελάχιστοι νοίκιαζαν βάρκες, πλέον όμως είναι πάρα πολλοί δημιουργώντας ηχορύπανση αλλά και καταστροφή του βυθού με τις άγκυρες. Επιπλέον, παλαιότερα δεν ήταν τόσο διαδεδομένη η χρήση πλαστικού ενώ τώρα βλέπεις στις ακτές να πίνουν καφέ με πλαστικό ποτήρι και μέσα στη θάλασσα να καταλήγουν μπουκάλια αντηλιακού και νερού, καλαμάκια, σακούλες, τενεκεδάκια αναψυκτικών και ένα σωρό άλλα” λέει ο κ. Σκούφας κάνοντας αναφορά και στο θλιβερό θέαμα από τις ξεβρασμένες γόπες στις ακτές.
“ Το πλαστικό”, συνεχίζει, “ είτε το βλέπουμε μέσα στη θάλασσα σε διάφορες μορφές είτε δεν μπορούμε να το εντοπίσουμε καθώς πρόκειται για μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικών, τα μικροπλαστικά, γι’ αυτό και είναι επιβεβλημένη η μείωση χρήσης του, μέθοδος που είναι πιο δραστική από την ανακύκλωση”.
Ο ίδιος πάντως στις καταδύσεις του, έχει διαπιστώσει μεταβολές στους βιοτόπους που δεν οφείλονται αποκλειστικά σε ανθρωπογενείς πιέσεις αλλά και στην κλιματική αλλαγή.
“ Τα ολοθούρια, που είναι περισσότερα γνωστά ως “αγγούρια της θάλασσας”, τα έβλεπα συχνά τα προηγούμενα χρόνια αλλά όχι πια, κατά πάσα πιθανότητα λόγω υπεραλίευσης, αφού προορίζονται για τις ασιατικές αγορές. Από την άλλη όμως συναντούμε πολλές φορές το ψάρι “βαλιστής” αλλά και πάρα πολλούς “σκάρους” όπως και “μαγιάτικο”, γεγονός που οφείλεται στο ότι τα νερά είναι ζεστά πολύ μεγαλύτερη περίοδο” τονίζει ο κ. Σκούφας. “ Ας μην ξεχνάμε”, σημειώνει, “ ότι το κλίμα πάντα ήταν μεταβαλλόμενο, απλώς οι αλλαγές αυτές γίνονται τώρα πιο γρήγορα”.
Όσο για τα λιβάδια της Ποσειδωνίας, φυτού που αποτελεί ενδημικό είδος της Μεσογείου, αποτελώντας ουσιαστικά τον “ πνεύμονά” της, ο κ. Σκούφας υπογραμμίζει ότι δέχονται πιέσεις για πολλούς λόγους. “ Τα συγκεκριμένα λιβάδια είναι δείκτες ποιότητας νερού και απειλούνται από διάφορους παράγοντες, όπως τα φερτά υλικά που κατεβάζουν οι χείμαρροι ή από τους δύτες αναψυχής που κρατιούνται από τα φυτά, ξεριζώνοντάς τα” σημειώνει.
Όπως αναφέρει ο καθηγητής, τα λιβάδια της Ποσειδωνίας αποτελούν ένα φυσικό φράγμα που εμποδίζει τη διάβρωση των ακτών και έναν φυσικό βιότοπο και καταφύγιο πολλών οργανισμών. “ Είναι μάλιστα και το “ μαιευτήριο” αρκετών ψαριών” συμπληρώνει.
Η έκθεση του κ. Σκούφα με 20 υποβρύχιες φωτογραφίες με θέμα την προβολή και την προώθηση της αξίας της Ποσειδωνίας για τα μεσογειακά θαλάσσια οικοσυστήματα, θα πραγματοποιηθεί στις 18 Νοεμβρίου, στο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο εκδήλωσης για το πρόγραμμα “ zeroplastic” που υλοποιεί ο Οργανισμός προστασίας του περιβάλλοντος iSea, με την υποστήριξη της OceanCare σε συνεργασία με τον δήμο Θεσσαλονίκης και το International Hellenic University/Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος.
Στόχος της εκδήλωσης αποτελεί η ενημέρωση εκπροσώπων τουριστικών επιχειρήσεων σχετικά με το ζήτημα της ρύπανσης από πλαστικά και μικροπλαστικά και την Ευρωπαϊκή Οδηγία για την κατάργηση των πλαστικών μιας χρήσης με σκοπό την ενθάρρυνση αλλαγής πρακτικών και την αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων για την αντικατάσταση των πλαστικών μιας χρήσης μέσα από την αλληλεπίδραση εκπροσώπων της τουριστικής βιομηχανίας με εκπροσώπους από την αγορά εναλλακτικών προϊόντων.
Νατάσα Καραθάνου
Τη φωτογραφία παραχώρησε ο κ. Σκούφας και προέρχεται από καταδύσεις στη Χαλκιδική
