Η δημόσια διοίκηση περιλαμβάνει το κράτος, τα νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου και το σύνολο των διοικητικών μηχανισμών, δημόσιων υπηρεσιών ή άλλων οργάνων του Κράτους, με βασική επιδίωξη την επίτευξη του καλύτερου αποτελέσματος για τους πολίτες και το κράτος, με το κατά το δυνατόν μικρότερο κόστος. Μπορεί να πράττει μόνο ό,τι επιτρέπεται από τον νόμο και είναι υπόλογη στον λαό για όσα πράττει, σε αντίθεση με την ιδιωτική διοίκηση που κάνει ό,τι δεν απαγορεύεται, μη λογοδοτώντας, επιλέγοντας ελεύθερα ανθρώπινο δυναμικό, υπηρεσίες και προϊόντα για την πελατεία της, ώστε να καταφέρει την αύξηση των κερδών της.
*Άρθρο της Νατάσας Κοσμίδου υποψήφιας δημοτικής συμβούλου για το Δήμο Θεσσαλονίκης με την παράταξη του Στέλιου Αγγελούδη, Στέλεχος του Τομέα της Υγείας
Οικαθηγητές Robert Β. Denhardt και Janet V. Denhardt, στο βιβλίο τους «The New Public Service, Serving not Steering», προσπαθούν να αναδείξουν την αξία της δημόσιας υπηρεσίας, της δημοκρατίας, της ιδιότητας του πολίτη και το δημόσιο συμφέρον, ως τις σημαντικότερες αξίες της δημόσιας διοίκησης. Υποστηρίζουν ότι η Κυβέρνηση δεν θα πρέπει να λειτουργεί σαν μια επιχείρηση, αλλά ως δημοκρατία και η Δημόσια Διοίκηση οφείλει να εκτελεί τις δραστηριότητες του κράτους εφαρμόζοντας τους νόμους.
Και ερχόμαστε στο επίκαιρο θέμα της ιδιωτικοποίησης του νερού. Μπορεί να ιδιωτικοποιηθεί ένα δημόσιο αγαθό και με ποιο δικαίωμα; Οι πολίτες πρέπει να αναρωτηθούν ως προς τα κίνητρα και τις επιπτώσεις από μια τέτοια εξέλιξη, καθώς τίθεται και θέμα συνυπευθυνότητας. Θέλουμε να είμαστε παθητικοί αποδέκτες τετελεσμένων αποφάσεων ή υπερασπιστές της ζωής μας και πολίτες που απαιτούν λογοδοσία για κάθε κακοδιαχείριση ενός δημοσίου Οργανισμού, για την οποία ουδέποτε αξιολογήθηκε και ανέλαβε ευθύνη ο αποτυχημένος manager;
Τι συνέβη στις χώρες όπου υπήρξε παραχώρηση του ελέγχου του νερού; Η τακτική αυτή διεθνώς τείνει να φθίνει, καθώς παρατηρήθηκε αλόγιστη αύξηση των τιμών και κερδοσκοπία εις βάρος των πολιτών. Μόνο το 2012 ο τζίρος στην παγκόσμια αγορά των υδάτινων πόρων ξεπερνούσε τα 120 δισ. δολάρια ενώ το 2015 ξεπέρασε το 1,5 τρισ. δολάρια, όπου το 92% το εκπροσωπούν 10 µονοπωλιακοί όµιλοι.
Στη Γερμανία, δημοσιογράφος της εκπομπής «Monitor» στη δημόσια γερμανική τηλεόραση ανέφερε ότι «Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μετατρέπει το νερό από ένα συλλογικό αγαθό σε αντικείμενο κερδοσκοπίας για πολλά δισεκατομμύρια. Είναι μια νίκη μεγάλων πολυεθνικών που πολέμησαν αρκετά χρόνια για αυτή την ιδιωτικοποίηση και οι συνέπειες για τους καταναλωτές θα είναι τεράστιες». Επιπρόσθετα, δυο άλλοι γερμανοί δημοσιογράφοι τόνισαν ότι το νερό ανήκει κυρίως στους δήμους και στις κοινότητες, δηλαδή σε όλο τον κόσμο.
Η Γαλλία πρωτοστάτησε στην ιδιωτικοποίηση του νερού με τις εταιρείες «SUEZ» και «VivendiEnvironnement» (μετονομασθεισα σε «VEOLIA Environnement») να είναι οι μεγαλύτερες παγκοσμίως ιδιωτικές επιχειρήσεις νερού. Οι ιδιωτικοί φορείς απείλησαν πάνω από 900.000 οικογένειες με αποσύνδεση από την παροχή νερού τους. Τουλάχιστον 40 περιοχές της χώρας έχουν αποφασίσει να προχωρήσουν σε άμεσες επανακρατικοποιήσεις, μεταξύ αυτών η Bordeaux και η Brest. Η πρώτη ελέγχει υπηρεσίες νερού σε 130 χώρες, έχει περίπου 115 εκατομμύρια πελάτες και 173.000 υπάλληλους, η δεύτερη έχει 110 εκατομμύρια πελάτες σε περισσότερες από 100 χώρες και 295.000 υπαλλήλους.
Στην Αγγλία το 1988, η Θάτσερ μετέτρεψε 10 περιφερειακούς οργανισμούς νερού σε ιδιωτικές επιχειρήσεις με παραχωρήσεις 25/ετίας, απαλλαγή από χρέη, απαλλαγή φόρων στα κέρδη, επιχορηγήσεις και άλλες ρυθμίσεις υπέρ τους, που όπως ήταν φυσικό οδήγησαν σε τεράστια κέρδη γι΄ αυτές από τη μια και σε μεγάλη οικονομική συντριβή για τους πολίτες από την άλλη, καθώς οι τιμές του νερού αυξήθηκαν κατά μέσο όρο πάνω από 50% τα πρώτα 4 έτη.
Πολλοί αδυνατούσαν να πληρώσουν και τους διεκόπη η παροχή νερού, ενώ για τους υπόλοιπους εφαρμόστηκε η “προκαταβολή πληρωμής” σε μετρητά και η χρήση πλαστικής κάρτας που τους παρείχε νερό για όσο καιρό είχε χρήματα ο λογαριασμός τους!
Πρόκειται για κορυφαίο παράδειγμα εκμετάλλευσης, στο οποίο ο άνθρωπος έχει “αξία” για όσο καιρό έχει χρήματα. Ωστόσο, οι αντιδράσεις ανάγκασαν το Κοινοβούλιο να ψηφίσει νόμο που απαγόρευσε τις αποσυνδέσεις και τη χρήση μετρητών, ενώ εφαρμόστηκαν έλεγχοι και ποινικές διώξεις κατά των επιχειρήσεων, καθώς δεν έπαιρναν τα απαραίτητα μέτρα συντήρησης, ρύπαιναν τους υδάτινους πόρους και παρείχαν κακή ποιότητα πόσιμου νερού.
Το 2000 η Βολιβία βίωσε τον “Πόλεμο του Νερού” στην πόλη Cochabamba, μετά από την ανάθεση διαχείρισής του στην εταιρεία Bechtel, η οποία έσπευσε να τριπλασιάσει και να τετραπλασιάσει την τιμή του. Οι άνθρωποι βλέποντας ότι έπρεπε να διαθέσουν το μισό τους εισόδημα για να έχουν νερό, ξεσηκώθηκαν, απαίτησαν να σταματήσει η σύμβαση με την εταιρεία και μετά από σοβαρές συγκρούσεις και απώλειες, κατάφεραν να αποκαταστήσουν τα δικαιώματά τους.
Την ίδια χρονιά στη Νότια Αφρική εμφανίστηκε χολέρα που οδήγησε σε μόλυνση 250.000 ανθρώπους και 300 σε θάνατο. Ο λόγος ήταν η οικονομική τους αδυναμία να πληρώσουν το κόστος του εμπορευματοποιημένου νερού, που τους οδήγησε σε πόση από μολυσμένα ρέματα και λίμνες !
Το 2003 οι αρχές της Ατλάντα αποφάσισαν να διακόψουν τη μεγαλύτερη σύμβαση ιδιωτικοποίησης νερού που διαφημίστηκε ως “πρότυπο”. Επρόκειτο για ένα φιάσκο, διότι η ιδιωτική επιχείρηση ολοένα προχωρούσε σε αυξήσεις του νερού, ζητούσε συνεχώς επιχορηγήσεις, χρέωνε στους φορολογούμενους πολίτες εργασίες που δεν είχε κάνει και δεν συντηρούσε το δίκτυο, ούτε βέβαια εκσυγχρόνισε τον Οργανισμό!
Τέλος, θα αναφερθούμε στα αποτελέσματα της ιδιωτικοποίησης του νερού στην γειτονική Βουλγαρία, ως μέρος του προγράμματος λιτότητας που ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του ΄90 και της ταυτόχρονης “υπόσχεσης” για αποτελεσματικότητα και επενδύσεις. Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν, μπορεί να μην έγιναν επενδύσεις, αυξήθηκε όμως η τιμή του νερού κατά 12% τουλάχιστον, εκατοντάδες νοικοκυριά αποσυνδέθηκαν από το δίκτυο λόγω της αδυναμίας τους να πληρώσουν (1000 νοικοκυριά το 2011) και στη Σόφια έγινε έξωση σε 370 οικογένειες που δεν μπορούσαν να πληρώσουν τις ΔΕΚΟ. Φυσικά, κάθε επιβολή λιτότητας, βάσει της οποίας “αναγκάζονται οι κυβερνήσεις να προχωρήσουν σε ιδιωτικοποιήσεις και “νοικοκύρεμα” των Οργανισμών έχει και το αντίστοιχο τίμημα, που στην προκειμένη περίπτωση είναι αμοιβή 400.000 ευρώ το χρόνο για τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρείας εκμετάλλευσης και πολλά άλλα σκάνδαλα διαφθοράς για υψηλές αμοιβές! [1]
Στην Πορτογαλία, στο Πάσος Ντε Φερέιρα, η ιδιωτικοποίηση έχει ήδη ξεκινήσει και οι άνθρωποι κλήθηκαν να πληρώσουν τρομακτικά μηνιαία ποσά. Ήδη υπάρχει αύξηση 400% στα τιμολόγια μέσα σε λίγα χρόνια και κάθε χρόνο ακολουθεί μια αύξηση τιμών 6%!
Το πρόσχημα των “δυσλειτουργικών” Οργανισμών που πρέπει να «ξεφορτωθεί» ο πολίτης για να πάψει να επιβαρύνεται φορολογικά, λειτουργεί μόνο προς όφελος του ιδιώτη, ο οποίος τελικά αγοράζει μια κερδοφόρα επιχείρηση σε πολύ καλή τιμή! Μετά από τόσες ιδιωτικοποιήσεις, πώς εισέπραξε ο πολίτης την επένδυση των χρημάτων στην πραγματική οικονομία; Μήπως είναι ψέμα οτι οι τιμές πώλησης ή εκμετάλλευσης αυξάνονται ολοένα, δημιουργώντας δυσβάσταχτες υποχρεώσεις στις πλάτες των πολιτών; Είναι τραγικό ο πολίτης να μετατρέπεται σε πελάτη και μάλιστα σε πελάτη που υποχρεώνεται να αγοράσει, ακόμη και αν δεν μπορεί να πληρώσει !!!
Το νερό δεν είναι θέμα δυνατοτήτων ή επιλογής. Το νερό είναι απαραίτητο για να υπάρχει ζωή! Δεν είναι προϊόν !
Το ΝΕΡΟ είναι ΔΗΜΟΣΙΟ ΑΓΑΘΟ!
*Νατάσα (Αναστασία) Κοσμίδου
Υποψήφια Δημοτική Σύμβουλος για τον Δήμο Θεσσαλονίκης
Με Υποψήφιο Δήμαρχο Θεσσαλονίκης τον ΣΤΕΛΙΟ ΑΓΓΕΛΟΥΔΗ
Στέλεχος του Τομέα της Υγείας
Πρώην Δημοτική Σύμβουλος Β΄ Δημοτ. Κοινότητας Θεσσαλονίκης
Δείτε επίσης: Αγγελούδης: «Να φέρουμε πίσω τον Κήπο του Νερού» – Διαμαρτυρία την Κυριακή 26/3
