Τα πρώτα βήματα στο διάδρομο, τα νιώθεις μέχρι και… αδιάφορα. Οσο περπατάς, όμως, στο χώρο, τόσο αποκτάς ενδιαφέρον για όσα αντικρίζεις, ακόμη και αν δεν είσαι σχετικός με το αντικείμενο.
Μοιραία, θέλεις και άλλο! “ Γεννιέται” περιέργεια για ό,τι υπάρχει παρακάτω, ερωτήματα διαδέχονται το ένα το άλλο, το μυαλό φτιάχνει εικόνες, περισσότερες από αυτές που βλέπει.
Σε στιγμές νιώθεις, ακόμη, πως αν σωπάσεις και βάλεις το αφτί λίγο πιο κοντά, θα ακούσεις την ανάσα, τον ψίθυρο του νεαρού στη φωτογραφία, με τον οποίο μοιράζεται μαζί σου τον ενθουσιασμό για το καινούργιο, τον συναγωνισμό, τη διεκδίκηση για τη διάκριση.
Υφίστανται και σημεία που δεν τα προσπερνάς, επειδή “ ξυπνούν” αναμνήσεις. Φέρνουν στην επιφάνεια γεγονότα που έζησες, προκαλούν χαμόγελα νοσταλγίας και την επιθυμία να πεις και εσύ τη δική σου ιστορία γι’ αυτά… Σημεία, επίσης, που σου προσφέρουν γνώσεις, οι οποίες δεν μπορούν να μπουν σε καμία ζυγαριά και να συγκριθούν με οτιδήποτε άλλο!
Καταλήγεις στο να μη θέλεις να φύγεις γρήγορα, κάνοντας δεύτερη, ίσως και τρίτη βόλτα, από την ανησυχία μήπως και άφησες λεπτομέρεια που δεν… ξεσκόνισες στην πρώτη περιήγηση.
Πού όλα αυτά; Στο εμβληματικό Μουσείο Μπάσκετ της Χριστιανικής Αδελφότητας Νέων Θεσσαλονίκης (ΧΑΝΘ). Το μοναδικό μουσείο μπάσκετ στη χώρα, το οποίο βρίσκεται εκεί όπου το 1919 πρωτοχτύπησε μπάλα καλαθοσφαίρισης στην Ελλάδα, όταν η ΧΑΝΘ «σύστησε», ουσιαστικά, το άθλημα στην ελληνική επικράτεια.
Γεννήθηκε και μεγαλώνει
—————————-
Το Μουσείο Μπάσκετ της ΧΑΝΘ εδρεύει στην καρδιά της Θεσσαλονίκης, στο σύγχρονο κλειστό γήπεδο «Μίμης Τσικίνας», το οποίο χτίστηκε στη θέση που είχε το άλλοτε εμβληματικό ανοικτό γήπεδο της Αδελφότητας, που επί δεκαετίες αποτέλεσε σημείο αναφοράς, σε αθλητικό και κοινωνικό επίπεδο, για τη συμπρωτεύουσα.
«Γεννήθηκε» το 2013, ως αποτέλεσμα της επιμονής, που ταπεινά δε θέλει να μνημονεύεται, του Διονύση Ανανιάδη, παλαίμαχου καλαθοσφαιριστή της ΧΑΝΘ και του Αρη, νυν προέδρου της επιτροπής διοίκησης του Μουσείου. Εχει στόχο τη διατήρηση και ανάδειξη της ιστορικότητας και της σπουδαιότητας της Αδελφότητας στην εισαγωγή και την ανάπτυξη του μπάσκετ στην Ελλάδα.
Μετά από έξι ιδιαίτερα παραγωγικά χρόνια, δε, με 3.000 μαθητές σε ετήσια βάση και πολλούς άλλους μεμονωμένους επισκέπτες να βρίσκονται στους χώρους του, έφτασε η στιγμή να μεγαλώσει και άλλο.
Αύριο το πρωί, ειδικότερα, εγκαινιάζεται η νέα πτέρυγα του Μουσείου (σ.σ. όπως και άλλων εξωτερικών γηπέδων της ΧΑΝΘ), εκδήλωση που θα τιμήσει με την παρουσία του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος. Η ολοκλήρωση του έργου, μάλιστα, συμπίπτει με τη συμπλήρωση φέτος 100 χρόνων από την έλευση του μπάσκετ στην Ελλάδα και εντάσσεται στις εορταστικές εκδηλώσεις που προγραμματίστηκαν για το γεγονός!
Περίπου 200 είναι τα καινούργια εκθέματα που θα μπορούν να θαυμάσουν οι επισκέπτες στο χώρο επέκτασης του Μουσείου, χωρισμένα σε θεματικές και εκπαιδευτικές ενότητες. Κομμάτια που πλαισιώνουν τα ήδη υπάρχοντα, στο βασικό χώρο του Μουσείου και όλα μαζί αποτελούν τμήμα του μεγάλου αρχειακού υλικού που διαθέτει η ΧΑΝΘ, το οποίο «Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για επέκταση ακόμη περισσότερο του Μουσείου», όπως εξήγησε στο Αθηναϊκό- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ), ο Διονύσης Ανανιάδης.
Ο πρόεδρος της επιτροπής διοίκησης του Μουσείου της ΧΑΝΘ, στον οποίο οφείλεται η ύπαρξη του Μουσείου, θυμήθηκε μαζί μας, ιδιαίτερα, το διάστημα δημιουργίας του χώρου.
«Το Μουσείο βρίσκεται στο σύγχρονο αθλητικό κέντρο “ Μίμης Τσικίνας”, το οποίο πήρε τη θέση του θρυλικού ανοικτού γηπέδου της ΧΑΝΘ. Εκεί όπου το μπάσκετ παιζόταν για δεκαετίες. Το 2002 έγινε το τελευταίο τελετουργικό παιχνίδι, γκρεμίστηκε το ανοικτό γήπεδο και έγινε το νέα αθλητικό κέντρο. Το γκρέμισμα προκάλεσε αντιδράσεις από πολλούς Θεσσαλονικείς, κυρίως φίλους του μπάσκετ, οι οποίοι είχαν ζήσει για δεκαετίες τον μπασκετικό οργασμό που συντελέστηκε στο ανοικτό γήπεδο. Σε μια εποχή που δεν υπήρχε τηλεόραση και η πληροφόρηση, όπως υπάρχει σήμερα, το ανοικτό γήπεδο της ΧΑΝΘ γέμιζε και αποτελούσε μια όαση στο αθλητικό γίγνεσθαι και όχι μόνο. Είχε φιλοξενήσει και άλλες εκδηλώσεις, όχι μόνο αθλητικές. Το φεστιβάλ τραγουδιού από το ανοικτό γήπεδο της ΧΑΝΘ ξεκίνησε, γινόντουσαν θεατρικές παραστάσεις, παγοδρομίες.
Πολλοί, λοιπόν, έλεγαν ότι δεν έπρεπε να γκρεμιστεί, αλλά να παραμείνει έτσι ανοικτό, ως μουσείο. Ο χώρος, όμως, είχε χάσει τη δομή του. Οντας κοντά στη θάλασσα, μόλις 100 μέτρα από το νερό, είχε διαβρωθεί ο σκελετός του, δεν παρείχε συνθήκες ασφάλειας. Ηδη είχε φτάσει σε σημείο που να μην είναι εφικτή η παροχή άδειας για φιλοξενία επίσημων αγώνων ή άλλων επίσημων εκδηλώσεων. Είχε γίνει και χώρος στον οποίο έμπαιναν διάφοροι, οπότε επί της ουσίας έγινε αναγκαιότητα το ότι αντί να διαθέτουμε ένα μουσειακό είδος σε παρακμή, να δημιουργήσουμε κάτι σύγχρονο.
Το ερώτημα που γεννήθηκε συνδυαστικά με το γκρέμισμα ήταν ένα: Τι θα γίνει με τη μνήμη; θα φύγουμε οι παλιότεροι και οι νέες γενιές δε θα μάθουν τι έγινε στο ανοικτό γήπεδο. Τότε ήταν η δική μου φωνή που μίλησε για την ίδρυση του Μουσείου, το οποίο πραγματοποιήθηκε, όπως ισχύει και για την επέκτασή του, με ευρωπαϊκούς πόρους».
Χαζεύεις και θαυμάζεις
—————————–
Πολλά είναι τα σημεία που στέκεσαι και θαυμάζεις στο Μουσείο. Ξεχωρίζουν τα αντίγραφα αθλητών σε φυσικό μέγεθος, τα οποία κρέμονται από την οροφή. Η αναποδογυρισμένη καρέκλα που μιμείται την πρώτη φωτογραφία μπάσκετ στην Ελλάδα, με καρέκλες που έχουν κρεμαστεί ανάποδα σε δέντρα, προκειμένου να παιχτεί μπάσκετ. Η μπάλα που έχει σταλεί από το Hall Of Fame του Σπρίνγκφιλντ και απεικονίζεται και σε φωτογραφία στα χέρια του «πατέρα» του μπάσκετ, Τζέιμς Νέισμιθ, η αναπαράσταση του ανοικτού γηπέδου της ΧΑΝΘ. Σημεία που θα γίνουν περισσότερα, με το άνοιγμα της καινούργιας πτέρυγας του Μουσείου.
Στη νέα πτέρυγα του Μουσείου φιλοξενούνται θεματικές ενότητες από φορείς του ελληνικού μπάσκετ (σ.σ. Ελληνική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης, Σύνδεσμος Ελλήνων Προπονητών Καλαθοσφαίρισης, Ομοσπονδία Διαιτητών Καλαθοσφαίρισης Ελλάδος, Ομοσπονδία Σωματείων Ελλήνων Καλαθοσφαιριστών με Αμαξίδιο, Σύνδεσμος Διαιτητών Καλαθοσφαίρισης Θεσσαλονίκης).
Υπάρχει, επιπλέον, εισαγωγικό χρονολόγιο με τις μεγάλες στιγμές της εθνικής ομάδας Μπάσκετ, από το πρώτο της παιχνίδι, το 1936, μέχρι σήμερα. Ενότητα, ακόμη, που αφορά στην εθνική Ανδρών, η οποία αποτελείται από φανέλες, παπούτσια, διαπιστευτήρια και αναμνηστικά, ενώ ξεχωριστή αναφορά γίνεται στην εθνική Γυναικών και στο διεθνές μπάσκετ, μέσα από φανέλες, αναμνηστικά και αντικείμενα παικτών.
Σημαντική στη νέα πτέρυγα είναι και η εκπαιδευτική ενότητα, ειδικά σχεδιασμένη για την υλοποίηση πρωτότυπων εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
«Ολη η προσέγγιση του Μουσείου είναι εκπαιδευτική. Το καινούργιο κομμάτι είναι συνέχεια του Μουσείου που υπάρχει από το 2013. Θέλουμε να κρατήσουμε ζωντανή την ιστορική μνήμη. Να επισκεφθεί τον χώρο αυτός που έχει βιώσει διαφορετικές εποχές στο μπάσκετ, αλλά να έρθει και η νεότερη γενιά για να μάθει. Το Μουσείο είναι μια χρονοκάψουλα που σε ταξιδεύει», σχολίασε για το ΑΠΕ-ΜΠΕ η υπεύθυνη μουσειολόγος του Μουσείο Μπάσκετ της ΧΑΝθ, Λυδία Σιχάνη.
Πρόσθεσε επισημαίνοντας: «Υπήρξε μεγάλη και με χαρά ανταπόκριση από φορείς, αλλά και μεμονωμένα από ιδιώτες, σε ό,τι αφορά τη συλλογή εκθεμάτων. Ηρθαν και άνθρωποι από μόνοι τους για να προσφέρουν στο αρχειακό μας υλικό, το οποίο δεν έχει εξαντληθεί με την επέκταση του Μουσείου. Δουλεύουμε ένα χρόνο, περίπου, για το καινούργιο τμήμα του Μουσείου».
Το Μουσείο Μπάσκετ της ΧΑΝθ, συμπερασματικά, συνδέει το παρελθόν με το παρόν. Ξυπνά “ μνήμες”, έχει εκπαιδευτικό ρόλο, αναδεικνύει τον καταλυτικό ρόλο που διαδραμάτισε η Αδελφότητα στη γνωριμία και ανάπτυξη του μπάσκετ στην Ελλάδα, έτσι όπως το οραματίστηκαν οι Λιούις Ρις, Συμεών Μαυροσκούφης, Μίμης Τσικίνας, Τάκης Ταλιαδώρος, όλοι τους εμβληματικές μπασκετικές φυσιογνωμίες της ΧΑΝΘ.
Ρούλα Αβραμίδου
